Tüp bebek tedavisinde çoklukla; çeşitli ilaçlarla bayanın yumurtaları geliştiriliyor, bu yumurtalar toplanıyor ve erkekten alınan sperm ile laboratuvar ortamında döllenme sağlanarak elde edilen embriyonun rahim içine verilmesi halinde uygulanır.

Tüp bebek tedavisi kişinin yaşına, kilosuna, yumurtalık rezervine, mevcut hastalıklarına, şayet varsa daha evvelki tüp bebek denemelerinde kullanılan tekniğe ve daha birçok farklı parametreye nazaran şahsa özel olarak şekillendirilir. Çiftlerin durumuna nazaran gerek görülürse farklı ek tedaviler de eklenebilmektedir.

Çikolata kistinden enfeksiyonlara…

Erkeklerde semen tahlilinde sperm bulunamaması, geçirilmiş enfeksiyon, genetik sorunlar, kanser nedeniyle radyoterapi / kemoterapi hikayesi üzere sperm kalitesini, sayısını olumsuz etkileyen yahut erkekte boşalma sorunu üzere birçok farklı nedende tüp bebek tedavisi denenebilmektedir.

Bayanlarda ise vajinismus üzere bağlantıya pürüz durumlarda, geçirilmiş operasyon, enfeksiyon üzere tüplerin tıkanmasına yol açan ve münasebetiyle yumurta hücresi ve spermin bir ortaya doğal yolla gelemedikleri durumlarda, polikistik over hastalığı üzere yumurtlama sorunlarında, açıklanamayan infertilitesi olanlarda, çikolata kisti üzere tüplerin işlevini ve yumurtalık rezervini olumsuz etkileyebilecek endometriozisi olanlarda, 38 yaş üstü bayanlarda, erken yumurtalık yaşlanma riski olan yumurtalık rezerv tehdidi olanlarda, ileri bayan yaşı nedeniyle yumurta hücrelerinin sayı ve kalitesini olumsuz etkileyen durumlarda, embriyolara genetik teşhis yapmanın gerektiği durumlarda tüp bebek tedavisi tercih edilebilmektedir.

Bireye özel planlama gerekiyor

Genel olarak tüp bebek tedavisinin standart protokolleri olmakla bir arada, kullanılan ilaçlar, tedavi müddeti ve yaklaşım ‘kişiye özel’ şekillendirilerek uygulanıyor. Çoğunlukla tedaviye menstrual döngünün birinci günleri başlanır. Kişinin yaşına, yumurtalıklarında bulunan ve bize yumurtalık rezervi hakkında bilgi veren folikül sayısına, hormon düzeylerine nazaran yumurta geliştirici ilacın dozu şahsa özel olarak belirlenir.

Şahıstan şahsa değişse de yaklaşık 8-12 gün ortası bu ilaçlar ile yumurtalıklarda bulunan yumurta hücrelerinin gelişimi uyarılarak denetimli bir biçimde gelişmeleri sağlanır. Bu süreçte 2-3 günde bir hastanın yumurtalık gelişimi ultrason ile takip edilir. Yumurta hücrelerinin içinde bulunduğu foliküller belirli bir boyuta ulaştığı vakit yumurtlamayı sağlayacak farklı bir ilaç uygulanır ve bundan 34-36 saat sonra yumurta toplama süreci yapılır.

Yumurta toplama süreci ekseriyetle anestezi altında, vajinal yoldan ultrason eşliğinde yapılan ağrısız bir süreçtir. Çıkan yumurtalar laboratuvar ortamında sperm ile bir ortaya getirilir. Döllenme sonrası elde edilen embriyolar, bir müddet takibin akabinde, sayısına, kalitesine nazaran tekrar bireye özel verilecek kararla rahim içine yerleştirilir ve/ yahut daha sonra transfer etmek üzere dondurulur. Embriyo transferi sonrasında yaklaşık 12 gün sonra kandan bakılacak beta HCG hormonu ile gebelik olup olmadığı kıymetlendirilir.

Tüp bebek sürecinde bu tedbirlere dikkat!

Tüp bebek tedavisine başlamadan evvel çift, sağlıklı bir ömür biçimini benimsemelidir. Hasebiyle sağlıklı ve istikrarlı beslenme, sistemli idman ve kaliteli/yeterli uyku bu periyotta hayat üslubu haline getirilmelidir.

Bilhassa sigara kullanımı hem yumurtalıklara hem spermlere ziyanlı tesiri nedeniyle tedaviden 2-3 ay evvel kesilmelidir. Tedavi başladığı vakit ağır sporlardan kaçınmakta yarar vardır. Bu periyotta yürüyüş yapılması en uygun idmandır.

Kişi fazla kiloları varsa bu periyotta vermeli ve ülkü kilosuna ulaşmalıdır. Fazla kilo muvaffakiyet bahtını düşürebildiği üzere mümkün bir gebelikte de gebeliğin sorunlu geçme riskini artırmaktadır.

Yumurta toplama süreci öncesindeki tedavi devrinde ve embriyo transferi sonrası yaklaşık 1 haftalık periyotta cinsel birliktelik olmamalıdır. Bu süreçte tabibin yazdığı ilaçları aksatmadan kullanmak kıymetlidir.

Kısırlık sorunu yaşayan bayanlar kanser hastalarıyla tıpkı anksiyete ve depresyon seviyesine sahiptir. Şuurlu farkındalık manasına gelen mindfulness, çocuk sahibi olma yolunda gecikme yaşayan çiftlerde oluşan gerilimi azaltmak için çok yararlı bir yoldur ve bu usulü kullananlarda gebeliğe giden yol kısalmakta olup, muvaffakiyet oranları artmaktadır.