Genel sıhhat sigortası hayata geçtikten sonra Türkiye’de ikamet eden herkes genel sıhhat sigortalısı olmuştu. 2012 yılından bu yana uygulanan genel sıhhat sigortası, sıhhat hizmetlerinin kapsamını nüfusun tamamına yaygınlaştırdı.

Çalışanların genel sıhhat sigortası primleri patronları tarafından ödeniyor. Emekliler ve SGK’dan malullük, dul ve yetim aylığı alanlar ise prim ödemeden sıhhat hizmetlerinden faydalanıyor.

Bunun dışında işten ayrılanlar ve eşleri üzerinden sıhhat hizmeti alan bireyler de eşlerinin vefatı sonrası bir süre sağlıktan fiyatsız yararlanma hakkına sahipler.

Gelir testi kalkmadı

Genel sıhhat sigortasının hayata geçmesi ile gelir testi ile tanışmıştık. Gelir testi birinci etapta genel sıhhat sigortasına ödenmesi gereken prim ölçüsünü da belirlemek için kullanılıyordu.

Yapılan değişiklik sonrası genel sıhhat sigortası primi sabitlenince gelir testi sadece primin kim tarafından ödeneceğini belirlemek için yapılmaya başlandı.

Kişinin hiçbir toplumsal teminatı yoksa ve 2021 yılı için yaşadığı hane içinde kişi başına düşen gelir 1192.5 TL’nin altındaysa bu kişinin primini devlet ödüyor.

Şayet gelir bu sonun üzerinde ise bu durumda bu kişinin 107.3 TL prim ödemesi gerekiyor. Birtakım durumlarda ise bu primin çabucak ödenmeye başlanmasına gerek yok.

Pekala işsizlik maaşı yoksa?

İşsiz kalan ama işsizlik sigortasından maaş alamayan bireylerin tamamı, işten ayrıldıktan sonra 10 gün daha sıhhat hizmetlerinden yararlanabilir. İşsiz kalan herkese 10 gün sıhhat hizmetlerinden yararlanma hakkı sağlanmaktadır.

90 artı 10 gün

Bu nedenle işsiz kalan bireylerin şayet bir sıhhat meseleleri varsa 10 gün içinde bu sıkıntıyla ilgilenmeleri ve hastanelere başvurmaları çok kıymetli. Bu mühlet sonunda gelir testine girilmesi yahut 107.3 TL prim ödeyerek sıhhat hizmetlerinden yararlanılması gerekmektedir.

İşsiz kalan bir kişinin son 1 yıl içinde 90 gün ödenmiş primi varsa bu kişi 90 gün daha sıhhat hizmetlerinden prim ödemeden yararlanabilir.

Bütün işsiz kalanlara sağlanan 10 günlük müddetle birlikte bu durumdaki kişinin toplamda 100 gün prim ödemesi gerekmez. Hasebiyle işsizlerin gelir testine girmek yahut 107.3 TL prim ödeyerek sıhhat hizmetlerinden faydalanmak için prim ödeme gün sayılarını denetim etmeleri ve buna nazaran bir tarih belirlemeleri gerekmektedir.

Öbür yandan bu kişinin 100 gün içinde yeni bir iş bulması halinde hiç prim ödemeden sıhhat hizmetlerinden yararlanmaya devam etmesi mümkündür.

Prim ödemeleri çabucak başlar mı?

Çalışırken genel sıhhat sigortası primi patronlar tarafından yatırıldığı için sıhhat hizmetlerinden prim ödemeksizin yararlanan şahıslar işsiz kaldıklarında genel sıhhat sigortasından yararlanmak için kendi primlerini ödemek yahut gelir testi yaptırmak durumunda kalıyorlar.

İşsiz kalanların bir kısmının ivedi etmesine gerek yok. Lakin çalıştığı mühlet kâfi olmayanların elini çabuk tutması gerekiyor.

3’e ayrılıyor…

İşsiz kalan şahısları sıhhat hizmetlerinden yararlanmak açısından 3’e ayırmak gerekiyor. İşsiz kalan ama son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemesi olan bireyler işsizlik sigortasından maaş almaya başlayacakları için işsiz kalır kalmaz gelir testi yaptırmak yahut genel sıhhat sigortası primi ödemek zorunda değiller.

Bu bireyler 6 ay boyunca işsizlik maaşı alacakları için bu müddetin sonuna kadar fiyatsız olarak sıhhat hizmetlerinden faydalanacaklar. İşsizlik maaşı alınan müddet boyunca işsizlik maaşı alan kişinin bakmakla yükümlü olduğu şahıslar de sıhhat hizmetlerinden fiyatsız yararlanır. Yani eşi işsiz kalan ve işsizlik parası almaya başlayan bir mesken bayanının da gelir testi yaptırması yahut genel sıhhat sigortası primi ödemesi gerekmez.

Geride kalan ne yapabilir?

SGK’dan gelir yahut aylık alan kişinin vefatı halinde geride kalan eş kendisine aylık bağlanıncaya kadar, ölen kişinin çocukları ve anne – babası ise mevt tarihini takip eden ayın son gününe kadar sıhhat hizmetlerinden fiyatsız yararlanabilir.

Evlat edinme varsa

Ölen kişinin sigortalı bir çalışan olması halinde ise geride kalanlara vefat tarihinden itibaren 100 gün daha sıhhat yardımlarından fiyatsız yararlanma hakkı sağlanmaktadır. Bu mühlet içerisinde vefat aylığı bağlanma süreçleri tamamlanacağı için aylık alan bireyler fiyatsız olarak sıhhat hizmetlerinden faydalanabilirler. Sigortalı çalışan bir kişinin mahkeme kararıyla evlat edindiği çocuklar, bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde değerlendirilirler. Bu nedenle evlat edinilen çocukların evlat edinen bireyler üzerinden sıhhat hizmetlerinden yararlanması mümkündür.

Öbür yandan evlat edinen şahıslara evlat edinilen çocuk üzerinden sıhhat hizmeti verilemez. Bir anne ve babanın çocuğu üzerinden sıhhat hizmetinden yararlanması mümkün. Bunun için çocuğun annenin ve babanın geçimini sağladığını ispat etmesi ve anne ve babanın yaşadığı hanedeki gelirin taban fiyatın altında olması gerekir. Lakin evlat edinen şahıslar bu şartları sağlamış olsalar bile evlat edindikleri çocuk üzerinden sıhhat hizmetlerinden faydalanamazlar. Bu hak sadece öz anne ve babaya sağlanır.