Koronavirüsün Türkiye’de birinci görüldüğü mart ayından bu yana uygulanan siyasetlerle küçük esnaftan sanayiciye, KOBİ’lerden tüketiciye toplumun her kesitini rahatlatan iktisat idaresi, harikulâde devirde alınan tedbirler sonuç verip, olağanlaşma başlayınca para siyasetinde yeni bir periyoda geçiyor. Nakdî sıkılaştırma adımlarıyla piyasadaki para arzı azaltılarak, enflasyona yol açacak talep artışı frenlenecek.

BIRINCI ADIMLAR ATILMAYA BAŞLANDI

Yeni periyoda ait siyaset için geçtiğimiz hafta düğmeye basıldı. Merkez Bankası likidite sıkılaştırmalarına başladı. Salgın periyodunda piyasaya verilen likiditenin fazla kısmının, sistemde bir likidite açığı oluşturmadan kademeli olarak geri çekilmesi için birinci adımları attı. Bankaların ucuz fonlama imkânları yarı yarıya azaltılarak, maliyetleri yükseltildi. Açık Piyasa Süreçleri çerçevesinde tanınan likidite imkân limitleri yarıya düşürüldü ve haftalık repo ihalesi açılmayarak faiz koridorunun üst bandı olan yüzde 9.75’lik faiz oranının kullanılacağı sinyali verildi. Fonlama maliyetleri yükselmeye başlayan bankalar, Kovid-19 sürecinde verdikleri tarihin en düşük kredi faizlerinde sona geldi.

KREDİ FAİZLERİ ARTTI

Hem kredi hem de mevduat faizleri artmaya başladı. Kamu bankaları sıfır konutlar için 15 yıl vadeli ve yüzde 0.64 olan faiz oranını yüzde 0.87’ye, vadeyi de 12 yıla çekti. İkinci el konutta da 15 yıl vade ve aylık yüzde 0.74 faizli kredi imkânı evvel 0.79’a akabinde 0.87’ye yükseldi. Araba satışlarında rekor getiren ucuz krediler de sonlandırıldı. Geçtiğimiz hafta yüzde 0.82 olan ikinci el taşıt kredisi faizi yüzde 1.17’ye yükseltildi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Konseyi da bankaların topladığı mevduatı krediye yönlendirmelerini sağlamak için uygulamaya aldığı faal rasyosunda esneklik sağlayarak, Merkez Bankası’nın adımlarına takviye olacak. Likidite tedbirleri, yan enstrümanlar, yönlendirmelerle piyasaya bildiri veren Merkez Bankası’nın önümüzdeki periyotta para siyasetini sıkılaştırıcı adımlara devam edeceği de belirtiliyor.

TL YATIRIM CAZİP HALE GELECEK

Iktisat idaresinin Kovid-19 sürecinin tesirini azaltmak için uyguladığı genişleyici siyaset yerine yine nakdî sıkılaştırmaya dönmesinin TL cinsi yatırımları cazip hale getirmesi bekleniyor. Bankacılar, sıkı para siyasetiyle bilhassa mevduat faizlerinin artmasının dövizden TL’ye geçiş iştahını yükselteceğini vurguluyor.

ALTINDA RALLİ BİTİYOR

Uzmanlar, pandemi periyodunda dünyada inançlı liman olarak görülen ve buna bağlı olarak ons fiyatı 2000 doları geçen altının gerçek bedelini yansıtmadığını, fiyatlar üzerindeki balonun kalkmasıyla yatırımcıların ziyan edebileceğini vurguluyor. Belirsizliğin ortadan kalkmaya başlamasıyla tepeye çıkan altın fiyatlarında geri çekilmenin başlayacağını öngören uzmanlar, süreksiz rallinin sona erdiğini belirtiyor.

300 MİLYAR TL KREDİ VERİLDİ

Iktisat idaresi gerek pandemi gerekse olağanlaşma sürecinde küçük esnaftan KOBİ’lere, sanayiciden tüketicilere kadar toplumun her kesitine 300 milyar TL’den fazla ucuz maliyetli kredi imkânı sağladı. Pandemide kişisel muhtaçlık kredisi, esnaf kredisi, işe devam kredisi, avantajlı konut kredisinde kullandırım 264.2 milyar TL’yi buldu. Olağanlaşma sürecinde ise konut, taşıt, toplumsal hayatı dayanak ve tatil dayanak kredileriyle 51.4 milyar TL kullandırım sağlandı. (Sabah/ Dilek Güngör)