Son dakika haberine nazaran, Samsun Sıhhat Müdürü Muhammet Ali Oruç, yaptığı yazılı açıklamada Samsun’da geçen hafta da olay sayısındaki artışın sürdüğüne işaret etti. Bu durumun, hastanelerde oluşturduğu yükün, gün geçtikte arttığının altını çizen Oruç, şöyle devam etti: 

“Son haftaya ilişkin Kovid-19 bilgilerini de dikkate alarak bir projeksiyon yaptığımızda, vilayet olarak hadise artış trendimizin doruğuna gerçek adım adım ilerlediğimizi, ağır bakım doluluğunda yüzde 70’in üzerinde sayılara hakikat tırmandığımızı görüyoruz.

Samsun’da hala 17 ilçemizin 12’sinde olay artışı sürüyor. Vilayet olarak insidans süratimiz 100 binde 508 ancak 19 Mayıs ilçemizde bu oran 100 binde 837, Asarcık ilçemizde 766, Bafra ilçemizde 642, Terme ilçemizde 606, İlkadım ilçemizde ise 599.

Her ilçemiz kendi içinde koronavirüse karşı büyük bir uğraş gösterdiği üzere, etrafına hastalığı yine yayma riski nedeniyle de tıpkı vakitte etrafı için bir risk ögesi haline geliyor.”

Bu tablonun, Samsun’un bir karar sürecine girdiğinin göstergesi olduğuna dikkati çeken Oruç, “(Bu tablo) Önümüzdeki 15 günün, Samsun için koronavirüsle uğraşta ne kadar değerli hale geldiğini anlatıyor. Bu 15 günde, kent olarak tüm bireylerimizle, küçüğümüzden büyüğümüze tüm insanlarımızla bir karar vereceğiz.

Maske, toplumsal ara, el hijyeni kurallarına uyup, ağır bakım ve yatan hasta oranlarımızı makul düzeylere çekip, sevdiklerimizi mi koruyacağız, ya da tedbirleri boş verip hadise sayımızı artırıp onların hayatını tehlikeye mi atacağız?” sözlerini kullandı.

285 BİN DOZ AŞI YAPILDI

Samsun’da 285 bin doz aşı yapıldığını bildiren Oruç, şunları kaydetti: “Bu da kentimizdeki insanların kıymetli kısmının aşı sürecine dahil olduğu manasına geliyor. Her geçen gün artacak olan bu sayı, koronavirüse karşı kazanacağımız zaferde en büyük gücümüz olacak.

Bu nedenle bir yıldır insanlarımızın, sıhhat çalışanlarımızın, kamu görevlilerimizin gösterdiği özveriyi daha kıymetli kılmamız, aşı çalışmalarına vakit tanımak için yanlışsız kararı vermemiz gerekiyor. Bu kararı hiç tereddüt etmeden tüm Samsunluların vereceğine inanıyorum.

Vilayetimizde hadiselerin azalması ve amacımız olan maviye ulaşmak fakat bizim elimizde. İnşallah Samsun Valiliğimizin uyumu ve yönlendirmesiyle el birliğiyle vilayetimizdeki hadise sayısını, olaylar hastanelerimizdeki yükü daha fazla artırmadan evvel durduracağız.”

4 KİŞİ YAKALANDI

Öte yandan Samsun’un Atakum ve İlkadım ilçelerinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) karantina kurallarını ihlal eden toplam 4 kişi Vilayet Emniyet Müdürlüğü takımlarınca yakalandı. Valilikten yapılan yazılı açıklamada, Kovid-19 bulaşı riskinin azaltılması için kontrollerin aralıksız sürdürüldüğü bildirildi.

Karantina kurallarını ihlal edenlere taviz verilmeyeceği vurgulanan açıklamada şunlar kaydedildi: “İlkadım ilçesinde filyasyon gruplarımızın adres denetiminde konutunda bulunamayan 1 şahıs, otel girişinde yapılan HES kodu sorgulamasında riskli olduğu tespit edilen 1 şahıs, dışarıda alışveriş yapmakta iken yapılan HES kodu sorgulamasında riskli olduğu tespit edilen 1 şahıs olmak üzere toplam 3 şahıs gruplarımızca yakalanarak haklarında gerekli süreçler yapıldıktan sonra filyasyon takımlarına teslim edilmiştir.

Atakum ilçemizde otel girişinde yapılan HES sorgulamasında durumu riskli olduğu tespit edilen bir şahsın olduğunun polis takımlarına bildirilmesi üzerine, süratle olay yerine giden takımlarımızca gerekli idari süreçler yapıldıktan sonra şahıs filyasyon gruplarına teslim edilmiştir.” Açıklamada denetlemelerin her alanda azim ve kararlılıkla sürdürüleceği belirtildi.

TEDAVİLERİ ERTELEMEMEK GEREK

Bu ortada Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde kronik hastalığı olanların tedavilerini ertelememeleri ihtarında bulundu.

Şener, AA muhabirine, kronik hastalıkların Kovid-19 sürecinde de şahısların üzerindeki varlığını sürdürdüğünü söyledi. Türkiye’de bir yılı aşkın müddettir devam eden salgının kronik hastalığı olanları da etkilediğini belirten Şener şöyle konuştu:

“Bu salgın periyodunda kronik hastalıkları olan hastalar tedavi planlarına aksatmaya başladılar. Ayrıyeten toplumsal izolasyon sürecinde Hepatit C üzere kronikleşmiş bir hastalığı olan ve farkında olmayan hastalar da hastaneye daha az gittikleri için teşhis ve tedavi aksamaları yaşandı.” dedi.

Şener, viral hepatit, bulaşıcı sarılıkları olanları salgın sürecinde teşhis ve tedavilerinde değerli ölçüde gecikme gördüğünü lisana getirerek, *Bulaşıcı sarılıklarda teşhiste gecikme neden kıymetli? Şayet bu virüsü alıyorsanız, Hepatit A, B ya da C virüsüyse bu virüsleri farkına varmadan etrafınıza bulaştırabilirsiniz, dağıtabilirsiniz.

Teşhis gecikmesi tıpkı vakitte tedavide gecikmeye de sebep oluyor. Teknik olarak baktığımızda, tedavi gecikmesi ise bu viral hastalıkların kimilerinde, siroz üzere önemli karaciğer hasarına sebep olduğu için kronik hastalıklara sebep oluyor. Sirozla ilgili hastalık kümesine baktığımız vakit viral hepatitlerde Türkiye’de önemli bir popülasyon kelam konusu.” bilgilerini verdi.

Prof. Dr. Şener, Türkiye Karaciğer Araştırmaları Derneği, Viral Hepatitle Savaşım Derneği ve Klinik Viral Hepatitler Savaşım Kümesinin yaptığı çalışma bilgilerine bakıldığında, Türkiye’de 3 ila 3,5 milyon kronik viral hepatit hastası bulunduğunu aktardı.

Hem Hepatit B hem de Hepatit C toplamına bakıldığında bunun değerli bir sayı olduğuna dikkati çeken Şener, “Bu viral Hepatit B ve C hastalarının toplamı kümülatif olarak takip eden 10 yıl içinde önemli bir kümesi yüzde 10 ila 15’lik kümesinin, tahminen siroza ilerleyeceğini biliyoruz.

Siroza ilerlememesi, sirozdan korunmak için çok kısa vadeli tedavilerle bu hastalıklardan kurtulmak mümkün. Örneğin Hepatit C virüsü. Hepatit C virüsünün bugün teşhis aldığınız andan itibaren tıpkı bir kolay boğaz enfeksiyonu üzere ortalama 8 ile 12 hafta içinde ağızdan alacağınız tabletle tedavi etme kür talihiniz var.

Sirozun karaciğer kanserine ilerlemesini başlangıçtan erken teşhis ve erken tedaviyle önlemek mümkün, bilhassa Hepatit C hastaları için teşhis ve tedavinin gecikmemesi gerektiğini söylemekte yarar var.” sözlerini kullandı.

Şener, kronik Hepatit B için teşhis ve tedavide erken devirde müdahalenin hayli hayat kurtarıcı ve hayat konforunu uzun periyot sağlayıcı tedbirlerden biri olduğunu vurguladı. Tüm dünyayı etkileyen salgının başka hastalıkların da adeta “boşlanmasına” yol açtığına işaret eden Şener, bu mevzuda tüm bireylerin daha dikkatli olması gerektiğini belirtti.

Şener, bilhassa viral hepatitlerin bu kümede çok önemli bir yekun teşkil ettiğine işaret ederek, şunları kaydetti: “Türkiye’de coğrafik olarak baktığımızda Hepatit B ve C enfeksiyonlarının ağır olduğunu görüyoruz. Hepatit B’de verdiğimiz tedaviler, genelde ömür uzunluğu devam eden tedaviler çoğunlukla.

Zira tıpkı şeker hastalığı, tıpkı tansiyon hastalığı üzere virüsü çok uzun periyot baskı altında tutmamız gerekiyor lakin Hepatit C’de elimiz çok daha rahat. Hepatit C’de teşhis aldığınız andan itibaren Sıhhat Bakanlığı da bununla ilgili geri ödemeleri de esasen büsbütün fiyatsız ve katkı hissesiz yapıyor.

8 ile 12 hafta yani 3 aylık dönemde azamî olarak sirozu ve karaciğer kanserinin oluşma ihtimalini ortadan kaldırma durumunuz var. Hepatit C hastaları, Hepatit C kuşkusu olan hastaların bilhassa teşhis ve tedavide gecikmemesi lazım. Bu hastalar kümesi hangi küme?

Bilhassa diyaliz hasta kümesi riskli popülasyon içinde hemodiyalize girip çıkan hasta kümesi. Bilhassa alkol ve unsur bağımlıları bu risk kümesi içinde. Onun dışında da yeniden süren hastalığı olan, hastaneyle ilgili olarak çok sık hastaneye girip çıkan, ameliyat olan…

Yinelenmiş kan nakli olan hasta kümesi da Hepatit C’nin bulaşı manasında önemli bir popülasyon teşkil ediyor. Hepatit C ile ilgili toplam hasta kümesi tahminen, Türkiye’de 800 ila 1 milyon civarında. Şayet erken devirde bunlara teşhis koyarsak önemli bir hastalık yükünden de kurtarmış olacağız.

Hem sıhhat sistemini hem sıhhat iktisadını hem Sıhhat Bakanlığını. Hasebiyle teşhis olmaktan, teşhisten korkma geç kalmaktan kork diyebiliriz, Hepatit B ve C özelinde.”