Yerli aşıya karşı inanç yüzde 60

Aylardır aşıyı bekliyorduk. Aşılar geliştirildi, testler yapıldı, birinci uygulamaların akabinde kitlesel aşılamanın eşiğindeyiz.

Artık bir çok ülkede gündem hangi aşıların nasıl bir plan dahilinde kullanılacağı. Aşı yaptırmanın zarurî olup olmayacağı da kıymetli bir tartışma konusu. Nizamlı araştırmamızın son birkaç haftalık periyodunda tartışılan bu mevzulara da yer veriyoruz. Aşı uzak bir kavram olmaktan çıkıp da kapımıza dayandığında toplumda soru işaretlerinin artmaya başladığını gördük. Son periyotta aşı yaptırmam diyenler artmasa da aşı yaptırma konusunda başı net olmayanların oranı arttı. Somut olarak sipariş verilebilir durumda olan gündemdeki aşı markalarına duyulan azamî inanç %35 düzeyinde, o da Pfizer-BioNTech aşısı, bu ortada bu markaya itimat geçen haftadan bu yana azaldı. Çin aşı üreticisi Sinovac’ın eserine olan inançta bir artış var lakin hala lakin %15 düzeyinde.

Tüm bu huzursuz yaklaşıma karşın şayet Türkiye’de yerli bir aşı geliştirilecek olursa halkın bu esere itimadı %60 civarında üzere görünüyor. Ki bu hali hazırda en çok itimat duyulan Pfizer-BioNTech aşısına kıyasla kat be kat yüksek bir düzey. Tekrar de yerli aşı olsa dahi hala toplumda %40 oranında bir kitle kararsız kalmaya devam edecek üzere. Aşı yaptırmam diyenlere ve kararsız olanlara pekala biraz bekledikten sonra mesela Şubat ayında aşı yaptırır mısınız diye de sorduk. O vakit geldiğinde yaptırırım diyenler yok denecek kadar az, bu kitlenin üçte ikisi Şubat ayında aşı yaptırmak konusunda da kararsızlar.

Önderlerin, kanaat liderlerinin aşı yaptırması insanların içini rahatlatabilir diye düşünebilirsiniz, bu bahiste gözlerin çevrildiği sıhhat bakanının şahsen aşı olması dahi toplumun %40’ını aşı yaptırmaya ikna edemiyor.

Şayet uygulama mecburî olmayacaksa toplumsal

bağışıklığa ulaşabilmemiz için  kamu otoritelerinin daima aşıyı anlatarak toplumu bilgilendirmeleri, şahsen aşı olarak örnek olmaları gerekiyor, ancak bunlar da yetmeyecek üzere. Akabinde da insanların olumlu ve yan etkisiz sonuçları görerek rahatlamasını ve aşıya yönlenmesini sabırla beklemek lazım.

Toplumun aşı yaptırma eğiliminde son bir haftada bir artış yaşanmadı

Soru: Koronavirüs aşısı kullanıma hazır olduğunda aşı yaptırma konusunda eğiliminiz ne olur?

Araştırmamızda vatandaşların aşı yaptırma eğilimlerini sistemli olarak takip etmeye devam ediyoruz. 10-14 Aralık 2020 tarihlerinde yaptığımız son devir araştırmamızda toplumun aşı yaptırma eğiliminde evvelki periyoda kıyasla bir değişiklik olmadığını tespit ettik. Hala vatandaşların %41’i aşı yaptıracağını beyan ederken, %24’ü aşı yaptırmayı düşünmüyor. Ülkemizde aşı çalışmalarının başlamasına az bir vakit kala toplumda şimdi bu mevzuda itimat hissinin oluşmadığına şahit oluyoruz.

Toplumun yarısından fazlası, Türkiye’nin geliştireceği yerli aşıya itimat duyacağını belirtiyor

Soru: Aşağıda yer alan firmaların koronavirüs aşısı kullanıma hazır hale geldiğinde, bu aşıya güvenip güvenmeyeceğinizi belirtir misiniz?

Aralık ayı başında vatandaşlara 3. fazda yer alan her bir aşı çalışmasına itimat duyup duymadıklarını sormuştuk, bu periyot listeye Türkiye’nin geliştireceği yerli aşıyı da ekledik. Buna nazaran, vatandaşlar %61 ile en çok yerli aşıya itimat duyuyor. Bu inanç skoru, Alman BioNTech ve Pfizer’in geliştirdiği aşı ile Oxford Üniversitesi ve Astra Zeneca’nın geliştirdiği aşıların inanç skorundan çok daha yüksek. Çin aşısının itimat skoru 5 puan artmış olsa da hala çok düşük (%16).

3. fazda yer alan aşılara ait toplumda inanç skorlarında son 1 haftada değerli bir değişim yaşanmadı

Aşıya olumsuz bakan yahut kararsız hissedenler, önümüzdeki şubat ayında da emsal bir görüşte olacaklarını düşünüyor

Soru: Pekala Şubat ayına gelindiğinde koronavirüs aşısı yaptırmayı düşünür müsünüz?

Aşı yaptırmayacaklar ile ile kararsız hissedenlere in önümüzdeki Şubat ayında aşı yaptırma konusunda fikirlerinin değişip değişmeyeceğini anlamak üzere bir soru yönelttik. Bu çerçevede bu bireylerin yalnızca %3’ü Şubat ayında aşı yaptıracağını beyan etti. Kararsız hissedenler o periyot için de kararsız hissediyor, aşı yaptırmayacakların yalnızca küçük bir kısmı o periyotta aşı yaptırma kelam konusu olursa kararsız kalıyor.

Toplumda başkan şahısları aşı yaptırırken görmek, aşı yaptırma eğilimini güçlendirebilir

Soru: Koronavirüs aşısı kullanıma hazır olduğunda, kim yahut kimler aşı olsa siz de aşı yaptırmayı düşünürsünüz?

Bireylere kim yahut kimler aşı olursa aşı yaptırmayı düşüneceklerini sorduk. Sonuçlar, vatandaşların en çok Sıhhat Bakanı’nın aşı olurken görmek istediklerini ortaya koyuyor (%60). Sıhhat Bakanı’nı, %56 ile doktorlar/sağlık çalışanları ve yeniden %56 ile Cumhurbaşkanı takip ediyor. Aile yahut akrabalarının aşı olmasının kendilerini aşı konusunda teşvik edeceğini söyleyen de %20’lik bir kitle var. Bu oran 55 yaş ve üzeri bireylerde daha yüksek. Vatandaşların eğitim seviyesine nazaran sonuçları incelediğimizde ise, lise ve üzeri eğitim düzeyine sahip bireyler ortasında bilim insanları ve Dünya Sıhhat Örgütü üst seviye yetkilileri yanıtının daha yüksek olduğunu görüyoruz. Formel eğitim almamış yahut ilkokul mezunu vatandaşlarda ise akrabaların tesiri daha fazla.

Aşının etkinliğinden fazla güvenilirliğine ait toplumda aşıya ait olumsuz bir algı var

Soru: Aşı yaptırmayacağınızı/kararsız olduğunuzu belirttiniz. Bu durumun temel münasebetini belirtir misiniz?

Aşı yaptırmayacağını söyleyenler ile kararsız hisseden bireylere bu durumun temel münasebetini soruyoruz. Buna nazaran bu bireylerin yaklaşık yarısı aşının muhtemel yan tesirlerinden kaygı ediyor. Bu kapsamda, ülkemizin satın alacağı aşıların açıklanan yan tesirlerinin toplumla paylaşılmasına ve bu mevzudaki soru işaretlerinin giderilmesine muhtaçlık bulunuyor. Bu gerekçeyi, ülkemizin satın alacağı aşılara yahut bu aşıyı geliştiren firmalara itimat duymamak takip ediyor. Son periyotta bu oran %21 olarak gerçekleşti.