Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, toplumun su tüketim alışkanlıklarını belirlemek emeliyle Türkiye temsiliyeti gözetilerek 26 vilayette 1200 şahısla gerçekleştirilen ankete katılanların yüzde 89’u gelecekte susuzluk yaşanabileceğini düşünüyor lakin bu kaygı su tasarrufuna yansımıyor.

Ankete katılanların yüzde 96’sı “Gelecekte susuzluk yaşamamak için önemli önlemler alınmalı” görüşünü desteklerken, ankete katılanların yüzde 83’ü su tasarrufuna dikkat ettiğini belirtiyor. İştirakçilerin yüzde 31’i “Çok dikkatliyim”, yüzde 52’si “Biraz dikkatliyim” görüşünü paylaşıyor.

Öte yandan, “Çok dikkatli” olduğunu söyleyenlerin oranı kişi başı su tüketimi düşük olan kesimde yüzde 35’lere yükselirken, tasarruf konusunda en dikkatli olunan devir 40-44 yaş aralığı olarak öne çıkıyor.

Eğitimli ve sosyoekonomik statüsü yüksek bireylerin su tasarrufu konusunda daha az dikkatli oldukları görülürken, bölgesel ayrımda Akdeniz ile Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgesinde yaşayanların su tasarrufu konusunda daha dikkatli olduğu anlaşılıyor.

Toplumsal hassasiyet tasarrufa yansımıyor

Birebir ankette su tüketimi davranış kalıplarını ortaya çıkarabilmek için toplumsal ve ferdi hassasiyetleri ölçen tahlil, su konusundaki tasaların tasarrufa yansımadığını ortaya koyuyor. “Hanemdeki başka fertleri su tasarrufu konusunda uyarıyorum”, “Suyu israf etmemeye itina gösteriyorum”, “Çamaşır ve bulaşık makinesi üzere eserler satın alırken daha çok su tasarruflu modelleri tercih ederim”, “Gelecekte susuzluk yaşayabileceğimizi düşünüyorum”, “Gıda israfı birebir vakitte su israfıdır” ve “Gelecekte susuzluk yaşamamak için önemli önlemler alınmalı” cümleleri üzerinden yapılan tahlile nazaran, su hassasiyeti konusunda farklılaşan iki toplumsal küme bulunuyor.

Genç, iyi eğitimli ve çalışan bayanların içinde yer aldığı küme, toplumun susuzluk tehlikesi yaşaması konusunda tereddütlere sahip ancak su tasarrufu konusunda kâfi çabayı göstermiyor. Orta yaşlı, daha düşük eğitimli, konut bayanı ve kalabalık hanelerin oluşturduğu öteki küme ise toplumsal değil ekonomik telaşlar nedeniyle su tüketimine dikkat ediyor.

Araştırmaya katılanların yüzde 40’ı Türkiye’nin su zengini olduğu kanaatinde.

Aylık ortalama su faturası 88 lira

İştirakçilerin yüzde 73’ünün bayan, yüzde 27’sinin erkek olduğu ankette haneler su tüketimine nazaran üç profile ayrılıyor. Hanelerin yüzde 38’i ortalama, yüzde 38’i ortalama altı, yüzde 24’ü ise ortalama üstü su tüketiyor.

Ankete katılan her beş haneden dördünde (yüzde 81) bulaşık makinesi bulunuyor. Bulaşıkları makineye dizmeden evvel elde yıkamak her üç bireyden birinde alışkanlık haline gelmişken, hanelerin yüzde 33’ü de makineyi tam doldurmadan çalıştırıyor lakin hem elde yıkamak hem makineyi tam doldurmadan çalıştırmak su tüketimini artırıyor.

Görüşülen hanelerin yüzde 4’ünde sifon su akıtıyor. Arızalı bir sifonu olan haneler yaklaşık 4 aydır sifonlarının su akıttığını belirtiyor.

Hanelerin yüzde 7’sinde damlayan bir musluk bulunuyor. Musluğu damlayan haneler yaklaşık 3 aydır musluklarının damladığını bildiriyor.

Hanelerin neredeyse hepsinde (yüzde 98) çamaşır makinesi bulunuyor. Ankete katılanların yüzde 67’si ön yıkamalı program kullanıyor ve bu su tüketimini artırıyor. Birebir formda iştirakçilerin yüzde 43’ü makinesini tam doldurmadan çalıştırdığını söz ediyor.

Görüşülenlerin yüzde 22’si diş fırçalarken, yüzde 52’si el yıkarken suyu açık bıraktığını belirtiyor.

Duş almak en yaygın banyo yapma usulü olarak belirlenirken, bireyler duşta ortalama 13 dakika kalıyor.

Her 20 hanenin yaklaşık biri (yüzde 5) binasında yağmur suyunun kullanımına ait bir sistem, yüzde 3’ü de gri suların arıtılıp tuvalet sifonlarında kullanımına ait bir sistem bulunduğunu belirtiyor.

Hanelere aylık ortalama su faturası 88 lira olarak geliyor.

Görüşülen şahıslar su tasarrufu konusunda en çok televizyondan (yüzde 73) bilgi aldıklarını belirtiyor. Bunu toplumsal medya (yüzde 41) ve internet gazeteleri (yüzde 16) takip ediyor. Kamu spotları ve reklamlar, en çok bilgi alınan kanallar olarak öne çıkıyor.

“Boşa akan su çocuklarımızın geleceği”

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, su tüketim alışkanları araştırmasının, toplumda su konusundaki farkındalığı artırıp, şuurlu tüketimi teşvik edecek uygulamaların hayata geçirilmesinin kıymetini bir kere daha ortaya koyduğunu belirtti.

İklim değişikliğinin tesirleri de göz önüne alındığında suyun değerini bilerek hareket etmenin gerekliliğine dikkati çeken Pakdemirli, şunları kaydetti:

“Toplumumuza boşa akan suyun çocuklarımızın, hepimizin geleceği olduğunu anlatarak, bu hususta insanımızı harekete geçirecek adımları atmamız gerekiyor. Global iklim değişikliğinin tesirlerini önümüzdeki yıllarda daha fazla hissedeceğimizi bilerek, su konusunda eğitim seferberliği için düğmeye bastık. Su şuurunun küçük yaşlardan itibaren kazandırılması gayesiyle anasınıfları da dahil su okur müellifliği derslerinin ilköğretim müfredatına girmesi için ilgili kurumlarla görüşmelere başladık. Okulların yanı sıra başta çiftçilerimiz olmak üzere tüm toplumumuzda farkındalık çalışmalarını hayata geçireceğiz. Bu hususla ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşları, STK’ler ve özel dal temsilcileriyle suyun verimli kullanımına yönelik iş birliklerini kıymetlendiriyoruz. Toplumumuzu ‘Su Vatandır’ mottomuz çerçevesinde buluşturarak geleceğimize sahip çıkmaya çağırıyoruz.”