Yorgun, bıkkın olan bayanların iş yükü erkekten fazla

Bugün Dünya Bayanlar Günü; bayanların tüm haklarını eksiksiz elde edecekleri, bayan emeğinin eşit pahaya kavuştuğu bir gelecek olması umuduyla tüm bayanların 8 Mart’ını kutlamak isterim.

Biliyorsunuz salgının toplum üzerindeki tesirlerini nizamlı olarak takip ediyoruz, yaşanan felaketin bayanlar üzerindeki tesirine eğildiğimizde ise çok daha kuvvetli bir tablo görüyoruz.

Bayanlar salgın süreci içinde çok büyük yük altında kalmış durumdalar. Ülkemizde kendini yorgun, bıkkın hisseden bayanların oranı erkeklere kıyasla 1.5 kat fazla. Çalışanlar bazında baktığımızda işe ayrılan müddetin arttığını belirtenlerde kadın-erkek oranları birbirine yakın. Lakin bayanlar işlerine en az erkekler kadar daha fazla vakit ayırmak durumunda kalırken bir yandan da mesken işlerine, yemek yapmaya ve çocuğa daha fazla vakit ayırmak zorunda kalıyorlar. Mesken işlerine, yemek yapmaya ayırdığı müddetin arttığını belirten bayanların oranı da erkeklere kıyasla yeniden 1.5 kat fazla.

Bu tablonun yalnızca ülkemiz için geçerli olduğunu düşünmeyelim. 28 ülkede gerçekleştirdiğimiz araştırma sonuçlarına nazaran Kovid-19 salgını nedeni ile bu ülkelerde de bayanların hayatı erkeklere kıyasla çok daha olumsuz etkilenmiş halde. Çocuk bakım sorumluluğu, iş-hayat istikrarı, iş garantisi üzere hususlarda bayanlar erkeklere kıyasla çok daha negatif etkilendiklerini belirtiyorlar.

İşin can sıkıcı tarafı ise salgın sonrasında bayan ve erkeğin daha eşit olacağına dair inanç da yok.

Ülkeler ortalamasında salgın sonrasına dair olarak öne çıkan beklentiler uzaktan/esnek çalışma nizamı ve elbette şiddete/tacize maruz kalan bayanlara daha fazla dayanak. Bilhassa şiddet mağdurlarına takviye konusunda Türkiye’deki beklenti başka ülkelere göre çok daha yüksek.

Bayana şiddetin son bulması, bayanın bağımsız bir birey olmasına imkan sağlanması, bayanı ve çocuğu gözetici yasal düzenlemelerin mevcut olması ve şiddet uygulayanların tamamının amasız, fakatsız en ağır formda cezalandırılması ile mümkün. Bayana şiddetin yeni örneklerinin medyada yer bulduğu bir hafta sonunu yaşadık, bu konjonktürde ülkemizdeki bayanların bu beklentisi çok daha manalı geliyor.

Bayanlar, erkeklere kıyasla daha fazla yorgun, üzgün ve bıkkın

Soru: Son günlerde kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Lütfen gün boyunca en ağır yaşadığınızı duyguyu ve öbür hisleri aşağıdaki listeye bakarak seçiniz.

Toplumun ruh halini daha çok “olumsuz” olarak tanımlanabilecek hisler oluşturuyor. Bu durum hem bayan hem erkekler için geçerli olmakla birlikte gün içinde yorgun, bıkkın ve üzgün hissettiğini söyleyen bayanların oranı erkeklere kıyasla daha yüksek.

Salgın bayanların mesken içi ve çocuk bakımı sorumluluklarını daha da artırmış

Soru: Salgın öncesi devirle kıyasladığınızda, son vakitlerde aşağıdaki mevzularda hayatınızda bir değişim oldu mu yoksa tıpkı mı kaldı?

Salgında hem bayanların hem de erkeklerin hane içi sorumluluklara ve çocuklara ayırdıkları mühlet artmış. Lakin ülkemizde konut işlerinde ve çocuk bakımında ana sorumluluk zati bayanlar da olduğu için bayanların salgın devrinde daha da ağır yük altına girdiklerini söylemek mümkün.

Salgın sona erdiğinde bayanların erkeklerle daha eşit olacağına dair bir beklenti yok

Soru: Türkiye’de önümüzdeki yıl koronavirüs salgını sona erdiğinde, bayanların erkeklerle daha eşit hale geleceğini mi, bayanların erkeklerden daha az eşit olacağını mı yoksa salgından evvelki üzere mi olacağını düşünüyorsunuz?

Türkiye’de dünya ortalamasına benzeri biçimde, salgın sona erdikten sonra kadın-erkek eşitliğinin salgın öncesi haline döneceğini düşünenlerin oranı daha yüksek (%41). Başka bir sözle, daha eşitlikçi bir yakın gelecek beklentisi yok.

Çabucak çabucak her mevzuda bayanlar pandemi periyodunda erkeklere nazaran daha fazla zorlanıyor

Soru: Kovid-19 salgını nedeniyle aşağıda yazılı olan durumları yaşayıp yaşamadığınızı belirtir misiniz? (% büyük ölçüde/kısmen) – (çalışanlar)

Bayanlar Kovid-19 salgını nedeniyle iş güvenlikleri konusunda telaşlılar ve işteki rutinlerin ve tertipteki değişikliklerden ötürü gerilim yaşıyorlar. Çabucak çabucak her hususta bayanlar pandemi periyodunda erkeklere nazaran daha fazla zorlanıyor.

Bayana yönelik şiddet, salgın sonrası periyotta Türkiye’de iyileştirilmesi gereken en öncelikli sorun

Soru: Türkiye’de koronavirüs salgınından sonra uygulanacak iyileşme/kalkınma programında bayanların karşılaştığı hangi sıkıntılara öncelikli odaklanılmalıdır? Lütfen 4 yahut 5 öncelik konusu belirtiniz.

Şiddet ve istismara maruz kalan bayan ve kız çocuklarına daha fazla dayanak (Türkiye %56) ve daha esnek çalışma uygulamaları (Türkiye %41) öncelik verilmesi gereken programlar olarak görülmektedir.