Çiğdem Yılmaz- Bayana yönelik şiddetin önlenmesi için Türkiye dahil dünyanın birçok ülkesinde bayanlar için acil yardım çizgileri var. Kolombiya’da bu çizgilere yenisi eklendi. Bu kere acil yardım sınırı erkeler için kuruldu. İsmi da “Sakin Çizgi (Calm Line). Şiddet kullanmanın eşiğine gelen erkekler bu sınırı arayarak, “Beni durdurun”, “Sabrımı yitirdim, sevgilimi vurmak üzereyim”, “Karımı dövmemek için sabrımın sonuna geldim”, “Bu bayan yeniden beni kıskandırdı, kudurttu. Dayanamıyorum elimden bir kaza çıkacak. Yardım edin” diyerek, telefonun öbür ucundaki eğitimli ve tecrübeli psikologlardan yardım istiyor. Psikologlar, erkekleri “sakinleştirmek” için yardımcı oluyor. Kolombiya’da başlatılan ve olumlu sonuçları gözlemlenen “Calm Line” hizmeti Latin Amerika’nın başka ülkelerinde de uygulamaya kondu. Eylül ayında 26 bayan cinayeti yaşandığı, 19 bayanın ise kuşkulu halde öldüğü Türkiye’de bu türlü bir çizginin kurulması halinde “Arayan erkek olur mu ya da olumlu sonuçlar doğurur mu?” sorusunu bayan hakları aktivistlerine yönelttik. Bayan hakları savunucuları, Milliyet’in sorusuna “Türkiye’de arayan erkek olmaz” cevabı verdi ve emsal uygulamaların yapılabilmesi için evvel toplumsal cinsiyet eşitliği ile zihniyet dönüşümünün sağlanması gerektiğini söyledi.

‘BÖYLE ADAM BULUNMAZ’

Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararıyla, bayan şiddet karşısında muhafazasız bırakıldığı belirterek, “Devletin temel argümanı, öncelikle şiddeti engelleme ve önlemeye dair çalışmaların yaygınlaşması olmalı. Yani bir erkeğin uyguladığı şiddetin yanlışlığını bilmesi, öğrenmesi ve kendini birey olarak görmesi gerekir. Bayanlar için var olan acil yardım çizgilerinin kapasite ve bilinirliğinin yaygınlaştırılması gerekir. Mesela, bugüne kadar kaç köşe müellifi, acil yardım çizgilerini yazdı, kaç dizide bu hususla ilgili bu bilgi yer aldı, kaç belediye bu bahis hakkında billboard hazırladı, kaç eczane bu çizgileri vitrine astı. Bizler daha bunu oturtmuş değiliz. Temel atılmadan atılan bu adımlar yıkılmaya mahkûm olur” dedi. Türkiye’de bu türlü bir sınırın kurulabileceğine inanmadığını söyleyen Bayan Hakları Savunucusu Avukat Canan Arın da şu değerlendirmeyi yaptı:

“Kurulsa bile Türkiye toplumsal cinsiyet eşitliğine inanmıyorlar. Başka taraftan erkeler kendilerinin bayanlardan üstün olduğunu ve hiyerarşik olarak da bayanları güçsüz görüyorlar. Hasebiyle, ‘Ah ben çok sinirlendim, karıma ziyan verebilirim, dur ben bunu engellemek için psikologla konuşayım’ diyen adamın Türkiye’de bulunabileceğini zannetmiyorum. Onun için biraz medeniyet lazım. Bu sınırın kurulmasına gelince kadar yapılması gereken o kadar fazla şey var ki, misal İstanbul Sözleşmesi’nin gereğinin yapılması.”

‘ANLAMLI BİR TEŞEBBÜS OLABİLİR’

Uzman Psikiyatrist Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, Türkiye’de şimdiye kadar yapılan çalışmaların büyük çoğunluğunun şiddete maruz kalan bayanları muhafazaya yönelik olduğuna dikkat çekerek, ‘Sakin Hat’ın Türkiye’de uygulamasına ait şu değerlendirmeyi yaptı:

“Eğer erkeğin bayana yönelik şiddetinden kelam ediyorsak, erkeğin bayana yönelik şiddetini halletmeliyiz. Bu tıp yardım çizgileri manalı bir teşebbüs olabilir, hiç yoktan güzeldir. Burada en değerli olan şey, toplumun şiddet davranışının farkına varması, kendi öfkesini nasıl denetim edeceğini öğrenmesidir. Bu manada bilhassa okullarda buna yönelik çalışmalar düzenlemelidir. Bugün bu çalışmalara başlansa, sonuçlarını en az 50 yıl sonra alabiliriz. Bilhassa erkek çocuklarının nasıl yetiştirilebileceğini öğrenebilmek de değerli çalışma noktalarından birisi. Toplumda farkındalık çalışmaların artırılması kıymetli. Bunun temelinde de toplumsal cinsiyet eşitliği yatıyor. Bu sınırın da şöyle bir değeri olacaktır, erkeklerin şiddet eğilimini fark etmesi ve bu manada yardım araması… Bu sınır sorunun tahliline yönelik tek adım olmasa bile, çoklu tahlillerden bir tanesi olacaktır. Bu türlü bir sınır hayata geçirildiğinde toplumumuzdaki erkeklerin öfke problemlerinin ne kadarının farkında olduklarını da kıymetlendirme bahtımız olacak.”