Avrupa Birliği’nin yeryüzü inceleme programı Copernicus bu yıl kasım ayının dünya tarihindeki en sıcak kasım ayı olarak tarihe geçtiğini açıklamıştı. Tıpkı beklenti maalesef aralık ayı için de geçerli. Bırakın mevsim normallerini yaşamayı aralık ayında güneşsiz geçen gün neredeyse yok. Bu tıpkı vakitte kentlerde ve tabiatta da farklı tesirlere neden oldu.

TEK AĞAÇ İKİ MEVSİM

En çarpıcı örnek ise İstanbul’un göbeğinde aralığın son haftasında çiçek açan ağaçlar. Harbiye’de, Kuruçeşme’de, Bayrampaşa’da ağaçlar daha geçen yılın yapraklarını dökmeden çiçek açmış durumda. O denli ki tıpkı ağacın bir tarafında daha sonbahar bile gerektiği üzere yaşanmadığı için dökülmemiş yapraklar öbür tarafında ise sıcak geçen aralık ayı yüzünden ilkbahar moduna girip çiçek açan kollar var. Biz de bu durumun ne demek olduğunu bilim beşerlerine sorduk.

Artık iklim değişikliğinin ve tropikal iklim rejiminin net sonuçlarını yaşamaya başladığımızı söyleyen Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi İdare Şurası Üyesi, Klimatolog ve Meteorolog Prof. Dr. Murat Türkeş, “Daha evvel şubat başında ağaçlar çiçek açtığında durum değişiyor diyorduk. Fakat aralıkta yaşanması artık tropikal iklime geçtiğimizin göstergesi. Bunu Ankara ve Çanakkale’de de görmüştük. Artan sıcaklıklar İstanbul’da da biyolojik ritmi ve fenolojiyi bozdu. Ne sonbahar ne de ilkbahar yaşanıyor. Ekosistem için olumsuz. Bundan sonra tarımdaki tehlikeye odaklanmalıyız” diyor.

TAKSİM DAHA DA SICAK

İstanbul Üniversitesi Ormancılık Fakültesi’nden Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise “Bu kadar yapılaşma ve ormansızlaşma olursa öteki bir sonuç beklemek de yanlış olur. Ağaçların çiçek açması ve Boğaz’dan geçen kuşlar hepsi sıcaklık artışının sonucu. İstanbul yüzyıl sonunda 4 derece ısınacak. Taksim üzere kentsel ısı adası tesirinin fazla olduğu alanlarda bu artış 2 derece daha fazla olacak” dedi.

İSTANBUL ARALIK AYI SICAKLIK DATALARI (1929-2019)

Ortalama sıcaklık: 8.2
Ortalama en yüksek sıcaklık: 11.2
Ortalama en düşük sıcaklık: 5.2
Ortalama yağışlı gün sayısı: 14.5
Ortalama güneşli saat: 2.5

TROPİKAL İKLİME GEÇTİK

YAŞANANLARIN tek sebebinin yüksek seyreden sıcaklıklar olduğunu anlatan Prof. Dr. Doğanay Tolunay, “Orman ekosisteminde ağaçlar, sıcaklıklar 10 dereceyi aştığında çiçek açmaya başlar, 10 derecenin altına düştüğünde ise yaprak döker. Aralık ayında ağaçların çiçek açması hiç olağan değil. Buzulların erimesine bakmamıza gerek yok artık sokağımızda bunları görüyoruz. İklim değişikliğinin tam ortasındayız” diye konuştu.

Prof. Dr. Tolunay, “Türkiye’de iklim rejimi değişti. Bunun tesirlerini iktisatta, tarımda, endüstride ve turizmde de göreceğiz. Acil ahenk planları yapmamız tedbirler almamız kural. Artık farklı bir iklime daha tropikal bir iklime geçtik diyebiliriz. Subtropikale yakın. Uzun periyodik yağışsız ve uzun periyodik şiddetli yağışların olduğu vakitlere geçiyoruz. Kuraklık artık farklı bir boyuta geldi” dedi.