Varank, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin sunumunun akabinde milletvekillerinin tenkit ve sorularını yanıtladı.

Yerli aşıya ait yöneltilen sorular üzerine Varank, Türkiye’de yalnızca inaktif aşı bulunmadığını, yeni bir teknoloji olan VLP temelli bir aşı çalışması olduğunu da belirtti.

Varank, kendisinin de kelam konusu aşı çalışmasında faz 1’de istekli olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Yani deney hayvanları çalışmasından sonra ben bu aşıda istekli oldum. Bilim insanlarımızı desteklemek için, bilime katkı sağlamak için. Bu riskli bir durum lakin biz yaptığımız işlerde canımızı ortaya koymasını biliyoruz. Gönüllüye muhtaçlığımız var. Siz aşıyı geliştirebilirsiniz lakin faz 1, faz 2 ve faz 3’te kâfi gönüllüye sahip olamazsanız, kâfi gönüllüyü bulamazsanız bu aşıların sonuca ulaşma bahtı olmaz.”

TURKOVAC’a da yıl sonu gelmeden Sıhhat Bakanlığının acil kullanım onayını vereceğini lisana getiren Varank, gönüllülerin yerli aşının aktifliğine yönelik bilgileri paylaşmasının etik olmayacağını söz etti.

Varank, kendisinin aşıya ait antikor düzeyini ölçtürdüğünü işaret ederek, talep edenlerle paylaşabileceğini söyledi.

Bakanlık ve bağlı kuruluşlarda çalışan bayan sayısına ait bir soru üzerine Varank, Bakanlık ve bağlı kuruluşlarda çalışanların yüzde 28’inin bayan olduğunu lisana getirdi.

Varank, bu yıl Bakanlık tarafından atanan 24 yöneticinin 8’inin bayan olduğuna işaret ederek, bu sayının yükselmesini istediklerini anlattı.

CHP İstanbul Milletvekili Fethi Açıkelin’in kalkınma ajansları takviye programları için tesir tahlillerinin yapılmadığı tezi üzerine Varank, sunumun başında tesir tahlillerini gösterdiğini ve bütün çalışmalarla ilgili kelam konusu çalışmayı yaptıklarını söz etti.

Varank, kalkınma ajanslarının da mevzuat gereği en geç 3 yıl içerisinde tesir tahlillerini yapmak zorunda olduklarına dikkati çekerek, “189 takviye programına dair kıymetlendirme çalışması gerçekleştirildi. 17 kalkınma ajansımızın 80 programına ait kıymetlendirme çalışmaları ise sürüyor.” dedi.

Açıkelin’in kalkınma ajanslarının belediyelerle ve kooperatiflerle çalışmadığı tezi üzerine Varank, bu telaffuzun gerçeği yansıtmadığını, belediyelerin 2 bin 407 projesine 2021 fiyatlarıyla yaklaşık 1,8 milyar liralık takviye sağlandığının altını çizdi.

Varank, 279 kooperatifin projesine de 2021 fiyatlarıyla 163 milyon liralık dayanak sağladıklarını kaydetti.

 “5G ve ötesi teknolojiler için öncelikle bir yol haritası hazırladık”

Milletlerarası direkt yatırımlarla ilgili bir soru üzerine Varank, 1975-2001 yılı ödeminde kelam konusu yatırımların yalnızca 14 milyar dolar olduğunu belirtti.

Varank, milletlerarası direkt yatırımlarla ilgili şu bilgileri paylaştı:

“Göreve geldiğimiz tarihten bu yana milletlerarası direkt yatırımların kümülatif meblağı 133 milyar doları geçti. Yani 17 kat artmış durumda. 2002 yılına kadar ülkemize yılda ortalama 518 milyon dolar yabancı sermaye gelirken vazifeye gelmemizle birlikte bunu da 21 kat arttırarak 12 milyar dolara çıkardık.”

5G teknolojisine yönelik bir soru üzerine Varank, Türkiye’de bu teknolojiyle ilgili çok önemli çalışmalar yapıldığını lisana getirdi.

Türkiye’nin yabancı bir 5G teknolojisini tercih ettiği sözünün hakikat olmadığını kaydeden Varank, şu anda dünyada bu teknolojide ilgili önemli bir yarış olduğunu ve en önde giden ülkenin Çin olduğunu söz etti.

Varank, Türkiye’nin de yerli ve ulusal olarak 5G teknolojilerinin geliştirilmesiyle ilgili bir insiyatif aldıklarını kaydederek, “5G ve ötesi teknolojiler için öncelikle bir yol haritası hazırladık ve haberleşme teknolojileri kümelenmesinin 140 milyon liralık yerli ve ulusal 5G donanım yazılım geliştirme projesine TÜBİTAK olarak katkı sağlıyoruz.” sözünü kullandı.

“Biz aslında maaş vermiyoruz, araştırmacılara burs veriyoruz”

Türkiye Emekçi Partisi İstanbul Milletvekili Saliha Sera Kadıgil Sütlü’nün “Harvard’tan gelen doktora öğrencisine 4 bin 500 lira maaş veriliyor” argümanı üzerine Varank, kelam konusu dayanağın TÜBİTAK’ın en düşük bütçeli projesi olduğunu ve bunun başlangıç programı olduğunu anlattı.

Varank, akademik ve sanayi dayanak programlarıyla 26 farklı takviye programı uyguladıklarının altını çizerek, şunları kaydetti:

“Bizim projelerimizde 50 milyon liraya kadar bütçe verdiğimiz projeler de var. Hasebiyle burada en düşük olanı seçip buradan tenkit yapmayı biz haklı bulmuyoruz. Harvard’ta doktora yapıp Türkiye’ye dönmüş şahıslara 4 bin 500 lira maaş verildiği savı da hakikat değil. Biz zati maaş vermiyoruz, araştırmacılara burs veriyoruz. Şu anda yurt dışından dönüp 26 bin liraya kadar burs alan araştırmacılar mevcuttur.”

Koç Holding’e negatif manada ayrımcılık yapıldığı tezi üzerine Varank, ayrımcılık yapılmadığının en hoş örneğinin kelam konusu firmanın ürettiği yerli şanzıman olduğunu tabir etti.

Bu şanzımanın TÜBİTAK projesiyle geliştirildiğine işaret eden Varank, bu eserin tanıtımını da Ali Koç ile birlikte yaptıklarını söyledi.

CHP Konya Milletvekili Şener’in “yandaş savunma sanayi firmaları Türkiye’deki savunma sanayi firmalarından birtakım araklamalar yapıyor” üzere tabirler kullandığını belirten Varank, bunun büyük bir iftira olduğunu söyledi.

“Yandaş” diye bahsettiği şirketin Baykar olduğunu söz eden Varank, şöyle konuştu:

“Baykar’ın bu ülkede yüksek teknoloji üretme manasında neler yaptığını şayet kendisi takip edemiyorsa ben kendisine özel bir seansla anlatabilirim. Türkiye Cumhuriyeti devletinde, yüksek teknolojili alanlarda şu anda en fazla üretim yapan, katma bedel üreten firmalardan biridir. Şayet Baykar’ın ürettiği insansız hava aracı sistemleri olmasaydı, şu an Türkiye’de insansız hava aracı sistemlerini bundan 5 katına alabiliyor olurduk. Baykar, gelirlerinin yüzde 85’ini de ihracattan elde ediyor. Bunu nereden biliyorum? Zira kendileriyle uzunca yıllara dayanan dostluğumuz var. Sizin sözünüzle damat olmadan evvel de kendileriyle çalışmışlığımız var. Bir tane bombayı atabilmek için onlarca müsaadesi çıkarmak için neler çektiler, bunların hepsine şahidim. Hepsinde de kendilerine yardımcı oldum. Savunma sanayi başta olmak üzere özel dalın uğraşlarını yabana atmayın. Onlar sayesinde ekonomimiz daha rekabetçi hale geliyor.”

“Destek programlarında yeşil konusuna öncelik verdik”

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “dijital dönüşüm ve yeşil dönüşüm trenini kaçıracağız” sözlerini kullandığını belirten Varank, dünyadaki trendlere bakıldığında Türkiye’nin bu alanda en süratli aksiyon alan, gelişmeleri en yakından takip eden ülkeler ortasında yer aldığını bildirdi.

TÜBİTAK ile 2053 sıfır emisyon amacına odaklandıklarını lisana getiren Varank, dayanak programlarında yeşil konusuna öncelik verdiklerini, 2021 yılının birinci yarısında desteklenen araştırma projelerinden üçte birinden fazlasının bu hususlara yönelik olduğunu aktardı.

UFUK 2020 programının yeşil mutabakat davetine 1550 proje sunulduğunu anlatan Varank, buradaki her 7 projeden birinde Türk paydaşın yer aldığını kaydetti.

Yeşil Mutabakat’a ahenk konusunda verilen dayanaklar hakkında bilgi veren Varank, “Yeşil Mutabakat alanına baktığınız da Avrupa Birliği’nin bile başının karışık olduğunu görüyoruz. Regülasyonları tam manasıyla oturtmadılar. Neler yapacaklarının farkında değiller, ancak bizim endüstrimizdeki farkındalık nitekim fazla. Şu an bütün firmalarımız emisyonları nasıl azaltırız, nasıl geri dönüşümden güç üretebiliriz, atıklarımızı nasıl kıymetlendiririz, büyük bir efor içinde. Biz bunların tamamına Bakanlık olarak rehberlik yapıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

 “Diyarbakır’daki gençlerin bilim yapılmasını istiyoruz”

Paylan’ın “TEKNOFEST bir savaş festivaliydi” kelamlarını anımsatan Varank, dünyadaki en fazla sivil teknoloji alanında yarışların yapıldığı TEKNOFEST’te bu sene müsabakalara 111 farklı ülkeden 200 binin üzerinde ortaokul, lise ve üniversite çağındaki gencin müracaat yaptığını söyledi.

Diyarbakır’daki gençlerin eline kalaşnikofların verilmemesini, teleskopların verilerek bilim yapılmasını istediklerine dikkati çeken Varank, “Onun için bu sene şenliğimizi de Diyarbakır’da Zerzevan Kalesi’nde gerçekleştirdik.” dedi.

 “Dünyanın hiçbir yerinde seçimle rektör seçilmiyor, kendinizi kandırmayın”

Varank, konuşması sırasında Paylan’ın Boğaziçi Üniversitesi’nin fotoğrafını göstermesi üzerine kendisinin ODTÜ mezunu olduğunu, yurt dışında üniversitelerde eğitimler gördüğünü, çalıştığını tabir ederek, şöyle konuştu:

“Dünyanın hiçbir yerinde kamu üniversitelerinde getireceksiniz ortaya kutu koyacaksınız, hocalar oy kullanacak, sonra da rektör seçilecek. Bu türlü bir sistemin olduğu bana bir tane üniversite örneği verin. Ben sizden özür dileyeceğim. Dünyada bu türlü bir şey yok. Boğaziçi Üniversitesi devlet üniversitesi, bütçesi bu meclisten çıkıyor. Kimin parası gidiyor, benim de verdiğim vergiler o üniversitede kullanılıyor. Öğrenciler, para veriyor mu, harç veriyor mu? Vermiyor zira biz kaldırdık. Münasebetiyle devletin üniversitesinde Sayın Cumhurbaşkanımızın anayasal yetkisiyle, yasal yetkisiyle atadığı bir rektöre kimse itiraz edemez. Buradaki hengame, öbür bir hengame. Dünyanın hiçbir yerinde seçimle rektör seçilmiyor, kendinizi kandırmayın.”

“TUA’nın bütçesi büsbütün idari masraflarıyla ilgili”

Türkiye Uzay Ajansının (TUA) bütçesiyle ilgili tenkitlere de değinen Varank, TUA’nın bütçesinin büsbütün idari masraflarıyla ilgili olduğunu belirtti.

Varank, TUA’nın gelirlerinden bir kısmının TÜBİTAK Uzay’ın gelirlerinin yüzde 20’si, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün gelir fazlasının yüzde 20’si, ajans tarafından yapılan yetkilendirmelere ait gelirler, istişare hizmeti karşılığı elde ettiği gelirler, buluşlardan doğan haklara ait elde ettiği gelirler, Ajans’a ilişkin taşınır ya da taşınmaz malların gelirleri, ayın ve faaliyet gelirleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının havacılık ve uzay çalışmaları için ayırdığı Ar-Ge bütçesinden gelen gelirlerden oluştuğunu söyledi.

Şu anda TUA’nın kasasında buradan gelen gelirlerle 270 milyon lirasının olduğunu vurgulayan Varank, bu yılki yatırım programında Ulusal Uzay Programı’na 1,89 milyar liralık bütçe ayırdıklarını söyledi.

TUA’nın temel misyonunun Türkiye’de uyum faaliyeti yürütmek olduğunu belirten Varank, “Biz amaçlarımıza inanıyoruz. Türkiye’nin insansız bir hava aracını, 2023 sonunda ayla buluşturmaya niyetliyiz, birebir vakitte bir Türk insanını da uzaya göndermeye niyetliyiz. Bununla ilgili çalışmaları yapacağız.” tabirlerini kullandı.

OSB’lere yönelik sorular üzerine Varank, OSB’leri daha endüstrici dostu, verimli, yeşil dönüşüme uygun hale getirmek istediklerini tabir ederek, bu kapsamda Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun güncellenmesine yönelik paydaşlarla görüşmeler yaptıklarını söyledi.

Varank, OSB’leri kendi çıkarlarına nazaran kullananların ve ticarethane mantığıyla işletenlerin olduğunu savunarak, “OSB’ler sanayiciye hizmet etsin istiyorsak bunlara asla müsaade etmememiz gerekiyor. Şayet endüstrici parsel fiyatlarından şikayet ediyorsa, yatırım yapacak yer varken yatırımına yer bulamıyorsa bunun sorumlusu kar hedefi güden, sistemi düzgün işletmeyen OSB’lerdir.” diye konuştu.

Sanayicilerin üzerindeki yükü almak için AK Parti hükümetleri periyodunda yaptıkları harç istisnası, arsa tahsisi dayanağı, kurumlar vergisi muafiyeti üzere çalışmalara değinen Varank, OSB’lerin de kar maksadı gütmemesi gerektiğini vurguladı.

Varank, OSB’lerin doluluk oranlarıyla ilgili tenkitlere yönelik, “2002’de Türkiye’de 93 OSB aktifti ve buradaki doluluk oranı yüzde 44’tü. 2021’e geldiğimizde şu anda yatırım yapılan, altyapısı tamamlanmış, sanayiciye teslim edilen OSB 249 ve doluluk oranı da yüzde 83 sayısına ulaşmış durumda.” tabirlerini kullandı.

OSB’de parselleri almış ancak yatırım yapmayan firmalara ait soruya cevaben Varank, bunlara yönelik de süreç yaptıklarını kaydetti.

“Bölgesel kalkınmada ayrımcılık yapmıyoruz”

Varank, doğal gaz fiyatlarına gelen artırımlarla ilgili, fiyatları hala sübvanse ettiklerini fakat buradaki yükün bir kısmını da sanayicilerin üstlenmesi gerektiğini belirtti.

Bölgesel kalkınmayla ilgili sorulara yönelik, bu hususta ayrımcılık yapmadıklarına dikkati çeken Varank, “6’ncı Bölge teşviklerini oralara yatırımlar gitsin diye en dezavantajlı bölgelere veriyoruz.” dedi.

Varank, emek ağır dallara dönük fabrika binaları inşa edilmesiyle ilgili proje yürüttüklerini belirterek, “Şanlıurfa’nın tamamında 105 milyon lira yatırımla 18 tane fabrika binası inşa edeceğiz. Bu fabrikaları yatırımcılara tahsis ediyoruz, onlar da yatırımlarını getiriyor. inşallah burada yaptığımız çalışmalar önemli geri dönüşler getirecek.” değerlendirmesinde bulundu.

Emek ağır kesimleri de yüksek teknolojili kesimleri de birebir anda desteklediklerinin altını çizen Varank, katma bedel üretecek işlerle ilgili daha evvel hiç hayata geçmemiş projeleri başlattıklarını, Teknoloji Odaklı Sanayi Atılımı Programı’nın da bunlardan biri olduğunu söyledi.

“Çok başarılı bir biçimde devam ediyor”

Varank, Türkiye’nin Otomobili’nin, yanlışsız vakitte yanlışsız teknolojiye yatırım yaparak kazanmanın ne demek olduğunu gösteren bir proje olduğunu lisana getiren Varank, şunları kaydetti:

“Otomotiv sanayisi dünyada çok büyük bir dönüşümden geçiyor. Şu anda arabalar yalnızca sizi bir yerden bir yere götüren vasıtalar değil. Türkiye’nin Arabası Projesi’nde biz de tam bu biçimde doğuştan elektrikli, otonom özellikleri olan ve fikri mülkiyet hakları yüzde 100 bize ilişkin olduğu için en ufak bir start-up’ın bile getirip teknolojisini entegre edebileceği bir proje olarak başlattık. Şu anda çok başarılı bir biçimde devam ediyor. Bu projede 110 iş ortağı seçildi, bunların yüzde 75’i Türkiye’de yerleşik firmalardan oluşuyor. 615 kişi bu projede çalışıyor. TOGG projesiyle 27 çok başarılı mühendis yurt dışından Türkiye’ye döndü. Türkiye’nin Arabası inşallah 2022’nin sonunda seri üretim bandından inmiş olacak.”

Varank’ın milletvekillerinin sorularını yanıtlamasının akabinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yanı sıra Türk Patent ve Marka Kurumu, Türk Standardları Enstitüsü, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi, GAP Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı ve Türkiye Uzay Ajansı bütçeleri komitede kabul edildi.