MERT İNAN İstanbul – Almanya ile denk nüfusa sahip Türkiye’deki kök hücre bağışçı sayısı 700 bin iken Almanya’da bu sayı 7 milyon. Bağışçı düzeyinin bir türlü istenilen seviyede olmamasının yanı sıra Kovid-19 nedeniyle de insanların sıhhat merkezlerinden uzak durmaları kök hücre bekleyen hastaları ve ailelerini endişelendiriyor.

Uzmanlar, Kovid-19 dehşetiyle donörlükten vazgeçenlerin oranında yüzde 25’lik bir artış yaşandığını belirtirken, Türkiye Kök Hücre Uyum Merkezi (TÜRKÖK) yetkilileri ise kök hücre bağışının yapıldığı aferez merkezlerinde Kovid-19 ile ilgili tüm tedbirlerin alındığına dikkat çekiyor.

Vazgeçme oranının geçmiş yıllara oranla manalı bir değişiklik göstermediğini aktaran TÜRKÖK yetkilileri son durumla ilgili şu bilgileri paylaştı:

Genetik yatkınlık

“Toplam bağışçı sayımız 2021 başı prestijiyle 709 bin 390 olarak bilgi tabanına kaydedilmiş durumda. 2020 yılında toplam 823 kök hücre nakli yapıldı. Pandemi sürecine karşın bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 15’lik bir artış kelam konusu. Kemik iliği bankacılığında en değerli öge genetik yatkınlık. Genetik yatkınlıktan ötürü daha fazla doku ahengi sağlanıyor. Bu nedenle istekli bağışçı havuzu, coğrafik olarak ne kadar yaygın ve ne kadar çok sayıda bağışçıdan oluşturulursa bekleyen hastalara uygun aday daha kısa müddette bulunabilecek ve hastaların nakil olabilme ve hayatta kalabilme bahtı da o kadar artacak. 18-50 yaş aralığında bulunan sağlıklı herkes TÜRKÖK’e bağışta bulunabilir. Burada ne için, kime ve nasıl bağışçı olunacağını ve vazgeçtiği vakit nelere sebep olacağını bilen şuurlu, istekli bağışçı olmak çok kıymetli.” 

‘Binlerce hasta hayata tutunuyor’

TÜRKÖK yöneticileri, şahsî hasta kampanyalarından çok, sistemde bekleyen tüm hastalar için bağışçı olunması gerekliliğine dikkat çekerken şunları söylediler: “Bu nedenle gayemiz çok sayıda bağışçıya ulaşmak değil, şuurlu ve kararlı istekli bağışçı havuzunu oluşturmak. İstekli bağışçılar, hasta ile eşleşme olduğu bildirildikten ve kök hücre toplama süreci başlatıldıktan sonra süreç basamaklarının rastgele birinde tıbbi gereklilikler hariç olmak üzere bağıştan vazgeçmemeye azami ölçüde dikkat etmeli. Hastaya umut verdikten sonra tıbbi bir mecburilik olmadan bağıştan vazgeçilmesinin, yalnızca hasta değil, onunla birlikte ailesi ve yakın etrafının de umutlarını söndüreceği unutulmamalı. Sonuç olarak yalnızca kök hücre bağışı sayesinde binlerce hasta hayata bağlanmakta.”