Mert İnan –  Kovid-19 salgınında bir yıl geride kalırken, üçüncü dalganın yakıcı tesiri devam ediyor. Pandemi sürecinde ağır mesai harcayan ve binlerce kişiyi yaşama döndüren sıhhat kurumlarının başında ise İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi yani bilindik ismiyle Çapa geliyor. Pandemi sürecinde bir yandan Kovid-19 hastalarına, bir yandan öbür branşlardaki hastalara hizmet veren Çapa’da, öğrencilerin eğitimlerine dijital ve yüz yüze olarak devam ediliyor.

2020’nin Mart ayından bu yana pandemiye karşı verilen çabayı Milliyet’e anlatan İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, şunları söyledi:

Bin 500 müracaat

“Bu güçlü devirde bir yılı aşkın müddette 400 binden fazla hasta Kovid-19 ön tanısı ile değerlendirildi. En ağır devirde günde bin 500’e yakın hasta başvurusu oluyordu. Bir üniversite hastanesi olarak çok büyük bir hasta sayısına hizmet verirken, başka hastalıklar için başka ağır bakım üniteleri oluşturduk” dedi. 

Çocuk ve erişkin olmak üzere Kovid-19 servislerine bugüne kadar 2 bine yakın hasta yatırıldığı bilgisini paylaşan Prof. Dr. Tükek, Milliyet’e şu bilgileri aktardı:

“Yoğun bakım servislerimizde bir yıllık süreçte 500’den fazla Kovid-19 hastasına hizmet verdik. Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında Kovid-19 İzlem Merkezi’ni hayata geçirmemiz çok değerli bir atılımdı. Bu merkez adeta hastalığa ait bilgi bankamız oldu. Merkezden elde edilen bilgiler sayısında çok sayıda bilimsel yayın çıktı ve çıkmaya devam ediyor. Merkez, iyileştikten sonraki periyot hastaların karşılaşacağı meselelere yönelik de değerli çalışmalar ortaya koydu.” 

Disiplinli yaklaşım’

“Kovid-19’la uğraşta enfeksiyon, göğüs hastalıkları, dahiliye, acil dahiliye kısmı hekim ve hemşireleri ön safhada yer aldılar. Bu kısımlardaki arkadaşlarımız savaşı yönetirken, öbür kliniklerdeki asistanlarımız sürece takviye verdiler. Pandemi ile uğraşta bir havuz oluşturduk ve herkes nöbetleşe yükü sırtladı. Pandemi sürecinde Çapa’yı farklı ve özel kılan ramotoloji, immünoloji, hematoloji, ağır bakım, gastroenteroloji, anestezi, kardiyoloji takviye grubunun olmasıydı. Dahiliye olarak acil dahiliye ünitesi ön saftaydı.

Süreçte bu uzmanlık alanlarının olması çok kıymetliydi. Kovid-19 yalnızca enfeksiyon hastalığı değil. Kanda, akciğerde, böbrekte, karaciğer ve kalpte hasara neden olabiliyor. Bu sekellerin iyileştirilmesi saydığım branşların gücünden kaynaklanıyor. Kovid-19’un neden olduğu ek hastalıklara multidisipliner yaklaşım çok kıymetli. Çapa’da çok disiplinli yaklaşım en kıymetli özelliğimiz diyebilirim. Enfeksiyon hocalarımız bu devirde bize çok büyük katkı sundukları üzere, adeta yüreğimize su serptiler. Enfeksiyon Denetim Komitesi’nin katkısı süreçte yadsınamaz. Birinci hadisenin akabinde kısa müddette dayanılmaz organize olduk. İkinci ve üçüncü dalgada daha tecrübeli hareket ettik. Hem kurumsal yerlerden, hem hayırseverlerden önemli bağışlar vardı. 22 tane yüksek oksijen akım aygıtı satın aldık ve bu sayede birçok insanın ağır bakıma gitmesinin önüne geçtik. Çapa’ya yapılan yardımlar hastalara şifa oluyor.”

Prof. Dr. Tükek, pandemi sürecinde aşı terslerinin telaffuzlarına kulak asılmaması gerektiğine de dikkat çekerek, “Yerli aşılar Ekim ayıdan sonra piyasaya çıkabilir. Yaz sonuna kadar nüfusun büyük kısmının aşılacağını iddia ediyoruz. Tahminen ikinci aşılamanın bir kısmı yerli aşılarla yapılacaktır” dedi.

‘Haziranda rahatlarız’

Geleceğe dair öngörüsünü sorduğumuz Prof. Dr. Tükek, “Haziran ayından itibaren olay sayılarının epey düşeceğini ve rahatlayacağımız düşünüyoruz. Fakat eylül ve ekimde dördüncü dalga gelebilir. Sene sonuna geldiğimizde yeni ilaç ve ikinci tıp aşılamalar ile 2022’de pandemiden kurtulmayı umuyoruz” sözlerini kullandı. 

‘Asistanlarımızın fedakârlığını hiç unutmayacağız’

İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kısım Lideri Prof. Dr. Haluk Eraksoy, pandemi sürecinde branş olarak lokomotifliği üstlendiklerini belirterek, şöyle konuştu:

“Asistanlarımızın fedakârlığını asla unutmayacağız. Onlar olmasa süreç, bu kadar başarılı yönetilemezdi. Çalışma arkadaşlarımızın tamamı ellerini taşın altına koydular. Salgın süreci devam ediyor ve tüm gücümüzü ortaya koyduk.

Başka branşların katkılarını da inkar edemeyiz. Tüm branşların asistanları pandemi sürecinin omuzlanmasında takviye verirken, 12 saatlik vardiyalar halinde servislerde vazife aldılar. Tıpkı vakitte hemşirelik hizmetleri de en üst seviyede yürütüldü. Özverili biçimde hekimlerle el ele çalıştık. Pandemi uzadıkça haliyle herkes ne vakit bitecek diye soruyor. Hepimizin toplumsal ve aile hayatı var tatil var. Hastaların artması moralimizi bozuyor. Umarım son dalgadır.”

‘Asistan eğitimine hiç orta vermedik’

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Nuri Yenerel de, pandeminin en şiddetli olduğu periyotlarda bile asistan eğitimlerine orta verilmediğini belirterek, “Online eğitimlerin yanı sıra beş ve altıncı sınıf öğrencileri yüz yüze eğitime devam ediyor. Farklı eğitim modelleri üzerinde de çalışmalarımız devam ediyor” tabirlerini kullandı.

‘Çapa Tıp ailesi olarak birbirimize takviye olduk’

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Ümmühan İşoğlu ise salgın sürecinin hem tedavi, hem de tedarik ayağı olduğunu belirterek, şöyle konuştu:

“Her iki başlık altında bakınca, başlangıçta bilinmeyenlerle dolu bir süreç yaşadık. Tedarik ayağında güçlüklerimiz oldu lakin süreçte hem devletin katkısı, hem de bağışçıların dayanağı ile zorlukları kısa müddette aştık. Pandemi devrinin başlangıcında, bilinmezliklerle dolu ‘düşmana’ karşı, alanda çalışan meslektaşlarımızı eğitmek ve koordine etmemiz gerekiyordu. Eğitici kimliğimizin olması, tecrübeli ‘İnfeksiyon Denetim Komitesi’nin varlığı işimize çok kolaylaştırıp, hakikat davranış modeli oluşturmamızı sağladı. Arkadaşlarımıza teğe bir uygulamalı eğitim vererek, öncelikle kendilerini nasıl müdafaaları gerektiğini uzman hocalarımızdan öğrendiler. Pandeminin başında süreç heyecan ve bilinmezlik dolu olduğundan kaygı yaratmıştı. Çapa ailesi olarak birbirimize dayanak olup, başlangıç sürecini muvaffakiyetle atlattık. Aşı ve aşılanma konusunda, vatandaşların hem kendilerine, hem de yaşadıkları topluma karşı sorumlulukları bulunuyor. Vatandaşlarımızdan beklentimiz kendilerini ve sevdiklerini münasebetiyle da toplumu müdafaa vazifesini yerine getirmeleridir. Herkes kesinlikle aşılansın.”