Meltem Günay – Çok yoksulluğu ortadan kaldırmadaki ilerlemenin toplumsal müdafaa tabanındaki boşlukların bayanları daha da savunmasız bırakılmasıyla bilakis döndüğünün vurgulandığı raporda, “2030 yılına dek 150 milyonun üzerinde bayan ve kız çocuğu lakin hükümetlerin eğitime ve aile planlamasına erişimi güzelleştirmek, çeşitli fiyatlar sağlamak ve toplumsal transfer kapsamını genişletmek için kapsamlı bir strateji uygularsa yoksulluktan kurtulabilir. 2021 yılında kestirimi sayılara nazaran 435 milyon bayan ve kız çocuğu çok yoksulluk içinde yaşayacak”tespiti yapıldı. Raporda, “Önemli hareketler acildir, ama gayretler şimdiye kadar çok yetersiz kalmıştır. 2020’de dünya nüfusunun sadece yüzde 46,9’u en az bir toplumsal muhafaza yardımına erişebildi ve yenidoğan bebekli annelerin sadece yüzde 44,9’u annelik nakdi yardımı alabildi. Bayanların yoksulluk  karşısında daha savunmasız olmalarına karşın, toplumsal muhafaza siyaseti ve iş gücü piyasalarının Kovid-19 müdahale önlemlerinin sırf yüzde 23’ü toplumsal cinsiyete hassastır.” denildi.

Açlık tehdit ediyor

Besin güvensizliğindeki toplumsal cinsiyet farkının Kovid 19’la birlikte arttığının vurgulandığı raporda, bayanların besin güvensizliği düzeylerinin 2020’de erkeklere oranla yüzde 10 daha yüksek olduğu belirtildi. Bu oran 2019’da yüzde 6 idi. Kovid 19 nedeniyle temel sıhhat hizmetlerindeki aksaklıklar bayanlar ve kız çocuklarına trajik bir halde ziyan veriyor. Krizin birinci yılında 115 düşük ve orta gelirli ülkede yaklaşık 12 milyon bayan aile planlama hizmetlerinde aksaklıklar yaşadı ve bu da yaklaşık 1.4 milyon istenmeyen gebelikle sonuçlandı. Tıpkı devirde tahminen 113 bin 400 daha fazla anne vefatı meydana geldi.

Okulların kapanmasıyla kız çocukları için fırsatların kaçmasına ve şiddet, sömürü ve erken yaşta evlilik risklerinin artmasına yol açıyor. Dünya çapında birinci ve orta öğretim çağındaki 128 milyon kız çocuğu 2018’de zati okula gitmiyordu. Pandemi tüm öğretim düzeylerindeki 11 milyon kız çocuğunun daha bir daha okula dönmemesine neden olacak.

Gölge pandemi

Raporda şiddet için gölge pandemi denilirken, şiddetin dünyanın bir çok bölgesinde giderek arttığı vurgulanırken, pandemiden evvel bile dünya çapında 15 yaş ve üstü iddiası 245 milyon bayan ve kız çocuğunun evvelki yıl içinde yakın partneri tarafından cinsel ve/veya fizikî şiddete maruz bırakıldığı belirtildi. Pandemide aile içi şiddete yönelik yardım çizgilerine yapılan davetler artış gösterdi. Kovid-19, bayanların meskendeki iş yükünü artırıyor. Pandemiden evvel bile bayanlar fiyatsız bakım işlerinde erkeklerin 3.4 saat daha fazla harcadı. 16 ülkeden alınan datalar Kovid 19 müddetince meskendeki çocuklu bayanların çocuk bakımı için haftada 31 saat harcağını gösteriyor. Kovid 19 öncesi bu saat 26 idi.