Bir hastanede çalışan güvenlik vazifelisi, taşeron emekçilerin daima emekçi takımına geçmelerini sağlayan 696 sayılı Kanun Kararında Kararnamedeki düzenleme kapsamında takım aldı.

Taşeron şirkette minimum fiyatın yüzde 28 fazlasına çalışan güvenlik görevlisinin fiyatı ile başka mali ve toplumsal hakları takıma alındığı günden 31 Aralık 2018’e kadar birebir formda devam etti.

Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının 1 Şubat 2019’daki taşerondan takıma geçenlerin fiyat artışını içeren yazısı kapsamında iş yeri, güvenlik görevlisinin fiyatını o yılki minimum fiyat düzeyine çekti ve bu fiyata yüzde 4 artırım uyguladı.

Bunun üzerine güvenlik vazifelisi, fiyatının eksik ödendiğini ileri sürerek dava açtı.

Mahkeme, davacının evvelki aldığı yüzdelik oranına karşılık gelen fiyatının tespit edilerek bu fiyata yüzde 4 oranında artırım yapılarak fiyatının belirlenmesine hükmetti. Bu karar, istinaf mahkemesince hukuka uygun bulundu.

Temyiz üzerine belgeyi görüşen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi ise kararı bozdu.

Münasebetten

Kararda, hizmet alım mukavelelerinde yüklenici tarafından istihdam edilen çalışanların fiyatlarının minimum fiyatın katları ya da minimum fiyatın belli bir oran fazlası biçiminde belirlenmesinin hizmet alım kontratlarının devam ettiği devri kapsayan bir uygulama olduğu vurgulandı.

696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK’ye eklenen süreksiz 23 ve 24. hususlar uyarınca daima emekçi takımlarına geçirileceklerin istihdam edilmesine temel hizmet alım kontratlarının geçiş sürecinin yapıldığı tarih prestijiyle feshedilmiş sayılacağını vurgulanan kararda, şu tespitlere yer verildi:

“Sürekli personel takımlarına geçişle, hizmet alım kontratları kapsamında çalışanların daha evvel fiyat ile öbür mali ve toplumsal haklarını minimum fiyatla irtibatlandıran uygulamalara son verildiği açıktır. Yükleniciler tarafından istihdam edilip de imtihanla daima emekçi takımlarına geçen çalışanların fiyat ile öbür mali ve toplumsal haklarının yeni süreçte Yüksek Hakem Konseyi tarafından karara bağlanan toplu iş kontratının uygulanmasıyla oluşan fiyat ile öteki mali ve toplumsal haklardan fazla olamayacağına ait yasal düzenleme karşısında, İş Kanununun 22. ve 62. unsuru kararlarının ihlalinden kelam edilemez. Daima takıma geçirildikten sonra kamu kurum ve kuruluşlarınca ferdî iş mukavelesinin yapılmamış olması da varılan bu sonuca tesirli değildir.”

Kararda, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünün 1 Şubat 2019 tarihli görüşünde, toplu iş kontratının fiyat artırımı hususunda 1 Ocak 2019 tarihindeki fiyatlarına yüzde 4 oranında artırım yapılacağı belirtildiği, günlük çıplak fiyatları 85,28 liranın altında kalan personellerin fiyatlarının taban fiyat düzeyine yükseltilmesi ve ölçünün ilan edilen toplu iş kontratları mucibince 1 Ocak 2019 tarihinden geçerli olmak üzere yüzde 4 oranında artırım yapılması aktarıldığı tabir edildi.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin kararında, şunlar kaydedildi:

“Somut uyuşmazlıkta, hizmet alım mukaveleleri ve şartnamede öngörülen minimum fiyatın muhakkak bir oranda fazlası dikkate alınarak belirlenen fiyat davacının takıma geçiş fiyatı olarak belirlendikten sonra Yüksek Hakem Heyeti tarafından karara bağlanan toplu iş kontratı artırımları uygulanmıştır. Kelamı edilen uygulama Çalışma Genel Müdürlüğünün görüş yazısına uygun olup, karara temel alınan uzman raporunda 1 Ocak 2019 tarihi prestijiyle artan minimum fiyatın belirli bir oran üzerinden fiyat tespiti ile bu fiyata yüzde 4 artış uygulanması isabetli değildir. Davacının fiyatı 2018 yılı taban fiyatının hizmet alım mukavelelerinde yer alan oranına nazaran belirlenmiş, 2018 yılı birinci ve ikinci devir fiyat artışları toplu iş mukavelesi gereği uygulanmış ve 1 Ocak 2019 tarihindeki yüzde 4 fiyat artışı da 31 Aralık 2018 tarihinde almakta olduğu fiyata tatbik edilerek belirlenmiştir. Dava dilekçesinde sav edildiği üzere 1 Ocak 2019 tarihinde fiyat minimum fiyat düzeyine çekilerek daha sonra yüzde 4’lük artışa gidilmiş değildir.”

“İş kontratında taban fiyatın belirli bir oranı düzeyinde fiyat ödeneceği açıkça öngörülmemiş”

Dairenin 19 Ekim 2020’de öteki bir evrakta verdiği onamanın hatırlatıldığı kararda, kelam konusu evrakta davacı emekçinin takıma geçişi evresinde patronla imzalanan iş kontratında açıkça minimum fiyatın yüzde 25 fazlasının ödeneceğinin kararlaştırıldığı vurgulandı.

Kararda, “Kadroya geçiş evresinde patronla imzalanan iş mukavelesinde taban fiyatın aşikâr bir oranda fazlasının ödeneceği kararlaştırılmışsa kelam edilen kural, her taban fiyat artış periyodu için patronu bağlar. Bu nedenle dairemizin onamaya dair kararında iş mukavelesinin açık kararı gereği fiyat farkı ile öbür fark personellik alacaklarının kabulü sonucuna gidilmiştir. Davaya mevzu uyuşmazlıkta davacı emekçinin takıma alınması ile birlikte patronla imzalanan iş kontratında minimum fiyatın muhakkak bir oranı düzeyinde fiyat ödeneceği açıkça öngörülmediğinden onama kararı somut uyuşmazlıkta emsal niteliğinde değildir.” değerlendirmesinde bulunuldu.