Sinsice kansere dönüşebiliyor

Kolon (kalın bağırsak) polipleri; kalın bağırsağın içini örten tabakanın olağan olmayan halde büyümesi sonucu milimetrik ölçülerden santimetrik ölçülere kadar ulaşabilen ve bağırsak kanalına çıkıntı yapan kitleler olarak tanımlanıyor.

Erişkin yaş kümesinin kabaca yüzde 6’sında görülen kolon polipleri, 50 yaş civarında yaklaşık yüzde 20-25’e ve 70 yaşından sonra ise yüzde 40’lara kadar yükseliyor. Polipler genelde belirti vermiyor, sıklıkla kolon kanseri için yapılan tarama kolonoskopilerinde saptanıyor.

Polipler bu nedenle kapalı tehlike olarak isimlendiriliyor. Daha az sıklıkta ise kansızlık, alt gastrointestinal sistem kanaması, dışkılama alışkanlığında değişiklik, nadiren de bağırsak tıkanması nedeniyle hastalar tabibe başvurabiliyorlar.

Aile hikayesi varsa risk 2-3 kat artıyor

Liften yoksul beslenme üzere kusurlu beslenme alışkanlığı, 50 yaşın üzerinde olmak, genetik yatkınlık, popülasyona mahsus nedenler, hareketsiz bir hayat sürmek, obezite, sigara tüketimi, akromegali, denetim altında tutulamayan tip 2 diyabet ve inflamatuar bağırsak hastalıkları, polip oluşumuna neden olan etkenler ortasında yer alıyor.

Poliplerin görülme oranı kolon kanserinin sık yaşandığı toplumlarda daha fazla oluyor. Bunların yanı sıra ailede kanser hikayesi olması da riski yükseltiyor. O denli ki birinci derece akrabalarında polip olan şahıslarda, olağan popülasyona nazaran risk nazaran 2-3 kat artıyor.

Kansere dönüşmeden alınıyor

Kolonoskopi tekniğiyle poliplerin saptanıp çıkartılması kolon kanseri gelişimini önlediği için hayat kurtarıcı oluyor. Kolonoskopide; ucunda kamera bulunan bükülebilir bir aletle kalın bağırsak mukozası inceleniyor. Bu şeklide kolon polipleri saptanıyor ve forseps yahut tel döngüyle polibin kalın bağırsaktan çıkartılması süreci olan polipektomi yapılyor.

Kalın bağırsağında polip olan hastada ileride öbür polip oluşma ihtimali oluyor. O nedenle, saptanan polip yahut tüm polipler çıkartıldıktan sonra, poliplerin çapı, sayısı ve patoloji sonuçlarına nazaran muhakkak aralıklarla tarama kolonoskopilerinin yapılması gerekiyor. Tecrübeli ellerde yapılan süreçler ve gerçek sıklıkta gerçekleştirilen kolonoskopik taramalarla tedaviden epeyce başarılı sonuçlar alınıyor.

Tertipli tarama yaptırmak şart!

Kolonoskopide çıkan sonuç olağan ise taramaya 10 yılda bir devam edilmeli. Polip tespit edildiyse; polibin sayısı, çapı ve patoloji sonucuna nazaran kolonoskopi daha sık tekrarlanmalı.

Birinci derece akrabalarında (anne, baba ya da kardeş) kolorektal kanser ya da polip olan bireylerde ise kolonoskopi taramasının 40 yaşında ya da kanser tanısı almış en genç akrabanın yaşının 10 yıl öncesinden başlanması gerekiyor.

Şayet birinci sonuçlar olağansa taramaya her 5 yılda bir devam edilmeli. Polip saptanırsa daha sık tekrarlanmalı.

Polip oluşumunu önlemenin 6 püf noktası

-Lifli zerzevat ve meyve yüklü beslenmeye itina gösterin
-Kırmızı eti ve yağlı yiyecekleri azaltın
-Düzenli olarak fizikî aktivite yapın
-Sigara ve alkol tüketiminden kaçının
-İdeal kilo denetimini sağlayın
-Bazı çalışmalarda günlük yüksek ölçüde D vitamini alanlarda kolon polipleri ve kolon kanseri riskinin azaldığı gösterilmiş. O nedenle ülkü D vitamini seviyesi için D vitamini takviyesi de öneriliyor.