Babaların bir kısmı emzirme dışında, bebeğin dünyaya birinci geliş anından itibaren çok etkin. Hatta hamilelik periyodunda anne karnındaki bebekle yakın temasta kalıyor ve eski biçim baba rollerinden uzaklaşarak ilgili babalık sergiliyorlar. Klinik Psikoloji Bilim Uzmanı İlkgün Demir, çocuk üzerinde pek çok rolü olan babanın en kıymetli rollerinden birinin çocuğun cinsel kimliği üzerinde oynadığı rol olduğunu belirterek “Babayla sağlıklı irtibat kuran çocukların davranışlarında, irtibat lisanında, öz itimadı ve toplumsal uyumluluğunda, eğitim-öğretim hayatlarında daha başarılı olduğunu görüyoruz. Fizikî gelişimleri de daha sağlıklı oluyor. Çocuk gelişiminde etkin rol alan babaların çocuklarının, babasından bedel, şefkat, sevgi görmek, onaylanmak üzere ruhun besinini alamayan çocuklara nazaran hayatla baş edebilme dirayetleri daha güçlüdür” dedi.

0-6 yaş neden kıymetli?

Farklı kuramlarda farklı yaşlar ve devirlerden bahsedilse de 0-6 yaş ortasındaki çocuklar için ebeveyn alakasının besin kadar kıymetli olduğunu vurgulayan İlkgün Demir, “Bu devirde çocuklarla sağlıklı irtibat kurmak, çocuğa inançta olduğunu, sevildiğini hissettirmek çocuğun ‘fiziksel bakımı’ kadar değerli ve pahalıdır. Bu devir tüm ömrü etkileyecek ve şekillendirecektir. Hepimizin bugünkü kararları, seçimleri, endişeleri, tasaları, özgüveni, hayatı ve başkalarını algılayışı ve hatta eş seçimi, cinsel kimliğimizi konumlandırmamız bu periyoda ilişkin temellere dayanır” diye konuştu.

Babalık rolleri değişti

Bayanın geçmişe nazaran süratle faal çalışma hayatında olması, değişen vakit ve sürecin de katkısıyla babalık rolünde değişimler olduğunu belirten Demir, artık işten geldikten sonra çocuğu ile oynayan, hafta sonları birlikte vakit geçiren, çocuğuna bir şeyler öğreten, sohbet eden, paylaşan bir babalık rolünden bahsedilebileceğini söyledi.

 Ancak hala daha çocuğun birinci bakımının anneler üzerinde olduğunu kaydeden Demir, “Toplumsal pahalara nazaran elbette ki yöresel farklılıklar hala daha gözlemlenmektedir. Örneğin eğitim düzeyi ve/veya sosyo-ekonomik durumu yüksek gelir kümesindeki baba tahminen daha ilgiliyken ülkemizin daha etnik ve otantik bölümlerinde tahminen baba hala bir otorite simgesi olarak irtibata kapalı olabilir. ‘Çocuğu şımartmamak yahut babadan korkan çocuk saygılı olur’ üzere geçmişten gelen kimi geçersiz inanışlar da bunda tesirli olabilir” sözlerini kullandı.

Anne-baba bağının çocuğun birinci şahit olduğu davranış kalıpları olduğunu söyleyen Demir, çocuğun bağlantı lisanını, anne ve babasını gözlemleyerek kurduğunu, hudutlar, olaylara yaklaşım, hürmet ve sevgi üzere tariflerini ebeveynlerini gözlemleyerek öğrendiğini kaydetti. Demir kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Nasıl bir çocuk arzuluyorsanız sizler de o denli olmalısınız. Çocuk sizlerin ilgisi ile kendini, başkalarını ve hayatı tanımlayacak ve şayet ki bu periyotta yanlış bir tarif elde ederse gelecek hayatındaki kararlarını da etkileyecektir. Bu manada anne-baba irtibatı çocuk açısından her vakit akılda kalacak, her davranışında içinde bir modül barındıracak yemeğin tuzu kadar kıymetlidir.”

Şiddet ortamında büyüyen çocuklar suça meyilli oluyor

Şiddetin öğrenilen bir davranış olduğunu vurgulayan Demir, şiddet uygulanan, hengame ve hakaret ortamında büyüyen çocukların suça ve bağımlılıklara meyilli olduğunu kaydetti.

Babanın fiziken var olup duygusal manada yok olmasının çocukta şiddetli travmalar oluşturabildiğini söyleyen Demir, “Şefkat ve sevgiden yoksun bırakılmış bir çocuğun ileriki hayatında her türlü seçimi yahut kararları, partner seçimi yahut bağları sağlıklı bir lisanda olmazken bir de şiddet görmüş yahut şahit olmuş bir bireyin nasıl kendisine, başkalarına şefkat duymasını bekleyebiliriz ki? Hatta babanın en kıymetli rolü olan bir çocuğun, kız ve erkek çocukta farklı ayrı cinsel kimlik oluşumundaki tesirinin yaratacağı travmaları düşünebiliyor musunuz? Bir kız çocuğu örneğin çocukluğunda tanıdık gelen bu yok sayılma ve hırpalanma hissine, romantik bağlantılarında de çekilecektir. Çünkü en tanıdık his; hırpalanmak, hor görülmek, hakaret ve yok sayılmak olacaktır yahut her vakit evliliğe, birlikteliklere ön yargılı olabilecektir” biçiminde konuştu.

Çocuklar babaları tarafından kabul görmek ister

Çocukların babaları tarafından sevilmek, bedelli olduğunu hissetmek, kabul görmek ve görülmek üzere istekleri olduğunu belirten Demir, “Birlikte kaliteli vakit geçirmek, sohbet etmek, bir sinema izlemek ve üzerine tahminen de tartışmak ister, muvaffakiyetlerinin takdir edilmesini ister. Lakin yılgınlıkları yahut hüzünlerinde omzunda elini hissetmek yahut yanında ağlayabilmek ister. En kolayı de anılar yaratmak ister, sarılmak ister, omzuna çıkmak ve aşikâr bir vakit sonunda ise omzuna elini dayayan kendisi olmak ister. Bir de ‘Bir masal anlatsın’ ister” açıklamasında bulundu.