Günümüzde şu ana kadar yayımlanmış datalar romatizmal hastalıkların Kovid-19’a yakalanma riskini artırdığını göstermemektedir. Ayrıyeten, koronavirüse yakalanmış olan romatizma hastalarının  normal bireylere nazaran Kovid-19’u daha şiddetli geçirdiğine dair bilgiler de mevcut değildir. Fakat romatizmal hastalığın yanı sıra kronik böbrek yetmezliği, KOAH, kanser üzere öteki rahatsızlıklar bulunuyorsa bunlar hastalığın şiddetini artırabilir. 

Romatoloji hastaları tedavilerini aksatmamalı

Bilimsel datalar, romatizmal hastalıklarda kullanılan ilaçların birçoklarının Kovid-19 riskini artırmadığını hasebiyle tedaviye aksatılmadan devam edilmesi gerektiğini göstermektedir. İstisnai olarak, rituksimab yahut günde 10 mg’dan fazla kortikositeroid alan hastalarda,  hastalık daha şiddetli olabilmektedir. Bu yüzden bu ilaçları kullanan hastaların daha dikkatli ve romatoloji uzmanlarıyla daha sıkı bir biçimde irtibatta olmaları gerekmektedir. Romatoloji hastalarının tedavilerini kendi kararlarıyla değiştirmeleri ya da sonlandırmaları hakikat değildir zira romatizmal hastalık aktivitesindeki bir artış çok daha önemli meselelere yol açabilir. 

Bağışıklığı baskılayan ilaçlara karşın aşının gözetici tesiri büyük

Sinovac aşısının Faz 2 çalışmalarının sonuçları aşının tesirli olduğunu göstermiştir.  Bu aşının Endonezya, Brezilya ve Türkiye’de yapılan  Faz 3 çalışmaları da tamamlanmıştır. Faz 3 çalışma sonuçları hala hakemli bir mecmuada yayınlanmamış olmasına karşın araştırmacıların açıkladığı sonuçlar aşının tesirli ve inançlı olduğunu göstermektedir. Alandaki aşılamanın şimdiye kadar önemli yan tesirlere yol açmadığı görülmektedir. Bu nedenle aşılanarak Kovid- 19’dan korunmak çok kıymetlidir.  

Kendinize sıra geldiği vakit çabucak aşı yaptırın

Romatoloji hastaları Sıhhat Bakanlığı’nın belirlediği aşılama şemasına nazaran kronik hastaların yer aldığı A1, A2 ve A3 kümelerinde yer almaktadır. İmmünsüpresif ilaçlar aşının aktifliğini biraz azaltabilir lakin buna karşın bu ilaçları alan hastalarda da kâfi bir aşı cevabı ve koruyuculuk oluşturmaktadır. Rituksimab kullanan hastalar dışında immünsüpresif kullansın ya da kullanmasın her romatoloji hastası kendisine sıra geldiği vakit hiç beklemeden aşılarını yaptırmalıdır. Rituksimab kullanan hastalar ise aşı yaptırmadan evvel kesinlikle bir romatoloji uzmanına danışmalıdır.  

Romatoloji hastaları için teklifler

– Romatoloji hastaları, bilhassa de ankilozan spondilit ve osteoporoz hastaları günlük antrenmanlarına çok dikkat etmeli ve meskende nizamlı yapmalıdır. 

– Kilo almanın bilhassa diz eklemlerinde sorunları daha da artırdığı unutulmamalıdır. 

– Katı yağlardan kaçınılmalı, zeytinyağının ve sebzelerin yükte olduğu Akdeniz diyetine geçilmelidir. 

– Omega-3’ten varlıklı yağlı balıklar sıkça tüketilmeli, gerekirse ayrıyeten Omega-3 desteği de alınmalıdır. 

– D vitamini alımı ihmal edilmemelidir. 

-Kemiklerin güçlü kalması için balığın yanı sıra süt eserleri ve badem üzere kalsiyumdan güçlü besinler tüketilmelidir.