Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Kısmı mezunu olan ve Fulbright bursuyla etraf mühendisliği eğitimi için ABD’deki University of Wisconsin’e giden Prof. Dr. Berrin Tansel, Florida Milletlerarası Üniversitesi’nde öğrencileriyle birlikte araştırmalar yapıyor. Florida Milletlerarası Üniversitesi İnşaat ve Etraf Mühendisliği Kısım Lideri olan ve NASA ile sürdürdüğü atık sulardan amonyağı ayırmak üzere çok sayıda projede yer alan Prof. Dr. Berrin Tansel, Amerikan Etraf Mühendisliği ve Bilim İnsanları Akademisi (American Academy of Environmental Engineers & Scientists – AAEES) Bilim Ödülü’nü kazandı. Akademinin her yıl, liderlik ile özgünlük gösteren ve aktüel çevresel problemlere yönelik yenilikçi tahliller üreten bir bireye verdiği mükafatı kazanan Prof. Dr. Tansel çalışmalarını anlattı.

Atık sular projesi

Şu anda NASA ile atık sulardan amonyağı ayırmak için bir proje sürdürdüklerini belirten Prof. Dr. Tansel, “Uzay seyahatleri sırasında astronotların atık suları çok daha konsantre oluyor. Birinci basamakta bu türlü bir projenin dünyadaki atık sularda kullanılma imkanını inceledik. Sonraki kademede sistemi biraz daha geliştirip testler yapmayı planlıyoruz. Sudaki amonyak evvel kristal halinde olan katı bir materyale bağlanıyor ve sudan ayrılıyor. Sonra kristali ısıtarak amonyağı ayırıyoruz. Bu amonyağı da tekrar kullanıma sunuyoruz. Amonyak özellikle gübre üretimi için kullanılan değerli bir husus oluyor” dedi.

‘Uzaya daha az su gidiyor’

Prof. Dr. Tansel, NASA ile yaptığı çalışmada uzaya daha az su gönderilmesini başardıklarını söyleyerek, “Uzay seyahatinde bir insanın günlük su muhtaçlığı 11.5 litre. Dünyada ise adam başı günlük su gereksinimi 300 litre. NASA uzaya Shuttle’ı gönderirken bu hesaba nazaran ne kadar su dolduruyordu? Shuttle’de en çok yer alan materyal suydu. Ancak artık uzay seyahatinde bu kadar su taşınmıyor” diye konuştu.

Ses dalgalarıyla sızıntı tahlili

Kıyıların pak kalması, su kalitesi ve suyun tekrar kullanılması üzere çalışmalar yaptıklarını belirten Tansel, “Başka bir projemizde borulardan sızan suların nereden sızdığını bulmak için ses dalgalarını tahlil ediyoruz. Ayrıyeten uzay seyahatlerinde kullanılan suyu tekrar kullanılacak kaliteye getirmek için filtre sistemleri ve çöpten elde edilen metan gazının daha verimli çalışması bahisleriyle ilgileniyoruz” dedi.

‘Ödül çok memnun etti’

Mükafatın çok hürmet duyulan bilim insanları tarafından özgün tahliller sunan bireylere verildiğini söyleyen Prof. Dr. Berrin Tansel şunları aktardı: “Bu ödül her yıl bir bireye veriliyor. Belirli bir çalışma için değil vakit içinde yapılan araştırmaların ve bilime yapılan katkıların hepsi göz önüne alınarak veriliyor. Bilhassa benim mesleğim boyunca çok hürmet duyduğum şahıslar tarafından verilmesi beni çok keyifli etti.”