Birleşmiş Milletler Bayan Birimi’nin(UN Women), Avrupa Birliği takviyesiyle yürüttüğü “Batı Balkanlar ve Türkiye’de Bayana Yönelik Şiddetin Sona Erdirilmesi Bölgesel Programı: Normların Uygulanması, Zihniyetlerin Değiştirilmesi” programı kapsamında birlikte çalıştığı sivil toplum örgütlerinin bayan başkanlarıyla interaktif bir harita oluşturuldu. İnteraktif harita, Kovid-19 salgını sırasında Batı Balkanlar ve Türkiye’de bayanlara yönelik şiddetle gayret eden bayan başkanların seslerine yer veriyor. Bölgeden toplam 33 bayan başkanın yer aldığı haritada, Türkiye’den beş sivil toplum kuruluşundan beş bayan önder bulunuyor.

Bayan önderler anlattı

UN Women bölgesel programının Türkiye faaliyetlerini yürüten sivil toplum kuruluşlarının önde gelen bayan önderleri, Kovid-19 salgını boyunca bayanlara yönelik şiddetle uğraşlarını interaktif harita üzerinde anlattı. ‘Bu programın bir kesimi olarak geçtiğimiz üç yıl içerisinde ortağımız olan sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte bayanlara yönelik şiddetle çabaya katkı sağladık’ diyen UN Women Programlar Yöneticisi Zeliha Ünaldı, “Kovid-19 salgınının bilhassa bayanlar ve kız çocukları üzerindeki olumsuz tesirlerini bertaraf etmek için sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte hareket ederek güçlerimizi çoğaltmanın kıymetine inanıyoruz. Bayanların ve kız çocuklarının haklarını ve liderliğini merkeze koyarak daha iyi ve eşit bir geleceği, şimdiki ve gelecek kuşaklar için inşa etmek fakat sivil toplum ile faal iş birlikleri ile gerçekleşebilir” dedi.

AÇEV Genel Müdürü Burcu Gündüz Maşalacı; “Salgınla birlikte derinleşen eşitsizliklerle gayret etmek ve ailelerin iyi olma haline katkıda bulunmak için ebeveynler ve çocuklar için yeni bir program geliştirdik. Yıllardır bu risklerin ortadan kaldırılması için çalışan bir kuruluş olarak, hane halklarını öğrenme ortamları olarak güçlendirmek, aile içi şiddeti azaltmak ve barışçıl, destekleyici ve eşitlikçi ebeveyn tavırlarını teşvik etmek gelecekte de önceliklerimiz ortasında olmaya devam edecek.”

Uçan Süpürge Bayan İrtibat ve Araştırma Derneği İdare Heyeti Üyesi Selen Doğan; “On yıldan fazla bir müddettir çocuk, erken yaşta ve zorla evliliklerle çaba etmek, bize toplumsal cinsiyet, gelişim ve kızların insan haklarının ihlali ortasındaki irtibat hakkında daha derin bir anlayış sağladı. Kız çocuklarının güçlenmesi, bilhassa pandemi devrinde bu alandaki tüm çalışmaların kesişen bir noktası olmalı. Bundan hareketle, Kovid-19 periyodunda Suriyeli kızların eğitime erişimde yaşadıkları zorlukları tespit etmek için bir saha araştırması yaptık. Yaşadıkları en kıymetli zorlukların, Türkçe lisan bilgisi eksiklikleri nedeniyle ders takip etme zahmeti ve bilgisayar, internet erişimi üzere teknolojik sıkıntılar olduğunu belirledik. Bu sonuçlara dayanarak, Suriyeli kızların eğitime erişimini desteklemek ve onları bilim, teknoloji, matematik ve mühendislik  alanlarında okumaya teşvik etmek için interaktif ve Türkçe-Arapça olmak üzere iki lisanlı bir web sitesi kurduk.”  

Bayan Dayanışma Vakfı İdare Heyeti Lideri Nihan Damarlı; “Kadın örgütlerinin karar düzeneklerinde yer alması, bayanların çoklukla göz gerisi edilen taleplerinin görünür hale gelmesi manasına geliyor. Bayanların sesini ve taleplerini duyurmak için çaba ediyoruz. Kovid-19 salgını sırasında da bayanlarla dayanışmayı sürdürmek bizim için çok değerliydi. Toplumsal, ruhsal ve hukuksal danışmanlık çalışmalarımıza devam ettik. Bu çalışmalar bize salgın şartlarının bayanların bilhassa mesken içi şiddet karşısındaki çabasını nasıl etkilediğini ve konutların bayanlar için inançlı bir yer olmayabileceğini yakından gösterdi. Bu da salgın boyunca yürüttüğümüz savunuculuk çalışmalarımızın merkezini oluşturdu.”

Hayata Dayanak Derneği Yöneticisi Sema Genel Karaosmanoğlu; “Pandemi periyodunda Türkiye’deki mülteci bayan ve kız çocuklarına direkt ulaşmayı hedefledik. Mülteci topluluğu ve kamu vazifelileri içinde cinsiyete dayalı şiddet konusunda farkındalık yarattığımız ve şiddet mağduru bayanların harekete geçmesi için bir alan yarattığımız için gurur duyuyoruz. Pandemi nedeniyle online olarak desteklenen bu inançlı alanlar, bayanların, şiddet mağduru bayanların gereksinimlerinin farkında olan ve bayanların insan hakları konusunda bilgili olan yetkililere ulaşmalarını sağladı. Bu fakat bayanların öbür bayanlara ulaşması ve dayanışma ile mümkün oldu.”

Türk Bayanlar Birliği Sema Kendirci Uğurman; “Salgının yol açtığı sıkıntı durum mühletince bayana yönelik şiddet kaçınılmaz bir süratle arttı. Bayana yönelik şiddetle ilgili en değerli iki yasal teminatın (CEDAW ve İstanbul Sözleşmesi) Türkiye’nin yedi bölgesinden 35 vilayette yaygınlaştırılması, teşvik edilmesi ve uygulanması yoluyla bayana yönelik şiddetle uğraşa devam ettik. Bu, bayan sivil toplum kuruluşları, profesyonel sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, lokal medya ve yetkili ve sorumlu kamu kurumları ile yaptığımız işbirliği sayesinde mümkün oldu. Bu kuruluşlarla çevrimiçi eğitim, farkındalık artırma faaliyetleri ve kontratların uygulanmasını izlemek için aksiyon planları yaptık.”