Kovid-19’la gayrette yeni bir kademeye geçen Türkiye’de 2 doz BioNTech aşısı olmasının üzerinden en az 6 ay geçen 18 yaş ve üzerindeki tüm vatandaşlara hatırlatma dozu yapılmaya başlandı.

Kovid-19 aşılarının vakitle aktifliğini kaybetmesi ve Delta varyantı üzere daha tehlikeli ve bulaşıcı virüsler karşısında kimi ülkeler 3’üncü doz güçlendirici aşı uyguluyor.

Bu kadar Kovid-19 aşısı geliştiren şirketlerin, 3’üncü doz güçlendirici dozların 2 doz aşılamanın akabinde üretilen antikorların azalan düzeylerini geri kazanmaya yardımcı olduğunu duyurmasının akabinde geldi.

Türkiye’de de 11 Kasım’dan itibaren uygulanmaya başlayan hatırlatma dozu (3’üncü doz) aşılama ile ilgili en çok merak edilen soruları Milliyet uzmanlarına sordu. İki doz aşılıyken Kovid-19’un bulaştığı şahısların hatırlatma dozunu ne vakit olacağına ait uzmanlar, 3. doz için 6 ay beklemesini öneriyor.

‘NEZLE ÜZERE GEÇİYOR’

İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, 2 doz BioNTech aşılarını olduğu halde Kovid-19 geçiren şahıslarda 6 aylık esirgeyici antikor oluşacağını belirterek, şu bilgileri verdi:

“Hastalık sonrası bellek hücreleri de oluşuyor. Bu nedenle 2 doz aşılı olup hastalığı geçiren vatandaşlarımızın çabucak aşı olmalarını gerektirecek bir durum olacağını düşünmüyorum. Hastalandıktan 2-3 ay sonra hatırlatma aşısını olmak ise büsbütün ferdî bir tercihtir ve ziyanı olmaz.

Aşılar, ağır bakım ve vefatları engelliyor. Ailece, Kovid-19’a yakalandık fakat aşı sayesinde nezle üzere geçiriyoruz. Bu nedenle aşısız yahut eksik aşılı tüm vatandaşlarımızın vakit kaybetmeksizin aşı olmalarını ısrarla öneriyoruz.”

‘HASTALIK AŞIYI RESETLER’

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok ise birtakım uzmanların hastalığı bir doz aşı olarak kabul etiklerini lakin kendisinin bu görüşe katılmadığını söylüyor: “Hastalık sonucu oluşan antikor ile aşı sonrası oluşan antikor birebir seviyede muhafaza sağlayamayabiliyor.

MRNA aşısı için genel kanaat 8 ay müdafaa sağladığı tarafında. Lakin 2 doz mrna aşısı olup Kovid-19 kapanların gereğince esirgeyici antikorları oluşmadığı anlaşılıyor. 2 doz aşılı olup hastalanan bir bireyde kâfi antikor oluşmuş olsa zati Kovid-19’a yakalanmaz. Bu nedenle 2 doz aşılıyken Kovid-19 geçiren vatandaşlarımıza hastalığı atlattıktan sonra 30 ile 60 gün içinde hatırlatma dozlarını olmalarını öneriyorum. Hastalık demek aşının resetlenmesi demektir.”

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Fehmi Tabak ise 2 doz mRNA aşısı olmasına rağmen, Kovid-19’a yakalanıp atlatanların 2’nci aydan sonra hatırlatma dozunu olabileceklerini vurguladı ve “İki doz BioNTech aşılıyken, son 2 aylık devirde Kovid-19 geçirdiyseniz aşının oluşturduğu antikora bir de hastalığa bağlı kollayıcı antikorlar ekleneceğinden çabucak hatırlatma dozunuzu olmanıza gerek yok. Lakin 3 ve 4’üncü aydan sonra hatırlatma dozunu olabilirsiniz” diye konuştu.

İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Viroloji ve Temel İmmünoloji Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Ali Ağaçfidan, aşının oluşturduğu antikor karşılığının hastalığa bağlı oluşan antikor seviyesinden daha yüksek olduğuna belirterek, “Çift doz BioNTech aşısı olduğu halde Kovid-19 geçiren bireyler hatırlatma dozlarını 6 aylık periyoda erteleyebilir. Şayet çift doz mRNA aşınızı olmuş fakat Kovid-19 geçirdiyseniz hatırlatma dozunuzu maske, uzaklık kurallarına uyarak 6 ay sonra da olabilirsiniz” dedi.

‘AŞININ NASIL SAKLANDIĞI ÖNEMLİ’

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal, hatırlatma dozu olacak şahıslar için tek kriterden kelam etmenin mümkün olmadığına dikkat çekti ve şunları dedi:

“İki doz BioNTech’li olup yakın vakitte Kovid-19 geçiren bir kişi antikor düzeyi yüksek olacağından hatırlatma dozu için 6 aylık mühletin geçmesini bekleyebilir. Pandemi periyodunun başından bugüne kadar 10 bin Kovid-19 hastası gördüm ve baktığım hastalar ortasında iki sefer Kovid-19 geçiren hasta sayısı 100’ü geçmemiştir.

Aşılıyken hasta olan bireylerin testi negatife döndükten sonraki 6 ayda maske, araya dikkat ettiği takdirde sorun yaşayacağını düşünmüyorum. Asıl değerli olan detay BioNTech aşılarının saklanma koşuları. BioNTech çok hassas bir aşı, çalkalama ve saklama şartlarında en ufak bir kusur bile aşının etkisizleşmesine yol açabiliyor.”