Gülden Çoktan – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Kurulu 8. Zirvesi’nde yaptığı konuşmasında “Kurumsallaşmasını geliştiren, bölgesinde ve ötesinde prestijini artıran kurulumuzun ismini Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştiriyoruz… Medeniyetin beşiği olan Türkistan coğrafyası yine tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir. Kimse Türk Devletleri Teşkilatı’ndan rahatsız olmamalı, kadim tarihi ve insani münasebetler üzerinde yükselen bu hasbi yapının modülü olmaya çalışmalıdır” tabirlerinde bulundu.

Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İş Birliği Kurulu (Türk Konseyi) Devlet Liderleri 8. Doruğu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mesken sahipliğinde Demokrasi ve Özgürlükler Adası’nda gerçekleştirildi. Tepeye Erdoğan’ın yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhamedov, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Türk Kurulu Genel Sekreteri Bagdat Amreyev katıldı. Türkmenistan Devlet Lideri Gurbangulu Berdimuhamedov da gözlemci üye statüsüyle kurula birinci kez katılan Türkmenistan’ı temsilen dorukta yer aldı.

Kurulun ismi değişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kurumsallaşmasını geliştiren, bölgesinde ve ötesinde prestijini artıran Kurulumuzun ismini Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştiriyoruz. Natürel bu tarihi değişikliğin yalnızca kelamda kalmaması, fiiliyata da dönüşmesi gerekiyor. Gerek sekretaryanın yapısı ve çalışma metotları gerek siyasi, iktisadi ve toplumsal dayanışmamız aile meclisimizin örgüt niteliğini yansıtmalıdır. Ülkelerimizi ve bölgemizi ilgilendiren sıkıntıları ve fırsatları istişare etmek için teşkilatımızdan daha fazla faydalanmalıyız. Ayrıyeten kıymetli katkılarınızla hazırlanan Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi’ni uygulamaya alacağız. Bu doküman, ufkumuzun yalnızca üye ülkelerle hudutlu kalmadığını gösterecek, barış, huzur ve refahı tüm bölgemize yayma irademizin tezahürü olacaktır” dedi.

‘Engelleri kaldırmalıyız’

Erdoğan, siyasi ve toplumsal dayanışma üzere iktisadi ve ticari işbirliklerinin müşterek adımlarla çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi gerektiğini belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü: “Toplam ticaret hacmimiz yaklaşık 21 milyar dolar seviyesinde seyrediyor. Bu sayı dünyanın geri kalanıyla olan toplam ticaret hacmimizin yalnızca yeniden yaklaşık yüzde 3’üne tekabül ediyor. Lisanda, fikirde, amelde birlik anlayışıyla bu sayısı yüzde onlara taşımalıyız. Hem ticaretimizi hem karşılıklı yatırımlarımızı hızla arttırmalıyız. Ülkelerimiz ortasındaki ticaretin önündeki tarife dışı tüm pürüzleri kaldırmalıyız. Bu niyetle ticareti kolaylaştırma strateji dokümanının imzalanmasına bilhassa kıymet veriyorum. Lakin kara, hava ve deniz yollarıyla birbirimize sıkı sıkıya bir formda bağlamazsak istediğimiz sonuçları elde edemeyiz. Transit geçiş evraklarını artık gündemimizden çıkarmalı, gümrük mevzuat ve uygulamalarımızı uyumlaştırmalı, geçiş fiyatlarını rekabetçi bir seviyeye çekmeliyiz. Bu doğrultu da milletlerarası kombine yük nakliyatı mutabakatını bir an evvel imzalamalıyız. Böylece hazar geçişli milletlerarası doğu batı orta koridor başta olmak üzere aramızdaki tüm yolları bu coğrafyanın ana arterleri haline getirebiliriz. Azerbaycan, Nahçıvan teması da bu manada hayati nitelik arz ediyor.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, global ısınmanın da tesiriyle doğal afetlerin sayısının ve yıkıcı sonuçlarının katlanarak arttığını belirterek: “Bu vesileyle yaz aylarında yaşadığımız büyük yangınların söndürülmesinde bizimle dayanışma gösteren tüm dost ülkelere teşekkür ediyorum. Doğal afetler konusunda da iş birliğimizi geliştirmemiz gerekiyor. Türkiye olarak bu hedefle arama, kurtarma ve doğal afetler sonrası rehabilitasyon mevzularında ortak hareket etmek üzere Türk Devletleri Teşkilatı Sivil Müdafaa Düzeneği kurulmasını teklif ediyoruz” dedi.

Terörle gayret

Erdoğan, terör örgütleriyle ortak uğraş konusunun da gündemin değerli ögelerinden biri olmasını belirterek şöyle konuştu:

“PKK, YPG, DEAŞ ve FETÖ üzere şer odakları başta olmak üzere terörün her türlüsü ile çabayı sürdürmeye kararlıyız. Bu mevzuda iş birliğimizi artırmalıyız. Ayrıyeten İslam ve yabancı düşmanlığı üzere çağımızın vebası olan yıkıcı akımlarla çabada birlikte hareket etmeliyiz.”

Türkiye’nin ‘Aksakallı’sı Binali Yıldırım oldu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aksakalımız olarak Binali Yıldırım Bey’e bu bahiste teklif ettik, kabul gördü ve Türkiye’nin aksakalı olarak buradaki hizmetlerini sürdürecek” diye konuştu.

Türk coğrafyasının transit ve lojistik merkez olma pozisyonundan herkesin istifade edeceğini belirten Erdoğan, Binali Yıldırım’a misyonunda muvaffakiyetler diledi. Binali Yıldırım, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleri ve üye ülke liderlerinin onayı ile Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallılar Heyeti Lideri olarak atanmam sebebiyle başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere, TDT liderlerine, takviyesini ve tebriklerini ileten herkese teşekkür ediyorum” tabirlerini kullandı.

‘Şehirlerimizi akıllı yapalım’

Erdoğan, doruğun teması olan “Yeşil Teknolojiler ve Dijital Çağda Akıllı Şehirler” etraf kirliliği ve iklim değişikliğiyle uğraş bahislerinde Türkiye olarak hep hassasiyet gösterdiklerini söz ederek şunları söyledi: “Paris İklim Muahedesini onaylayıp yürürlüğe koyarak iklim değişikliğiyle gayret ve ahenk noktasında yeni bir devrin kapılarını açtık. Periyot başkanlığımız müddetince bu global problem de çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesi için ağır uğraş harcayacağız… Önümüzdeki süreçte kentlerimizi yeni teknolojileri ve yenilikçi yaklaşımları kullanarak akıllı kentlere dönüştürmeliyiz. Akıllı kent tahlillerin temellerini data odaklı stratejiler ve bu stratejilerin üretimi ileri seviyeli teknolojiler oluşturacaktır. Ulusal yapay zeka stratejimizi geliştirerek bu doğrultu da bir üst kademeye çıkacak adımı attık.”

‘KKTC’yi de görmek isteriz’

Erdoğan, “Aile fotoğrafımızın daha da zenginleşmesi için önümüzdeki devirde KKTC’yi ortamızda görmeyi canı gönülden dilek ediyoruz. Türk dünyasının ayrılmaz bir modülü olan Kıbrıs Türklerinin bırakıldığı tecrit ve ambargonun hafifletilmesinde değerli desteklerinize güveniyorum. Periyot başkanlığımızda Dünya Göçebe Oyunlarının dördüncüsüne de konut sahipliği yapacağız. İkincisini Mart ayında düzenleyeceğimiz. Antalya Diplomasi Forumu’na hepinizi şimdiden bilhassa davet ediyorum. Dört yıldır ülkemizde muvaffakiyetle düzenlenen TEKNOFFEST’i gelecek sene Azerbaycan’da gerçekleştireceğiz. TEKNOFFEST’in önümüzdeki yıllarda öbür kardeş ülkelerde de düzenlenmesi faydalı olacaktır” dedi.