Kovid-19 salgının en ağır yaşandığı Nisan, Mayıs aylarında İstanbul’daki toplu ulaşım araçlarındaki doluluk oranı yüzde 10’lar düzeyine kadar gerilerken, okulların açılmasına sayılı günler kala bu tablonun bilakis dönmeye başladığı uyarısı yapıldı. İstanbul Valiliği bünyesinde kurulan Ulaşım Bilim Kurulu’nun başında bulunan Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, Milliyet aracılığı ile değerli ihtarlarda bulundu: “Kovid-19 öncesi toplu ulaşımda günlük yolcu sayısı 7.5 milyondu. Geçtiğimiz gün toplu taşımayı bir günde kullananların sayısı 4.1 milyon olarak tespit edildi. Şayet üniversiteler açılır ve 3 milyon üniversiteli ulaşım araçlarını kullanmaya başlarsa, Kovid-19 öncesinden farklı bir görüntü olmayacak. Metrobüslerde taşınan yolcu sayısı son birkaç gündür  600 bini geçmiş durumda. Nisan, mayıs ayında bomboş gidip gelen metrobüsler yüzde 60 dolulukla seferler düzenliyor.”

‘Kapasite artmalı’

Okulların açılması ile birlikte toplu ulaşımdaki talep artışının salgın tablosunu olumsuz etkileyeceğini söyleyen Ilıcalı, “Mutlaka lakin kesinlikle çalışma saatleri ve konuttan çalışma seçeneklerinin yanı sıra toplu ulaşımdaki kapasiteyi artırmak gerekiyor. Aşı piyasaya çıkana kadar 3 milyon üniversiteli uzaktan eğitime devam etmeli. Üniversiteler açılıp öğrenciler yollara dökülürse, Nisan-Mayıs periyodundan bile berbat bir tablo görürüz. Eylül prestijiyle üniversitelilerin toplu ulaşımı kullanmaya başlaması toplumsal uzaklık kuralının yok olması manasına gelir” dedi. Çalışan kesim için mesai kademelendirme ve meskenden çalışma seçeneklerinin kıymetlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Ilıcalı, ulaşımda mümkün riskler konusunda İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya sunum yaptıklarını söz ederek, “Toplu ulaşımda eski yoğunluk manzaraları ortaya çıkarsa, virüsten korunmak imkânsız hale gelecektir” dedi.

Toplu taşıma araç sayıları

İstanbul’da 17 bin 395 adet taksi bulunurken, 900 bireye ortalama bir adet taksi düşüyor. Sisteme kayıtlı minibüs sayısı 6 bin 460. 3 bin 30 adet İETT otobüsü, 2 bin 154 adet özel halk otobüsü ile 985 adet Otobüs A.Ş’ye ilişkin araç hizmet veriyor. Metro ve tramvay araçlarındaki vagon sayısı ise 647. İstanbul’da okul servisi, işçi servisi sayısı 66 bin 269. Marmaray’da ise tam 440 adet vagon bulunuyor. Metrobüs sınırında toplam 610 araç bulunurken, tüm araçlar birebir vakitte seferde bulunmuyor. Dolmuş taksi sayısı 572, deniz motoru sayısı ise 393.

İstanbul’un ulaşım karnesi

İstanbul’un olağan zamanlardaki ulaşım karnesi şöyle: 704 milyon 479 bin 482 kişi metro ile seyahat yaparken ay başında ortalama 55 milyon yolcu taşınıyor. Her gün ortalama 1 milyon 654 bin 777 kişi metro ve hafif metroyu kullanıyor. Marmaray’ı kullananların sayısı 430 bin. İETT Otobüsleri ve metrobüslerde günde ortalama 2 milyon 59 bin kişi, özel halk otobüslerinde 1 milyon 607 bin 036, Otobüs A.Ş’de ise 860 bin kişi taşınıyor. Olağan vakitte minibüs kullananların sayısı 2 milyon 911 bin, taksi ve dolmuşa binenlerin sayısı da 1 milyon 403 bin kişi olurken, İstanbul’da her gün servislerle 2 milyon 867 bin 502 kişi seyahat ediyor.