Beştepe Devlet Konukevi’nde düzenlenen merasimde, BM Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi, Sıfır Atık Projesi’nin BM’nin “Sorumlu Üretim ve Tüketim” emeline yaptığı değerli katkılarından ötürü UNDP Türkiye tarafından verilen “Küresel Gayeler Aksiyon Ödülü”nü Emine Erdoğan’a takdim etti.

Emine Erdoğan, ödül takdiminin akabinde yaptığı konuşmada, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Ofisi ile çok özel bir farkındalığın ortak lisanını konuştuklarını belirterek etraf dostlarının yan yana ve daima birlikte olmasının büyük bir sinerji doğurduğunu hissettiğini söyledi. Bu değerli mükafatı, hayat gücünü tabiatın sözcülüğüne adayan ve tüm hoş kalpler ismine kabul ettiğini belirten Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Ofisine şükranlarını sunduğunu lisana getirdi.

“DOĞANIN TÜM KAYNAKLARINI FÜTURSUZCA TÜKETMEK ASLA KABUL EDİLEMEZ”

Emine Erdoğan, vazife müddeti sona eren Tomasi’ye teşekkür ederek yeni misyonunda muvaffakiyetler diledi ve Türkiye’yi konutu üzere görmesi gerektiğini vurguladı.

İnsanın yaptığı yanlışları paka çekmesi imkanının son nefesine kadar bulunduğunu ve bu ümidin bugünün yanlışlarının yarının doğrularına çevrilmesi için kullanılması gerektiğini anlatan Emine Erdoğan, bilimin gerçeklerinin iklim krizi başta olmak üzere karanlık bir geleceğin işaretini verdiğini aktardı.

Emine Erdoğan, bilim insanlarının, bugün yaşayan jenerasyonun etrafa yönelik tabloyu değiştirebilecek son jenerasyon olduğunu söylediğini bildirerek “İşte bu fırsatı kıymetlendirmeli, geleceğe daha iyi bir dünya bırakmak üzere daha çok çalışmalıyız. Zira tabiatın tüm kaynakları insanlığın hem bugününün hem de gelecek kuşaklarının ortak mirasıdır. Bu mirası, hakkından fazlasını alarak fütursuzca tüketmek asla kabul edilemez.” diye konuştu.

“ÖZGÜN KÜLTÜREL DENEYİMLERİMİZLE KATKI SUNMAK İSTİYORUZ”

Türk kültürü ve medeniyetinde yer alan “çevrenin emanet olarak görülmesi” yaklaşımına değinen Emine Erdoğan, şöyle devam etti:

“Tabiatla kurduğumuz bağlantı öylesine derindir ki medeniyet tarihimiz tabiat için kurulan türlü vakıflarla doludur. Su kaynaklarının korunmasından sokakların paklığına, hastalanan göçmen kuşların tedavisinden leyleklerin doyurulmasına kadar tarihimizde kaç etraf vakfı kurulmuştur. Sıfır Atık Projesi gelecek jenerasyonlara yaşanabilir bir dünya bırakma sorumluluğunun küçük bir adımıdır.”

Emine Erdoğan, tabiatın insanlara emanet edilmiş bir dost olduğunu, insanın dostuna nasıl davranırsa tabiata da o denli davranması gerektiğini fakat tüm dünyada olduğu üzere endüstrileşmenin tesirlerinin bu anlayışı dönüştürdüğünü söz ederek şunları söyledi:

“Tüketim toplumu genişledikçe etraf meseleleri artmıştır. Çağdaş insan tabiata karşı yabancılaşmış hatta üzerinde tahakküm kurma hadsizliğine yeltenmiştir. Bugün gereksinimimiz olan öteki haline gelen tabiat ile aramızdaki arayı kapatmaktır, onun dostluğunu tekrar kazanmaktır. Birleşmiş Milletler üzere global tahliller sunan tertiplerin kozmik bedellerini paylaşıyoruz ve kendi özgün kültürel deneyimlerimizle katkı sunmak istiyoruz.”

ÖDÜL, GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR MATERYAL KULLANILARAK HAZIRLANDI

Emine Erdoğan’a takdim edilen ve cam sanatkarı Hande Erbük tarafından geri dönüştürülebilir cam ve metal materyal kullanılarak hazırlanan ödül, dünyanın çok naif bir istikrara sahip ve kırılgan olduğunu temsil ediyor.

Merasime, Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Türkiye İklim Başmüzakerecisi ve Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, BM’nin Sudaki Hayat Savunucusu ve Dünya Özgür Dalış Rekortmeni Şahika Ercümen, TEMA Vakfı Lideri Deniz Ataç, Doğal Hayatı Muhafaza Vakfı Genel Müdürü Aslı Pasinler, Deniz Pak Derneği TURMEPA İdare Heyeti Lideri Şadan Kaptanoğlu ile UNDP yetkilileri ve medya temsilcileri katıldı.

Merasimde, Sıfır Atık Projesi’ne ait faaliyetleri içeren görüntü da gösterildi. Konuşmaların akabinde Emine Erdoğan, Etraf ve Şehircilik Bakanı Kurum ve öteki iştirakçiler hatıra fotoğrafı çektirdi.

SIFIR ATIK PROJESİ KAPSAMINDA ÜLKE GENELİNDEKİ ÇALIŞMALAR

Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi kapsamında, Ulusal Eğitim Bakanlığı ve TEMA ile iş birliği yapılarak okullarda dijital ortamda eğitim verecek “Sıfır Atık Eğitim Portalı” kuruldu.

Türkiye genelinde devam eden seferberliğe dayanak vermek hedefiyle okullarda geri dönüşüm kumbaraları kuruldu ve 2019’un birinci yarısında 20 vilayetteki 252 okulda 77 bin 466 öğrenciye sıfır atık konusunda eğitimler verildi.

Projenin geniş kitlelere ulaşmasıyla etraf mevzuatında da değerli yenilikler ve değişiklikler yaşandı. Etraf Kanunu’nda geri kazanım iştirak hissesi, plastik poşet ve plastik ambalaj kullanımının azaltılması, depozito uygulaması ve sıfır atık idare sistemi ile ilgili değişikliklerin yanı sıra 1 Ocak 2019’dan itibaren market, mağaza üzere satış yerlerinde taşıma gayeli kullanılan plastik poşetlerin kullanımı fiyatlandırıldı.

Projenin daha ileriye taşınması için Etraf ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olarak 2020’de kurulan Türkiye Etraf Ajansı, ambalaj atıkları için zarurî depozito uygulamasına 2021 yılı prestijiyle başladı.

SIFIR ATIK MAVİ HAREKETİ ULUSAL KAMPANYAYA DÖNÜŞTÜ

Türkiye denizlerini ve kıyılarını, atıklardan daha iyi korumak için Haziran 2019’da başlatılan “Sıfır Atık Mavi” hareketiyle ulusal deniz paklığı projesi öncülüğünde Türkiye’nin önde gelen 760 kuruluşu denizlerdeki kirliliğiyle uğraş ederken, tonlarca atık denizlerden temizlendi. Proje sayesinde 2019 yılına kadar 4 milyon 30 bin ton kıymetlendirilebilir atık iktisada kazandırıldı.

Sıfır Atık Projesi ile 2017-2020 devrinde 397 milyon ton hammadde, 315 milyon kilovat saat güç, 345 milyon metreküp su ve 50 milyon varil petrol tasarruf edilmesi sağlandı. Birebir periyotta 17 milyon ton kullanılabilir atık toplandı, 2 milyar ton sera gazı salınımı önlendi ve 209 milyon ağaç kurtarıldı. Bu hareketler sayesinde 17 milyar lira ekonomik çıkar elde edildi. Projenin maksadı ise 100 bin bireye direkt istihdam ve yıllık 20 milyar lira tasarruf sağlanması olarak belirlendi.

Geçen yıl prestijiyle 76 bin kurum ve kuruluş binasında devreye giren Sıfır Atık İdare Sistemi ile projenin başında yüzde 13 olan geri kazanım oranı yüzde 19’a ulaştı. Sıfır Atık Projesi ile 2023’te geri dönüştürülen atıklarda geri kazanım oranının yüzde 35’e ulaşması amaçlanıyor.