Kâfi uyku, beyin sıhhati için değerlidir. Zira uyku sırasında beyin, uyanıklıkta gün boyunca biriken ve yaşlanmakta olan beyefendisine ziyan verebilme potansiyeli olan toksinlerden kurtulur.

Ayrıyeten uyku, beynin ağ ve kontaklarını sağlıklı tutup en iyi formda çalışmasını sağlar, günün erken saatlerinde yeni şeylerin öğrenilmesi ve hatırlanmasında yardımcı olur.

Obezite uyku apnesinin hem nedeni hem sonucu

Yetişkinler için olağan uyku müddeti ortalama 6-8 saattir. Yaşlılıkta uyku mühleti besbelli olarak azalıp uyku kalitesi bozulmaya başlar. Hayatın yaklaşık üçte birini geçirdiğimiz bu kadar değerli bir durumun bozulması pek çok soruna yol açmaktadır.

Uyku ile bağlantılı yaklaşık yüze yakın bozukluk tanımlanmıştır. İnsomnia, obstruktif uyku apnesi (uykuda teneffüs durması, OSAS), huzursuz bacak sendromu, uyurgezerlik uyku bozukluklarından yalnızca bazılarıdır.

Uyku apnesi uykuda nefes tıkanıklığı, boğulma hissi ile uyanma, horlama, dinlendirici olmayan uyku, gündüz çok yorgunluk ve uyku hali, konsantrasyon bozukluğu üzere belirtilerle baş gösteren bir uyku bozukluğudur.

Uykuda teneffüs bozuklukları nedeniyle doktora başvuran bireylerin yüzde 70’ini kilolu yahut obez hastalar oluşturuyor. Obezite, uyku apnesinin hem nedeni hem de sonucu olarak ortaya çıkabilir.

Obez bireylerde boyun ve hava yolu etrafında yağ birikimi nedeniyle hava yolu daralır. Uyku apnesinin şiddeti arttıkça bilhassa beyin olmak üzere beden oksijensiz kalıyor ve kişi gece uykuya dalamıyor.

Derin uykuya dalamayan insanlarda büyüme hormonu salınımı azalıyor ve bu da beden metabolizmasının yavaşlamasına, bedende yağ birikmesine yol açıyor.

Uykusuzluk iştah açıyor

Yetersiz uyku, doygunluk sinyalini gönderen leptin hormonu düzeyinde düşmeye neden olarak bedenimizin daha fazla kaloriye muhtaçlığı olmadığı durumlarda bile beyne yemek yeme sinyali göndererek daha fazla yemek yemeye neden oluyor.

Yetersiz uyku, iştahı artıran ghrelin açlık hormonu düzeyini ise yükseltiyor. Uykusuzluk üzere bedende gerilim oluşturan birtakım durumlar, kortizon hormonu düzeyini de yükselterek iştahın artmasına sebep olmaktadır.

Uyku apne sendromlu hastaların leptin hormonu bozuk olduğu için kilo vermelerini beklememek gerekir. Üstelik hastalığın sonucu olarak kilo almaya da devam ederler. O nedenle öncelikle bu döngüyü kırmak gerekir. Yani evvel hastalığı tedavi edip sonra kilo vermelerini sağlamak gerekir.

Beden kitle indeksi 35 ve üzeri olan bireylerde, horlama, gündüz çok uykululuk ve yorgunluk hali, uykuda nefes durması üzere belirtiler görülüyorsa vakit kaybetmeden uyku hastalıkları konusunda uzman bir doktora başvurmaları gerekiyor.

Polisomnografi denilen uyku testi sonucu şahısta uyku apnesinin varlığı saptanırsa öncelikle bu durumun uygun tedavi sistemleri ile tedavi edilmesi gerekmektedir. Uyku apnesi faal bir biçimde tedavi edildikten sonra kişi kilolarından kalıcı bir formda kurtulabilmektedir.