Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Rusya ve Çin’in koronavirüs aşılarına ait kuşkuları kıymetlendirdi. Ceyhan, “İddia şu; özellikle Çinliler ve Rusların aşısı, adenovirüs tip 5 (Ad5) dediğimiz insanlarda epey sık görülen bir tipinin kullanıldığı aşı. ‘İnsanların birçoklarında, bu virüs geçirildiği için bu virüse karşı bağışıklık var münasebetiyle sizin bununla yaptığınız aşı tesirli olmayacaktır’ deniyor.

Bunun için sonuçları dikkatli pahalandırmak lazım. Sahiden mantıken bu fikir hakikat. İngilizler ve Amerikalılar da adenovirüs kullanıyor; ama onlar ‘Ad26’ dediğimiz daha az görülen bir virüs kullandıkları için onlarda bu antikor olma mümkünlüğü daha düşük. Gerçekten bu birebir sistemle geliştirilmiş HIV yani AIDS aşısında, tam aksine aşılananlarda daha çok AIDS gözlendi ve bu da ona bağlandı. Yani ‘İnsanların birçoklarında o adenovirüse karşı antikor olduğu için sizin verdiğiniz aşı tesirli olmadı, tam bilakis baskıladı bağışıklığı, o yüzden daha çok hastalık oldu’ diye. Bu tabi bir argüman. Çin aşısı 3’üncü fazda, Rus aşısının daha 2’nci fazda çalışmaları devam ediyor. Onların sonuçlarına daha dikkatli bakılacak” diye konuştu. 

‘ÇOCUKLAR BULAŞTIRIYOR’

Prof. Dr. Ceyhan, bütün ülkelerde sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı periyotta yapılan çalışmalarda, çocukların virüsü çok bulaştırmadığı istikametinde yanıltıcı sonuca ulaşıldığına dikkat çekti. Ceyhan, “Oysa biz okulların açıldığı periyotta bu değişir, diye daima söylüyorduk. Gerçekten son 2 haftadır yapılan çalışmalar bütün dünyada gösteriyor ki çocuklar da en az yetişkinler kadar hatta bazen onlardan daha uzun mühlet bulaştırıyorlar. O yüzden bu hem okulların açılmasındaki sorunları artırıyor hem de toplumda hastalığın giderek daha çok yayılmasına neden oluyor” dedi. 

‘OKULLAR İÇİN TARİH YERİNE OLAY MAKSADI KOYMALIYIZ’

Okullarda yüz yüze eğitimin başlayacağı tarihin 21 Eylül’e ertelendiğini; lakin bu tarihte olay sayılarının azalması için görünen neden olmadığını belirten Ceyhan, şöyle konuştu:

“Belki de biz 21 Eylül’de 31 Ağustos’tan daha berbat kurallarda en azından aşikâr sınıfları açmak zorunda kalacağız. O yüzden pandemide birtakım önlemleri kaldırırken tarihlere ertelemek yerine maksatlara ertelemek lazım. Nedir bu amaçlar? Her ülke farklı amaçlar kullanıyor. Bir kısmı günlük olay sayısına nazaran bir gaye belirliyor bir kısmı yaptıkları testlerin olumluluk oranına nazaran. Örneğin biz de diyebiliriz ki ‘Bizim amacımız günlük olay sayısında 800’ün, 500’ün altı’ diye bir maksat koyup, ‘Bunun altına indiğinde okulları açacağız’ demeliyiz. Yani ‘şu tarihte’ yerine, ‘şu gayeye ulaştığımızda’ demeliyiz. Bu amaca ulaştığımızda hangi tarih olursa o vakit okulları açmalıyız. Şayet o tarihe kadar o gayeye ulaşamamışsanız okulları açmak riskli olacaktır. Yani giderek bilhassa okul çağındaki çocukların ve gençlerin virüsü daha fazla bulaştırdığına dair yeni çalışmalar çıkıyor. Okullarda ne kadar önlem alırsanız alın biraz problemli bir iş. Okullar pandeminin yayılmasında değerli bir rol oynuyorlar.” 

‘KÜÇÜK ÇOCUKLAR MASKE KULLANAMADIĞI İÇİN RİSKLİ’

Birçok ülkenin okulları açtıktan sonra tekrar kapatmak zorunda kaldığını hatırlatan Prof. Dr. Ceyhan, “O yüzden de benim teklifim hiç değilse salgından korktuğu için çocuklarını okula göndermeyen ailelere seneyi uzaktan eğitimle tamamlama bahtı verilmesi. Şayet bu türlü olursa okula giden çocuk sayısı da azalacağı için okuldaki çocuklar da daha inançlı ortamda eğitim alacak. Örneğin; o sınıfta 15 öğrenci yerine 10 öğrenci olacak ve gerekli 1,5 metre arayı daha rahat sağlayacaksınız. Virüsün bulaşmasında 10 yaş üstü çocuklar daha fazla rol oynuyor. Zira bu yaş kümesinde teması denetim etmenin çok daha güç. Lakin öbür taraftan da o gruptakiler örneğin; maske takma konusunda küçük çocuklardan daha fazla uyabilecek yaşta, o yüzden yaş ayırt etmeksizin bütün yaş kümeleri riskli aslında; lakin bilhassa küçük çocukları ben daha riskli buluyorum maske nedeniyle. Tek başına maske yüzde 86, tek başına aralık yüzde 82, ikisi birden kullanılırsa yüzde 97 koruyor. Münasebetiyle çabucak hemen hiç maske kullanamayacak yaş kümesinin ben birebir anda başlamamasını önce büyük sınıfların başlayıp oradan edinilen deneyimlerle örneğin; 1 ay sonra daha küçük yaş kümelerinin başlamasını tercih ederdim” diye konuştu.