Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşegül Parlak, “Konstipasyon yani kabızlığın hem çocuk hem de ailesinin ömür kalitesini bozan büyük bir sorun. Okul öncesi çocukların yaklaşık yüzde 3ünde, okul çağındaki çocukların ise yüzde 1 ile 2sinde kabızlık görülüyor. Dışkılamada zorluk yahut gecikme kabızlık olarak söz edilse de teşhis kriteri olarak; haftada 3ten daha az sayıda dışkılaması, dışkının sert ve modül kesim olması, dışkılama sırasında zorlanarak ve ağrı çekme şikayetlerinin olması gerekiyor. Kabız bebeklerde huzursuzluk, karında şişlik, daima ağlama, sert kakaya bağlı makatta çatlak görülürken daha büyük çocuklarda karın ağrısı, makattan kan gelmesi, dışkı kaçırma, idrar yolu enfeksiyonları ve iştahsızlık görülür. Çocukluk periyodunda ise yanlış beslenme, hormonal ve metabolik bozukluklar, tuvalet alışkanlığı kazandırma, tuvaleti erteleme, bağırsakta yahut onu uyaran sonlarda bozukluk, kullanılan ilaçlar ve ruhsal nedenlere bağlı kabızlık görülüyor” sözlerini kullandı.

Pilav, makarna, fastfood, patatese dikkat!

Çocuklarda kabızlığın en sık ek besine geçiş ve tuvalet alışkanlığının kazandırılması devirlerinde görüldüğüne dikkati çeken Dr. Parlak, şöyle devam etti:

Bebeklerde en sık nedenler ortasında annenin kabız olması ve az su tüketimi, ek besine başlandığı devir, tuvalet alışkanlığı kazandırılması kademesinde, fazla inek sütü tüketmesi, kan ilacı kullandığı devirde görebiliyoruz. Çocuklarda az su tüketimi, lifli besinler yerine abur cubur, bol karbonhidratlı ve fastfood biçimi beslenme bozukluklarında kabızlık görebiliyoruz. Bilhassa pilav, makarna, pirinç lapası, patates, muz, fazla süt tüketimi de kabızlığa neden olabiliyor. Bağırsakta darlık yahut tıkanıklık üzere anatomik bozukluklar ile serebral palsi, omurilik tümörü üzere bağırsağı uyaran hudutlarda hasar durumunda görebiliyoruz. Makatta yırtık ya da darlık hastanın dışkılamayı ertelemesine o da kabızlığa neden olmaktadır. Tiroit bezinin az çalışması üzere hormonal bozukluklarda kabızlık artabiliyor. Oyun yahut çizgi sinema izleyen çocuklar tuvalet gereksinimini ertelemektedir. Aile içinde meseleler, anne ile babası boşanması basamağında, yeni kardeş yahut yeni okula başlama üzere nedenler ruhsal sebepleri oluşturuyor.

Gerekirse pedagog dayanağı alınmalı

Hastanın öyküsü, dışkılama özellikleri, beslenme sistemi, kabızlığın başlama vakti ve kabızlığa eşlik eden şikayetlere yol gösterecegini söyleyen Uzm. Dr. Ayşegül Parlak, “Anarectal bölgenin elle muayenesi yapılabilir. Tetkik olarak; düz karın grafisi, rectal bölgeye endoskopi, dışkılamanın grafi olarak kıymetlendirilmesi ve biyopsi tanıyı koymada yardımcıdır. Tiroit, diyabet, çölyak üzere hormonal ve metabolik bozukluklar için kan tetkiki istenir. Öncelikle aile ve çocuğa kabızlık hakkında bilgi verilmeli, tedavisinin mümkün olduğu ve sabır ile üstesinden gelinebileceği anlatılmalıdır. Hormonal yahut metabolik bozukluk varsa tedavisi düzenlenmelidir. Ruhsal bozukluk durumunda aile ve öğretmenleri ile konuşup çocukla bir arada sorunu çözmeye yönelik adımlar atılmalı. Gerekirse pedagojik takviye sağlanmalıdır diye konuştu.

Bu teklifleri uygulayabilirsiniz 

Kabızlıkta öncelikle beslenme alışkanlığının düzeltilmesi gerektiğinin altını çizen Dr. Parlak, şu tavsiyelerde bulundu:

Bol bol su ve sıvı besinler ile lif yüklü sebze-meyve tüketilmeli. Abur cubur, fast food usulü beslenme diyetten çıkarılmalı. Kabızlık yapan besinlerin porsiyonu azaltılıp daha az yenmelidir. Fazla süt ve süt eserleri tüketimini önermiyoruz. Beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek, pilav-makarna yerine bulgur pilavı yemesini öneriyoruz. Gün içinde bağırsak hareketlerini uyaracak antrenmanlar yapılabilir. Çocukların aktivite yapmaları desteklenmelidir. Tuvalet nizamı oluşturulmalı, tuvaleti ertelememesi konusunda çocukla konuşulmalıdır. Her sabah kahvaltıdan sonra muhtaçlığı olmasa da 5 dakika tuvalette oturup ıkınması öneriliyor. Böylece dışkılama alışkanlığı kazanacak. Bebeklerde beslenmeden 1 saat evvel masaj yapılabilir. Ilık banyo yaptırmak yahut gövdesine kadar ılık su dolu kovaya sokmak faydalı olacaktır. Ek besine başladıysa erik, elma, armut verilebilir. Nizamlı ve ağrısız dışkılaması için tabibin önerisi ile şurup, lavman ve kremler kullanılabilir.