İKTİSAT SERVİSİ – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın birinci çeyreğine (ocak-mart) ait gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna nazaran, GSYH varsayımı, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyodunda nazaran yüzde 7 artış gösterdi. Ekonomistler, birinci çeyrek büyümesini yüzde 6.4 olarak bekliyordu. Açıklanan oran, 2018’in birinci çeyreğinden bu yana kaydedilen en yüksek çeyrek büyümesi oldu. Üretim prosedürüne nazaran cari fiyatlarla GSYH kestirimi, yılın birinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 29.1 artarak 1 trilyon 386 milyar 347 milyon lira (188 milyar 65 milyon dolar) olarak gerçekleşti.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak bilgi ve bağlantı faaliyetleri yüzde 18.1, öteki hizmet faaliyetleri yüzde 14.4, sanayi yüzde 11.7, tarım yüzde 7.5, hizmetler yüzde 5.9, mesleksel, idari ve dayanak hizmet faaliyetleri yüzde 5.3, kamu idaresi, eğitim, insan sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri yüzde 3.7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2.9, inşaat yüzde 2.8 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.4 arttı.

Takvim tesirinden arındırılmış GSYH, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 7.3 yükseldi. Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış GSYH ise bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 1.7 artış gösterdi.

Türkiye, OECD’de dorukta

Türkiye, yılın birinci çeyreğinde elde ettiği yıllık bazda yüzde 7’lik performansla Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri ortasında en çok büyüyen ülke oldu. Tüm dünyayı tesiri altına alan Kovid-19 salgını nedeniyle keskin düşüşler gösteren GSYH, birinci çeyrekte OECD ortalamasında yüzde 0.8 azaldı. Kelam konusu devirde ekonomik daralma Avrupa Birliği’nde yüzde 1.7, Euro Bölgesi’nde yüzde 1.8 olarak kayıtlara geçti.

Türkiye iktisadı ise geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 4.5 büyürken, ikinci çeyrekte salgının tesiriyle yüzde 10.3 daralmıştı. İktisat olağanlaşma adımlarının atıldığı üçüncü çeyrekte ise yüzde 6.3, son çeyrekte de yüzde 5.9 büyüme kaydetmişti. Böylelikle Türkiye, Kovid-19 ile uğraşla geçen 2020 yılında yüzde 1,8 büyüyerek öteki ülkelerden olumlu ayrışmıştı. Türkiye bu yılın birinci çeyreğinde yıllık bazda elde ettiği yüzde 7’lik performansıyla verisi açıklanan OECD ülkeleri ortasında en fazla büyüyen ülke olurken, 2021’e güçlü bir başlangıç yaptı.

OECD üyesi olmayan Çin de salgın sonrası ekonomik toparlanmasını sürdürerek, yılın birinci çeyreğinde yüzde 18.3 büyüdü.

Vatandaş harcadı

Hane halkı en son tüketim harcamaları yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın tıpkı çeyreğine nazaran zincirlemiş hacim endeksine nazaran yüzde 7.4 yükseldi. Devletin son tüketim harcamaları, yüzde 1.3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 11.4 artış kaydetti.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3.3 artış gösterirken ithalatı yüzde 1.1 azaldı.

İş gücü ödemeleri yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 16, net işletme artığı/karma gelir yüzde 39.1 yükseldi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma kıymet içindeki hissesi geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 39 iken bu oran yılın birinci çeyreğinde yüzde 35.5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise yüzde 41.9’dan yüzde 45.8’e çıktı.