AA muhabirinin aldığı bilgiye nazaran, İstanbul’da yaşayan Y.A, erkek olduğu gerekçesiyle kendisine mesken kiralanmaması üzerine cinsiyet temelli ayrımcılığa uğradığını belirterek TİHEK’e müracaat yaptı.

Başvuruyu inceleyen TİHEK, emlakçı Ş.M’den yazılı görüş talep etti. Ş.M, yazılı görüşünde, konut sahibinin aile binasına bekar erkekleri istemediğini, gayrimenkul danışmanlarının mesken sahibinin kriterlerine uygun kiracı bulmakla mükellef olduğunu söz etti.

“Bekar erkeklere konutun kiralanmaması” talimatının mesken sahibi tarafından verildiği tezi nedeniyle kurum, mesken sahibi E.G’den de yazılı görüş istedi. Muhatap mesken sahibi, daha evvel dairesini bekar erkeklere kiraladığında çok sorun yaşadığını, bu sebeple dairesini bekarlara kiralamak istemediğini belirtti.

TİHEK, yapılan incelemenin akabinde, konut sahibi ve emlakçının ayrımcılık yasağını ihlal ettiğine, konut sahibi E.G. hakkında 5 bin, emlakçı Ş.M. hakkında ise 3 bin lira idari para cezası uygulanmasına karar verdi.

Kararın münasebeti

Kararda, emlak müşaviri ve başvuran ortasındaki cinsiyet ve uygar hal üzerinden gerçekleşen diyalogların ve somut olayın niteliğinin başvuranın cinsiyetinden kaynaklandığı belirtilerek, şu sözlere yer verildi:

“Kiralanmak istenen konutun internet sitesindeki ilanına bakıldığında ‘bayana ve aileye’ uygundur ibaresi görülmektedir. Bu ilandan, bekar bayanların konutu kiralama konusunda sorun yaşamadıkları, münasebetiyle konut sahibinin uygar hal temelinde değil, cinsiyet temelinde bir ön yargısının olduğu anlaşılmaktadır.

Ayrıyeten mesken sahibinin yapmış olduğu savunma ve emlak müşavirinin yapmış olduğu ‘ev sahibi aile binasına bekar beyefendiler istemiyor’ halindeki savunma da mesken sahibinin bekar bayanların aile binasına uygun lakin bekar erkeklerin uygun olmadığı tarafındaki ön yargısını ispatlamaktadır.”

Kararda, Borçlar Kanunu’nun 27’nci unsurunda “Kanunun emredici kararlarına, ahlaka, kamu tertibine, kişilik haklarına ters yahut konusu imkansız olan mukaveleler kesin olarak kararsızdır.” sözlerinin yer aldığı, bu karar gereği mesken sahibinin emlak müşaviri ile ayrımcılık talimatı içeren kontrat yapmasının 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun emredici kararlarına muhalif olduğu belirtildi.

Emlak müşavirinin mesken sahibinin verdiği talimatı yerine getirdiğini tabir etse de 6701 sayılı Kanun kapsamında ayrımcılık talimatını uygulamasının yasak olduğu vurgulanan kararda, şunlar kaydedildi:

“Bu çerçevede emlakçının konut sahibinin kriterlerine uygun kiracı bulduğunu ve konut sahibinin aile binasına bekar erkek istemediğini söylemesi, ayrımcılık talimatı aldığını ve bunu da uyguladığını göstermektedir. Başvurana bekar erkek olduğu için mesken kiralanmaması olayı, mesken sahibinin talimat vermesi ve emlakçının bu talimatı uygulaması sonucu gerçekleşmiştir. Bu nedenle mesken sahibi ve emlak müşaviri Ş.M’nin ayrımcılık yasağını ihlal ettiği tespit edilmiştir.”