Çin, Vuhan’dan dünyaya yayılan yeni tip koronavirüsün neden olduğu Kovid-19 hastalığının ölümcül tesiri sürüyor. Türkiye’de birinci Kovid-19 olayının görülmesiyle birlikte sıhhat çalışanları çok ağır bir tempo ile çalışmaya başladı. Bu süreçte kimileri aylarca meskene gidemedi, sevdiklerinden uzak kaldı, kimileri da artan hasta sayısıyla baş edebilmek için az uyudu, müsaade yapmadan çalıştı. Ağır bakımlarda aylardır salgına yakalanan vatandaşlar için gayret eden sıhhat çalışanları artık tükenme noktasına geldi. Normalleşmeyle birlikte çok sayıda insanın tedbirlere dikkat etmemesi ve hadise sayısının artması, salgın nedeniyle neredeyse gece gündüz çalışmak zorunda kalan sıhhat çalışanları, maskesiz, toplumsal arasız bir hayat süren vatandaşların kendilerini çok üzdüğünü söyledi. Sıhhat çalışanları aylardır verdikleri çabayı Milliyet’e anlattı.

‘Sürünerek çalışıyoruz’

Ağır bakım hemşiresi S.A.: “Salgın başladığı günden itibaren ağır bir halde çalışıyoruz. 10 yıllık meslek hayatımın en güçlü ve yorucu devirlerini yaşıyorum. Salgın yüzünden birçok sıhhat çalışanımız hayatını kaybetti. Ağustos ayında ben de salgına yakalandım. 14 günlük tedavimin akabinde çabucak işime döndüm. Yıprandık, yorulduk, tükendik fakat gayret etmek zorundayız. Sürünerek çalışıyoruz, bu çabayı de daima birlikte yaparsak kazanırız. Yalnızca sıhhat çalışanlarının çalışmasıyla olacak bir şey değil. İnsanları maskeleri takmaları için uyardığımızda reaksiyonla karşılaşıyoruz. İnsanların benciliği ve sorumsuzluğu da bizi çok yoruyor. Bir tarafta hastanelerde canları değerine beşerler için gayret edenler var, öteki tarafta virüs yokmuşçasına bencilce davrananlar. Artık sokakta maskesiz birini gördüğümde, ‘Nasıl olsa bize gelecek’ diyorum. Bir de Sıhhat Bakanı sıhhat çalışanları için, ‘Ölümle hayat ortasında kollarını açmış sizi bekliyor’ demişti. Aslında mevte yakın bir noktadayız ve maalesef ölüyoruz.”

‘Sorumsuz insanlara tepkiliyim’

Anestezi ve reanimasyon uzmanı Dr. A.Y.: “Aylarca hastalarımızı hayata döndürmek için uğraş ederken, dışarıda hayatın o denli olmadığını görmek bizi çok üzüyor. İnsanların çok rahat ve kurallara uymadığını görüyoruz. Bu halde dışarıda bulaş artınca bizim için de risk artıyor. Onlarca sıhhat çalışanımız işini yaparken hayatını kaybetti, istifa edenlerin haberini alıyoruz. Hal böyleyken sorumsuz ve kuralara uymayan insanlara tepkiliyim.”

‘Ağlayarak müdahale ettik’

Anestezi ve reanimasyon uzmanı Dr. S.A.: “Hepimiz güçlü ve sıkıntılın bir süreçten geçiyoruz. Yeri geldiğinde 16 saat bir hasta ile vakit geçirdiğimiz oluyor. Tüm bu süreç bizi hem fizikî hem de ruhsal olarak çok yoruyor. İnsanız, bazen ‘Yeter’ dediğim noktalar da olmuyor değil. Bizi bu süreçte ayakta tutan en değerli şeyde hastalarımızın iyileşmesi. Hamile bir hastam vardı, doğumdan çabucak sonra kalbi durdu, müdahale ettik, iyileştirdik. Müdahaleyi bütün grup ağlayarak yapmıştık. Bu, salgın devrindeki en büyük motivasyonum. Kırılma noktasına geleceğimi anladığım an bu vaka aklıma geliyor ve uğraşa devam diyorum. Başka taraftan insanların maske kuralına uymaması, toplumsal arayı hiçe sayması, hijyene dikkat etmemesi beni çıldırtıyor. Sorumsuz insanları görünce çıldırıyorum. Tek beklentimiz insanlardan buna uysun. Yoksa her geçen gün olaylar artacak, biz yetişemeyeceğiz. Şu an bile çok ağır çalışıyoruz. Konutumun önünde pazar kuruluyor, pazarın önünden geçip hastaneye gittiğimde insanları taban dipe görünce de kendi kendime söyleniyorum, ‘Bunlar için mi hayatımızı hiçe sayıp gidiyoruz’ diyorum. Fakat yapacak bir şey yok, yorulsak da, tükenme noktasına gelsek de gayrete devam.”

94 sağlıkçı can verdi

Salgının başlangıcından bugüne Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu, Prof. Dr. Feriha Öz, Aile Tabibi Dr. Yavuz Kalaycı, özel hastanede kayıt vazifelisi olarak çalışan Dilek Tahtalı’nın da ortalarında 94 sıhhat çalışanı koronavirüsle uğraş ederken can verdi. Yüzlerce sıhhat çalışanına da virüs bulaştı. Aylardır gayrete devam eden hekimlerden istifa edenler de oldu, emekliye ayrılanda. İstanbul’da Aile Tabibi olarak vazife yapan Dr. Handan Çetinkaya, Twitter hesabından koronavirüse yakalanıp iyileştiğini lakin salgın sürecinde sıhhat çalışanının haklarının korunmadığını söyleyerek istifa ettiğini duyuranlar ortasında.

‘İş yükümüz çok fazla’

Asistan hekim E.Ö.: “Birçok arkadaşımız Kovid kaptı, onlardan biri de bendim. Kovid’i kaptıktan 9 gün sonra tekrar vazifemin başına döndüm ve hasta bakmaya devam ettim. En büyük külfetimiz viral yükümüzün fazla olması. Biz asistanlar olarak hâlâ 36 saat nöbet tutuyoruz, en azından bu sayı 24 saate indirilebilir İş yükümüz çok fazla ve sıhhat işçisi yetersiz. Bu yetmiyormuş üzere, hastalandığımızda bizi suçluyor, ‘Ekipmanlarınızı iyi kullanmadınız’ diyorlar.”

‘Dayanacak gücümüz yok’

Göğüs hastalıkları uzmanı Dr. S.B.: “Hastalığın başlangıcında bir bilinmezlik ve dehşet vardı. Lakin vakitle bu endişenin yerini yorgunluk aldı. Müsaade kullanmadık ve yedi ayda birinci kere zar sıkıntı müsaade alabildim. Sıhhat elamanları kâfi değil. Günde 36 hastaya bir hekim bakmamalı ancak bakıyoruz. Bu da çok derece yorgunluk demek. Bu yorgunlukla kendimizi bile koruyamaz hale geldik. Saatlerce o sıcakta, o tulum ve maskelerle çalışmak çok sıkıntı. Tükenmiş durumdayız. Bu sürecin nereye gideceğini bilmiyoruz, düşünmek de istemiyorum. Düşünürsem hiç çalışamam. Bunların yanı sıra hastalarımız da bizi çok yoruyor. Birtakım hastalarımız çok bilinçsiz ve onlara daima ‘Maske takın’ ikazlarında bulunmamıza karşın ciddiye aldıkları yok. Lütfen beşerler kurallara uysun, kurallara uyulmadığı sürece bu hastalık azalmaz, bizim de dayanacak gücümüz yok.”