Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemi münasebet gösterilerek, Türkiye’ye verilmeyen F-35 savaş uçağı projesine ait Ankara’dan kıymetli bir adım geldi. Savunma Sanayii Başkanlığı’na bağlı SSTEK Savunma Sanayi Teknolojileri A.Ş., Türkiye’nin F-35 savaş uçağı programındaki haklarını korumak gayesiyle ABD’de yapacağı teşebbüslere yönelik stratejik ve türel danışmanlık hizmeti almak için milletlerarası hukuk şirketi Arnold&Porter ile mutabakat imzaladı.

Ortaklara anlatılacak

Muahede kapsamında Türkiye, 6 aylık çalışma için hukuk şirketine 750 bin dolar ödeyecek. Arnold&Porter ile imzalanan muahedeye nazaran lobi faaliyetleri sonrasında “sonuç garantisi” de verilmedi.

ABD Kongresi’nde tartısı olduğu tabir edilen Washington merkezli firma, SSB ve Türk yüklenicilerinin F-35 programı içinde kalmaları için danışmanlık hizmeti verecek. Firma, SSB’nin F-35 programında, “Stratejik bir müttefik ve pahalı bir ortak olarak devam eden iştirakiyle ilgili çıkarlarını ortaya çıkarmak ve anlamak için Müşterek Taarruz Uçağı Programı (JSF Programı) içindeki ABD ticari ortaklarına ve paydaşlarına yönelik faaliyet gerçekleştirecek”. Bu kapsamda, Ankara’nın teknik çalışma kümesi daveti, S-400 ve F-35’te Ankara’nın tezleri, ABD’li muhataplara iletilecek. Arnold and Porter, AK Parti hükümetleri periyodunda Türkiye’ye ekonomik mevzularda da danışmanlık yapmıştı.

Mahkeme yolu kapalı

F-35, ABD’nin geliştirip, üretim kademesinde ortak aldığı bir proje. İştirakçiler ortasındaki her türlü uyuşmazlık için sırf karşılıklı müzakere yolu açık. Taraflar, uyuşmazlıklarını rastgele bir ulusal ya da milletlerarası mahkemeye taşımayacaklarını taahhüt ettiler. Münasebetiyle tahkim üzere kanallar kapalı.

Programa dönüş mutabakattan bağımsız

AA’nın haberine nazaran ise, kelam konusu teşebbüs, Türkiye’nin F-35 savaş uçağı programında kalmasını sağlamaktan çok, bugüne kadar doğan haklarının aranmasına yönelik tüzel danışmanlık hizmetlerini kapsıyor. Türkiye’nin program dışında bırakılmasıyla resmi olarak teslimatı yapılan uçaklar fiilen verilmedi ve bunların bedelleri de geri ödenmedi. Mutabakat, bu kapsamda “Türkiye’nin tüzel haklarının peşinde olacağı” söylemi doğrultusundaki teşebbüslerin bir kesimi olarak hayata geçirildi. Türkiye’nin programa dönmesi yahut dışında kalması ise bu teşebbüsten bağımsız kıymetlendirme ve kararlara bağlı olarak şekillenecek.