Tüm dünyayı sarsan Covid-19 pandemisinde maske kullanımının çok önemli hami tesiri olduğunu ve yaşamsal ehemmiyet taşıdığını artık hepimiz biliyoruz. Lakin maske kullanımı birtakım bireylerde nefes almakta zahmet çekmeye yol açabiliyor.

Bunun sorumlusu olarak çoklukla ‘maske’ görülse de, aslında altta yatan neden burundan kaynaklı bir sıhhat sorunu olabiliyor. Maske ile nefes almakta sorun yaşayan bireylerin maskeyi uzun mühlet kullanmaları ise sık ve uzayan üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına, bilhassa de boğaz enfeksiyonlarına yer hazırlayabiliyor.

Vaktinde müdahale edilmediğinde de bu rahatsızlar kronikleşerek daha önemli sonuçlar oluşturabiliyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Altuğ Özagar bu nedenle maskeyle nefes almakta zorlanan şahısların kesinlikle bir tabibe başvurmaları gerektiği ihtarında bulunarak, “Nefes alma organımız burundur.

Burun sayesinde hava, konkaların ve septumun geniş mukozal yüzeyleri tarafından ısıtılıyor, neredeyse büsbütün nemlendiriliyor ve büyük oranda filtre ediliyor. Hasebiyle burun teneffüsün yetersizliği yahut yalnızca ağız teneffüsü, tüm bu işlevlerin kaybına yahut azalması yol açıyor.

Kuru, serin ve filtre edilmemiş havanın boğazdan geçerek akciğerlere ulaşması da üst ve alt teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olabiliyor” diyor. Dr. Öğretim Üyesi Altuğ Özagar, burundaki sorunun tedaviyle ortadan kalkmasının maske kullanımının getireceği faydalara ek olarak, uzun periyodik kullanımdan ötürü gelişebilecek sorunları ve Covid-19’a yakalanma durumunda da enfeksiyonun oluşturacağı yıkıcı tesirleri azaltmak açısından da çok kıymetli olduğuna dikkat çekiyor.

Pekala burnumuzdaki hangi sorunlar maskeyle nefes almayı çekilmez hale getirebiliyor? Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Altuğ Özagar, maske kullanırken nefes alma zahmetine yol açan burundaki 4 sıhhat sorununu ve tahlil yollarını anlattı.

Septum deviasyonu

Septum deviasyonu; burnu ikiye bölen ve kıkırdak ile ince bir kemikten oluşan bölmenin eğri olması manasına geliyor. Bu bölmedeki deformasyonlar burundan nefes alma sorunu yaratıyor.

Daima maske kullanımı zati sıkıntılı olan nazal teneffüsü azaltıp, oral teneffüsü artırıyor. Bu durum da kuru ve temizlenmemiş havanın boğazla direkt temasının artmasına ve boğazda farenjite yol açabiliyor. Bu nedenle eğri olan alanın cerrahi olarak düzeltilmesi çok değerli.

Çoğunlukla endoskop kullanılarak yapılan ve yalnızca 30-35 dakika süren septum deviasyon ameliyatlarında hastaların yüzde 40’ında artık tampon kullanmaya gerek kalmıyor.?

Konkalar (Burun etleri)

Burun anatomisinde septum dışında göze çarpan ikinci oluşum, burun boşluğunun yan duvarlarında uzunluklu boyunca uzanan ve ‘konka’ olarak isimlendirilen burun etleri oluyor.

Konka boyutlarının büyük olmasına ‘konka hipertrofisi’ deniyor ve burun teneffüsünü zorlaştırdığı için çoklukla radyofrekans, bir öbür deyişle ses dalgasıyla küçültme süreci uygulanıyor.

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Altuğ Özagar yaklaşık 5-10 dakikada tamamlanan süreci şöyle anlatıyor: “Radyofrekans metodu konkanın içine özel bir elektrot aracılığıyla belli frekans ve güçte enerji verilmesi aslına dayanıyor. Burun etinde rastgele bir kesinin yapılmadığı bu operasyonda buruna tampon konulmasına gerek duyulmuyor.”

Alerjik rinit (Saman nezlesi)

Gözlerde ve burunda kaşıntı, hapşırma, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı… Birtakım hastalarda bu yakınmalara baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük ve ses kısıklığı eşlik edebiliyor.

Mukoza hastalığı olan alerjik rinit (saman nezlesi) burun teneffüsünü zorlaştıran bir öbür etkeni oluşturuyor. Ekseriyetle kulak burun boğaz muayenesi ile teşhis konuyor ve steroid içeren nazal spreylerle tedavi ediliyor.

Kronik sinüzit

Kronik sinüzit; sık olarak, örneğin yılda birkaç defa koyu burun ve geniz akıntısı, burunda tıkanıklık ile baş ağrısı üzere akut sinüzit ataklarıyla kendini gösteren ve endoskopik cerrahi yollarla tedavi edilen bir başka teneffüs yolu hastalığıdır.

Dr. Öğretim Üyesi Altuğ Özagar“Kronik sinüzitte çoğunlukla gördüğümüz ve patolojik burun etleri olarak da nitelendirebileceğimiz nazal polipler ise bir öteki burun tıkanıklığı sebebidir ve tedavisi muhakkak cerrahidir” diyor.