Türkiye, doğal ve tarihi güzellikleriyle dünyanın en özel ülkelerinden biri. Pek çok medeniyete konut sahipliği yapan Anadolu, varlıklı bir kültürel hazineye sahip. Her bölgesinde onlarca antik kentin bulunduğu eşsiz topraklar, bu nedenle Medeniyetler Beşiği unvanını almış. Dağlarından kanyonlarına, göllerinden şelalelerine, her bölge, her kent, doğal hoşlukları de içinde barındırıyor. Bu hazineyi, turistlerin yanı sıra dizi ve sinema bölümü de keşfetmeye başladı. Tarihten bilim kurguya, her cins sinemaya uygun yer bulmak mümkün olduğu için yabancı üretimci ve direktörler de sinema çekimleri için Türkiye’yi tercih ediyor. 

Son olarak dünyaca ünlü direktör Guy Ritchie ve İngiliz aktör Jason Statham’ın bir ortaya geldiği ‘Five Eyes’ sinemasının çekimleri için Antalya tercih edildi. Yeniden Hint sinemasının efsane ismi Aamir Khan da ‘Laal Singh Chaddha’ isimli yeni sinemasının devamını çekmek için Niğde’de Demirkazık Dağı ile İstanbul ve Adana’yı tercih ettiğini açıklamıştı.

Türkiye’de sinema çekimini teşvik için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul Ticaret Odası (İTO), Filming in Turkey isimli bir portal oluşturdu. Üretimcilere tanınan takviye, vergi indirimi üzere rehberlik bilgilerinin yer aldığı portalda, sinema platoları için uygun kentlerin tanıtımına da yer verildi. Biz de dizi ve sinema için tercih edilen kentleri ve yerleri mercek altına aldık. Öne çıkanlar şöyle:

Görünümü nefes kesiyor

Kapadokya: 60 milyon yıl evvel Orta Anadolu’daki yanardağların püskürttüğü lav ve kül katmanlarının, yağmur ve rüzgâr tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkan Kapadokya, dünyada gibisi olmayan bir jeolojik yapıya sahip. Peribacalarının fantastik imgesi ve labirenti andıran yer altı kentleriyle dikkat çeken bölge, her tipten sinema için uygun. Japonya’da 2019’un Türkiye Yılı ilan edilmesine neden olan Yuvaya Dönüş, İtalya üretimi Medea, L’empire des loups ve Ghost Rider üzere yabancı sinemaların yanı sıra Acı, Ağıt, Dila Hanım, Cenneti Beklerken, Kış Uykusu, Asmalı Konak üzere Türk sinemaları de burada çekildi.

Aksaray: Yeryüzü halleriyle son yıllarda bilhassa devir sinemalarının adresi olan kent, geçmiş periyotlarda içerisinde insanların yaşadığı dünyanın en büyük kanyonu olma özelliğiyle dikkat çeken Ihlara Vadisi’ne konut sahipliği yapıyor. Tarihiyle de büyüleyen vadi, birinci Kemer Kilisesi, Hz. Meryem’e ithaf edilen Eğritaş Kilisesi üzere kayalara oyulmuş kiliseleriyle de ünlü. Hasandağı’nın eşsiz hoşluklarına de mesken sahipliği yapan bölge, Somuncu Baba: Aşkın Sırrı, Buğday, Meczuplar üzere sinemalara de sahne oldu. Kentin yıldızı parlayan doğal hoşluklarından biri de Tuz Gölü. Fotoğraf karelerinde kendine yer bulan gölün hoşluğu, sinema kameralarının da aranan yerlerinden.

Deniz kenarındaki çöl?

Antalya: Tabiatın tüm hoşlukları ile tarihin buluştuğu kent, yılda 300 gün güneşli olduğu için çekimlerde büyük avantaj sağlıyor. Alanya, Kaş, Kemer kıyıları, Kaputaj Plajı, Kurşunlu Şelalesi, Köprülü Kanyon, Tazı Kanyonu doğal hoşluklarından kimileri. Antik kentler konusunda da güçlü Antalya’da, Patara Antik Kenti’nin yakınındaki plajın kıyısında uzanan çölü anımsatan kum dorukları ise turistlerin ilgi odağı. Yeniden Ksanthos, Perge, Olympos, Side antik kentleri de kentin zenginlikleri ortasında. Çekimi süren Five Eyes’ın yanı sıra Cet Demirer’in Berlin Kaplanı, Hollanda imali Kurt, Hindistan imali Lisan Dhadakne Do sinemalarının çekimleri de burada yapıldı.

Mars’ın dünyadaki izi

Burdur: NASA uzay aracı Perseverance’ın, Mars’ın Jezero Krateri’ne inmesini heyecanla izledik. NASA, krater için emsal jeolojik yapıya sahip Salda Gölü’nde çeşitli araştırmalar yapmıştı. Gölün kraterdeki hayat arayışı ve Mars’ın geçmişinin aydınlatılmasında anahtar niteliği taşıdığı açıklandı. Önümüzdeki günlerde Salda’nın ismini tüm dünya duyacak. Türkiye’nin Maldivleri olarak da ünlenen göl, beyaz kumları, mavi sularıyla tarifsiz bir hoşluğa sahip. Yeniden Sagalassos Antik Kenti, İnsuyu Mağarası, lavanta ve gül tarlalarıyla Burdur, her cinste sinema için harika bir ortam sunuyor.

Efsane kent İstanbul

Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının efsanevi başşehri İstanbul hem tarihi hem tabiatı hem de 24 saat yaşayan canlı ve dinamik ortamıyla eşsiz bir kent. İki kıtayı birleştiren Boğaz’ın maviliğini öbür bir yerde bulmak mümkün değil. Ayasofya ve Sultanahmet mescitleri, Topkapı Sarayı, Yerebatan Sarnıcı, Kapalıçarşı’sı, hanları ve konutlarıyla Tarihi Yarımada turistler kadar sinema üretimcileri için de nefes kesen bir yer. Taksim, Kız Kulesi, Balat, Haydarpaşa Garı, Galata Kulesi, Beylerbeyi, Üsküdar, Samatya… Periyot sinemalarının vazgeçilmez adresi olan İstanbul, aksiyon, macera, aşk, drama, tansiyon üzere her çeşitten sinema için uygun yerlere sahip. Agatha Christie’nin ünlü romanından uyarlanan Doğu Ekspresinde Cinayet; Ben Affleck’in Oscar ödüllü sineması Argo; James Bond serisinin üç sineması, Dan Brown’un kitabından uyarlanan Cehennem; Jackie Chan’in Altın Yumruk, İstanbul’da çekilenler sinemalardan kimileri.

Tarihteki uzun seyahat

İzmir: Kıyıları, antik kentleri, köyleri, tarihi yapılarıyla İzmir, güneşli Ege iklimiyle de sinema çekimlerinde ülkü bir adres. Pek çok medeniyetin izlerini taşıyan kent, Efes, Bergama başta olmak üzere, Agora, Teos, Erythrai, Phokaia üzere antik kentleriyle tarihe ışık tutuyor. Alaçatı, Çeşme, Foça, Urla, Sığacık kıyılarıyla ünlü İzmir’in, Sevimlice, Birgi üzere konutlarıyla öne çıkan köyleri de sinema setlerine aşina adreslerden.

Hz. İsa’nın vefatının akabinde Meryem Ana’nın son günlerini geçirdiği düşünülen konutu, hac vazifesini yerine getirmek isteyen Hristiyanlar tarafından ziyaretçi akınına uğruyor. Bu nedenle dini sinemalar için de tercih edilen İzmir’de, Morgan Freeman’ın sunduğu Tanrı’nın Kıssası belgeseli de çekildi.
Metin Erksan’ın Susuz Yaz; Zeki Demirkubuz’un Masumiyet; Çağan Irmak’ın Babam ve Oğlum, Dedemin İnsanları; Cet Demirer’in Olanlar Oldu sinemaları burada çekildi.

Saymakla bitmez

Her bölgede, her kentte sinema imalcileri için uygun yerler bulunuyor. Kurtuluş Savaşı’nın merkezi olan Ankara, bilhassa periyot sinemaları için tercih ediliyor. Büyük Selçuklu Devleti’nin başşehri Konya ise Neolitik ve Kalkolitik Çağ yerleşim yeri Çatalhöyük başta olmak üzere kervansarayları, medreseleri, uçsuz bucaksız ovalarıyla apayrı bir hoşluğu içinde saklıyor.

Türk dizilerinin vazgeçilmez adreslerinden Mardin ise Mezopotamya’nın süper panoramik görüntüsünün yanı sıra kayalık meskenleri, dar sokakları, manastırları, kiliseleri, medreseleri, Dara Antik Kenti ile adeta sinema üzere bir kent.

Dağları, şelaleleri, vadileri, tarihi köprüleri, yaylaları, konakları ve çay tarlalarıyla Karadeniz ise baştan başa doğal sinema platosu olarak konuklarını bekliyor.