İstanbul Boğazı’nın Avrupa Yakası kıyıları yıllardır adeta teknelerin istila altında. Tekneler kıyı boyunca “kapanın elinde kalır” kuralını uyguluyor. Beşiktaş’tan Sarıyer’e uzanan kıyı bandında demirleyen tekeneler doğal doku ve görünüme set çekiyor. Boğaz keyfi yerine tekne görüntüsü izlemek zorunda kalan İstanbullular ise “tekne manzarasından” şikâyetçi. Daha da vahimi İstanbul’un incisi sayılan Kuruçeşme, Arnavutköy, Rumeli Hisarı, başta olmak üzere kıyı sınırını mesken tutan tekneciler ne işgaliye parası ödüyor ne de bir düzenlemeye tabiler. Adeta kendi “krallıklarını” ilan eden teknecilerden, Boğaz sınırındaki sistemin işleyişini şahsen dinlerken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı yetkililerinden yıllardır ihmal edilen kıyıdaki tekne kirliliğine karşı yetki almak ve düzenlemeye gitmek için kolları sıvadıklarını öğrendik. 

GÜNLÜK 300 LİRA

Bebek’teki bir çeşit teknesi yetkilisinin yanına yanaşıp, teknemiz olduğunu ve kıyıya yanaştırmak için ne yapmamız gerektiğini sorunca, sistemin işleyişini şu sözlerle anlattı:

“Bu gördüğünüz kıyı bandındaki teknelerin her biri en az 10, 15 yıl evvel buraya gelip demirleyen deniz araçları. 15 yıl evvel halat atıp teknesini bağlayan kişi artık o yerin sahibidir. Bir diğeri gelip o teknenin olduğu yere parklama yapamaz. Yalı dairesi sahiplerinin birçoğu yerlerini tekne sahiplerine bırakmış. Kıyıya yanaşmış, halat atmış teknelerden hiçbiri parklama fiyatı diye bir fiyat ödemez. Zati çoğumuz çeşit nakliyatı yaptığımızdan vergimizi ödüyoruz. Üzerine ekstra bir şey ödeyecek durumumuz da yok. Kıyıda elektrik panolarından yararlananlar  elektrik faturasını ödemekle mükelleftir. Kıyı bandı Ulusal Emlak’a aittir lakin park yeri vaktinde kapanın olmuştur. Siz gelip teknenizi istediğimiz yere bağlayamazsınız. Halat atmak isteyen biri varsa günlük 200, 300 lira kira öder. Kıyıya yakın gördüğünüz boş şamandıraların da sahibi var. Her isteyen teknesini bağlayamaz.” 

Birebir biçimde Kuruçeşme kıyısına demirli büyük çeşit teknesinin sahibine yat sahibi olduğumuzu ve yan tarafındaki boş kısma parklama yapmak istediğimizi söyleyince “Bu hatta gördüğünüz her teknenin yeri belirlidir. Benim yanımdaki yerin de sahibi var. Şu an yerinde değil lakin gelip teknenizi yanaştırmanıza müsaade vermez. Yer kiralamak isterseniz diğerleriyle görüşün” dedi. Tıp teknesinin sahibine, parklamaya yönelik rastgele bir resmi evrak olup olmadığını sorduğumuzda ise “Kıyı devlete ilişkin lakin 10, 15 yıl evvel teknesini yanaştıran kişi oranın sahibi olmuştur. Boğaz çizgisindeki tekne sahipleri bunu bilir. Vergi yahut park fiyatı ödemek üzere bir durum olamaz. Tekneleri park edecek bir yerimiz yok. İstinye’den Kalamış Marina’ya gidip halat bağlamak çok masraflı. Tekneyi alıp, Marmara kıyılarına demirlememiz masraf ve vakit kaybı olacağından Boğaz’da kendi yerlerimizdeyiz” sözlerini kullandı.

‘BAŞI BOZUKLUĞU DÜZELTECEĞİZ’

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, Boğaz sınırında görülen tekne meselesinin tahliline ait şunları dedi:

“Kıyı bandı Ulusal Emlak’a ilişkin olduğundan İBB olarak yaptırım gücümüz yok. Liman İşletmeleri Genel Müdürlüğü yetkilileriyle mevzuyu ele aldık, inisiyatif alarak sorunu çözmek istediğimizi belirttik. Teknelerin muhakkak Boğaz çizgisini mesken tutmalarını istemiyoruz. Boğaz’da denizle vatandaşın ortasına hiçbir şeyin girmemesi gerekiyor. Bebek yahut Kuruçeşme’ye marina üzere projelere katiyetle karşıyız. Kıyıları işgal eden, kendi kurallarını uygulayan teknelerin Ataköy, Gürpınar yahut Büyükçekmece kıyılarına taşınması için çalışma yapacağız. Hiçbir yasal desteği olmadığı halde kendi kendilerine yer belirleyen, bu yerleri kiraya verenler olduğu biliniyor. Bu başı bozukluğun düzeltilmesi için yetki alıp tahlile kavuşturmak istiyoruz.”