Yerinde karar periyodu öncesi, “15 gün tam kapanalım, olağanlaşma o denli başlasın” teklifleri gündeme gelirken, Toplumda Salgın İdaresi Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, Türkiye şartlarında hiç tam kapanmaya gidilmediğini vurgulayarak, “Eldeki bilgilerle tüm Türkiye’nin kapanması noktasında olduğumuzu düşünmüyorum” dedi. Tam kapanmanın, “en son çare” olarak cepte her vakit durduğunu kaydeden Çalışkan, vilayet seviyesinde kapanma için ise, “Tek bir ilin tek başına kapanması, bu coğrafik yerleşimde çok muhtemel gözükmüyor. İş yeri diğer vilayette olan beşerler var. Ankara’da ikamet edip Kırıkkale’de üniversitede okuyan, fabrikada çalışan pek çok insan bulunuyor” diye konuştu. Çalışkan, “İl bazındansa bölge tabanlı bir geçiş sınırlaması çok daha uygun olur” görüşünü lisana getirdi.

Toplumda Salgın İdaresi Bilim Şurası Üyesi Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, 1 Mart’ta başlayacak yerinde karar periyodu öncesi gündeme gelen “15 gün tam kapanalım, olağanlaşma o denli başlasın” tekliflerini Milliyet’e kıymetlendirdi.

Çalışkan, yelpazede tam kapanmanın en son seçenek olduğunu belirtti. Geçtiğimiz mart ayından bu yana pandemiyi takip ettiklerini belirten Çalışkan, Türkiye şartlarında hiç tam kapanmaya gidilmediğine dikkati çekti. Kâfi tedbirlerin alınmasıyla kapanmaya gerek olmayacağına dikkati çeken Çalışkan, şöyle konuştu:

10 gün izolasyon

“Hep şunu söylüyoruz; yalnızca yurt dışından değil, vilayetler ortasında geçiş yaptığınızda da en az 10 gün mühletle lokal halkla temas etmeyin. Şayet 10 gün konutunda kendisine istekli izolasyon yapsa, şayet İstanbul’dan hastalığı getiriyorsa Rize’ye ya da Rize’den hastalığı alacaksa kendisini korumuş olacak. Bilhassa Karadeniz bölgesinde geniş aile modeli, aile aktiflikleri çok fazla. Biz toplum olarak hala toplumsal aranın farkında değiliz. Hâlâ beşerler birbirlerini sarılıp öpebiliyorlar. Bilhassa aile fertlerinden bulaşacağı konusunda daha düşük risk algısı var. ‘Dışarıdan bulaşır da aile bireylerinden bulaşmaz’ üzere algılanıyor. Biz şayet aile içerisinde bu tedbirleri uygulanabilir hale getirebilirsek, bu kadar katı bir önlem almak durumunda kalmayız.”

Kapanmaların toplumsal, iktisadi birçok boyutunun olduğunu vurgulayan Çalışkan, şunları kaydetti:

“Tam kapanma en son deva olarak her vakit elimizin altında fakat kar-zarar hesabı burada çok kıymetli. Tabiki can çok bedelli, değerli. Lakin çok daha kolay önlemlerle biz bu işin önünü alabilecekken, bu kadar katı bir önlem… Vilayet içi geçişleri engellemenin zahmeti de kelam konusu iken tek bir vilayet için ne kadar gerçekeleştirebileceğimizi açıkcası öngöremiyorum.”

Bölge tabanlı sınırlama

“Şu anda o kadar aciliyeti olan bir noktada değiliz” diyen Prof. Dr. Çalışkan, şunları tabir etti: “Belki geçen sene nisan ayında olduğu üzere kentler ortası erişimde sınırlamalar getirilebilir. Fakat dediğim üzere tek bir vilayet seviyesinde bu çok manalı gözükmüyor. Bölgesel olabilir. Vilayet bazındansa bölge tabanlı bir geçiş sınırlaması çok daha uygun olur. Tüm Türkiye’nin kapanması noktasında olduğumuzu düşünmüyorum. Tek bir ilin, tek başına kapanması, bu coğrafik yerleşimde çok muhtemel gözükmüyor. İş yeri diğer vilayette olan beşerler var. Ankara’da ikamet edip de Kırıkkale’de üniversitede okuyan, fabrikada çalışan pek çok insan var. Münasebetiyle bu tıp bölgesel düzenlemeler, radikal kararlarda öne çıkabilir. Şu anki yapıda tek başına bir ilin kapanması mümkün gözükmüyor.”