Ankara’da kurduğu 3 bin 500 metrekarelik İHA fabrikasında ulusal ve özgün yazılım/tasarım ve yerli üretimle faaliyet yürüten Lapis Havacılık, geliştirdiği eserleri sivil ve askeri emelli misyonlar için kullanıma sunuyor.

Lapis Havacılık Genel Müdür Yardımcısı Nuran Birdir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, insansız hava sistemlerinin keşif-gözetleme, istihbarat, hudut güvenliği üzere askeri misyonlar; boru sınırı, güç nakil sınırları güvenliği, tarım ve ormancılık faaliyetleri üzere sivil maksatlar için kullanılabildiğini söyledi.

Birdir, otonom olarak vazife yapabilen bu sistemlerin, “hava aracı platformu”, termal ya da elektro optik kameradan oluşan “sensör birimi”, vazifenin planlandığı, uçuşun otonom olarak sağlandığı, sensör ve kameralardan gelen manzara ve bilgilerin izlenebildiği “yer denetim istasyonu” üzere ögelerden oluştuğunu anlattı.

Otopilot ünitesi sayesinde aracın otonom olarak uçuşunun sağlandığını lisana getiren Birdir, “Bu ünite platformu, sistemin aklı. Lapis olarak tüm alt sistemleri; mekanik, yazılım, donanım, elektronik donanım, sistem mühendisliği manasında burada tasarlıyoruz. Bunların entegrasyonunu gerçekleştiriyoruz akabinde uçuş testleriyle tüm bu sistemlerin kullanımını doğruluyoruz.” dedi.

“Oldukça akıllı bir sistem”

Geliştirdikleri döner kanatlı, çok rotorlu insansız hava sistemi LAP60 hakkında bilgiler veren Birdir, aracı çok farklı emeller için kullanılabilecek formda tasarladıklarını belirtti. Tasarım ötesinde üretimi de Lapis bünyesinde gerçekleştirebildiklerini vurgulayan Birdir, şöyle devam etti:

“Platformumuz 6 kilogram ve çok kolay taşınabiliyor. Küçük bir yer denetim istasyonuyla kullanılıyor. Üzerinde kendi dizaynımız termal ve elektro optik kameraları taşıyan stabilize gimbal sistemi var. Uçuş sırasında uçuştan etkilenmeyerek manzara almamızı sağlıyor.

Uçuş mühleti 1 saat civarında yaklaşık 5 kilometrenin üzerinde menzili var. Uçuş büsbütün otonom. Aşağıda hangi misyonu planladıysanız vazifesi yerine getirip inançlı biçimde geri dönüyor.

Uçuş sırasında vazife değişimi kabiliyeti var. Bir yer denetim istasyonuyla birden fazla İHA denetim edebildiğiniz üzere 2 farklı yer denetim istasyonuyla birebir İHA’yı denetim edebiliyorsunuz. Bu kıymetli bir özellik, akıllı vazife değişimi özelliği. Yer denetim istasyonunu takip edebiliyor.

Yer denetim istasyonuyla hareket ettiğinizde sizi takip etmesini sağlayabiliyorsunuz. İnançlı meskene dönüş ya da istediğiniz yere dönüş yapabiliyor. Yasaklı bölge tanımlayabiliyorsunuz ve o bölgelerde uçuş yapmıyor. Epeyce akıllı bir sistem.”

Havada da yerde de akıllı

Birdir, yer denetim istasyonunda da imgeyi işlediklerini ve manzara üzerinde gaye tespit-teşhis kabiliyetleri uyguladıklarını söyledi. Birdir, “Çünkü aşağıdaki sistemin de akıllı olması, tüm işi operatöre bırakmamak gerekiyor. Sistem aracılığıyla istediğiniz amaçları tanımlayabiliyorsunuz.

Operatör denetim yazılımı size yardımcı oluyor. Amaç tespit-teşhis yazılımlarımız emsal halde istediğiniz amacı işaretlemeniz durumunda onu takip ederek amaçtan daima manzara almanızı sağlıyor.” diye konuştu.

Lap60’ın bir esere dönüştüğünü ve kullanıma hazır hale geldiğini bildiren Birdir, “Hatta lojistik manasında bile tüm muhtaçlıklar düşünüldü. Süratli şeklide ünitelerinin, alt ünitelerinin mekanik olarak değişimi mümkün. Kuvvetlerimizin kullanımına hazır. Farklı kuvvetlerimizle kontratlarımız var. O kapsamda kullanıma sunacağız. Umarım mutlu kalacaklar ve biz akıl katmaya devam ederek Lap60’ın kullanımını sürdüreceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.

Sinyal karıştırmaya karşı müdafaa

Birdir, Lap60 ile ilgili tasarım ve üretim çalışmalarının tamamlandığını söyledi. Prototipleri, teknik istekler doğrultusunda tek tek test ettiklerini, uçuş testleriyle her bir özelliği doğruladıklarını belirten Birdir, araçların teslim edilmeye hazır olduğunu söz etti.

Birdir, kolay ve süratli üretilebilen, kullanıcının alanda çok kolay değiştirip onarabileceği bir araç geliştirdiklerini vurguladı.

Aracın farklı misyon konseptlerinde sorumluluk alabileceğini lisana getiren Birdir, şunları kaydetti: “Şu anda gemiye inen bir İHA ile ilgili projeye başlamak üzereyiz. Kablolu sistem manasında da kullanılabilir. Bir vinç sisteme entegre edilerek, sabit lakin vazife mühleti örneğin 10 katına çıkarılabilir. Bu cins sistemleri de çalışıyoruz, çok yakın vakitte da gerçekleştireceğiz.

GPS karıştırma çok kıymetli bir husus. Yakın vakitte onu da test ettik. Sistemi uçurduktan sonra çok ağır sinyal karıştırma altında haber alamadığı vakit otopilotumuz geliştirdiğimiz kimi algoritmalarla inançlı formda meskene dönebiliyor.”