Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, piyasaların merakla beklediği İktisat Islahatları programını evvelki gün açıkladı. Islahatların hem özel bölümü teşvik edici, hem de kamu tarafını disipline edici ögeler taşıdığı görüldü. Yeni devir; yatırım, istihdam, üretim, ihracat olmak üzere dört temel üzerine inşa edilecek. ‘Yerli ve ulusal ekonomi’ vurgusuyla hazırlanan program için yol haritasının belirlenmesi maksadıyla geçen yılın kasım ayından bu yana hazırlıklar, tüm iş dünyası ve taraflarla görüşmeler de yapılmıştı. Özel kesimden yapılan yorumlarda; ıslahat programıyla iktisadın güçlü taraflarının sağlamlaştırıldığı, sorun görülen alanlar için ise ayakları yere sağlam basan tahliller getirildiği tabir edildi. Programı, Beykent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Ferman, Milliyet okurları için değerlendirdi…

Programa ait genel değerlendirmeniz nasıl olur?

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, ‘Ekonomi Islahatları Tanıtım Toplantısı’nda; her şeyden evvel kapsamlı; hem kısa, hem orta ve uzun vadede yapılacakları hedefleyen, bunları birbiriyle temaslı formda ortaya koyan bir sunum yaptığını gördük. Örgüsü sağlam, iç tutarlılığı olan; sıkıntıyı yapısal nedenlere oturtan ve tertibe yönelik kapsayıcı bir sunum oldu. Toplantının ‘Milli İktisat Güçlü Türkiye’ başlığıyla genel bir temele oturduğunu gördük. İstiklal Marşı’mızın kabulünün 100. yılına denk gelmesi vesilesiyle, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözüyle ‘istihsal uğraşı, istiklal ve istikbal gayreti kadar önemli’ görülüyor. ‘İstihsal’ üretim, imalat demektir. Bunun ‘milli ekonomi’yi karşıladığını görüyoruz ve Türkiye’nin yükselişinin temelinde, iktisadın güçlendirilmesinin yer aldığı vurgulanmış oluyor. Türkiye’nin dünyanın en büyük birinci 10 iktisadından biri haline getirilmesi maksadının de temel desteği ‘milli ekonomi’ olacaktır.

Programın kapsamını nasıl yorumlarsınız?

Çalışmanın temelinde; ekonomiyi yatırım, üretim, istihdam ve ihracat temelinde büyütme maksadı bulunuyor. Islahatların iki kıymetli kulvarda ele alındığını görüyoruz. Bunlar; makroekonomik siyasetler kulvarı ve yapısal siyasetler kulvarı. Bir taraftan sayıları 850 bini aşan esnafa vergi kolaylığı, öbür taraftan yeni birtakım üst kuralların düzenlenmesi; bir taraftan dünyanın birinci on büyük iktisadı ortasına girme maksadına yönelik atılımlar, öbür taraftan meslek edindirme programlarındaki fiyatların devlet tarafından üstlenilmesi çalışmaları… Yani her alanda, farklı katmanlarda boyutların ele alındığını bize gösteriyor.

Tek haneli enflasyon amacı için öngörünüz var mı?

Makroekonomik siyasetler kulvarında öncelikli olarak kamu maliyesinin ele alındığını görüyoruz. Genelde daima anlatımlarda ‘enflasyon ve faiz’ ile başlangıç yapılır. Meğer burada Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘sürdürülebilir, güçlü ve kaliteli’ büyümeyi hedeflediklerini açıkça söz etmiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, enflasyonu ikili bir çerçevede tahlil etti. Bir tanesi ‘yapısal’ dedi, ikincisi de anlık değişimlere yani besin ögesine kıymet verdi. Tek haneli düşük enflasyona ulaşmayı, kısa orta yahut orta vadeli bir perspektifte görüyorum. Yani eylülden sonra gelen bir düzelme görebiliriz fakat bu düzelme sene sonu prestijiyle tek haneyi yakalamamızı korkarım sağlamayacak. Ama yolumuza hiç taviz vermeden devam etmek durumundayız. Zira durduğunuz yahut taviz verdiğiniz anda yapışkan enflasyon derhal mevzi kazanır. En ufak bir iniş trendinin bile ehemmiyeti var.

‘Reform takip toplantılarıyla’ takibinin de sağlanacağı belirtildi…

Burada bir kısmı makro duruşlar ve hatta radikal, yani keskin yenilikler var iken; bir de ince ayar düzeyinde gerçekleştirilen ögeler var. Zati ıslahatın yapısı da makro ve mikro bütünlüğüne, istikrarına dayanıyor. Buna yönelik art plan vurgular da var. İktisat itimat idaresidir. Detaylı yol haritasının ve ayrıntıların bundan sonra nasıl fiile geçirileceği yakından takip edilecek; çalışmalara inanç sağlanacak. Daha evvelden açıklanan türel gelişmeleri, anayasa değişikliği üzere formatlara da dikkat çekildi. Hepsi bir ortaya geldiğinde, Türkiye’ye rekabetçi düzlemde daha avantajlı ve milletlerarası yatırım iklimi ile fon çekme bakımından daha cazip bir ülke haline getirmeyi amaçlayan bir bütüncül yaklaşımdan bahsedebiliriz.

‘Savunma’ benzetmesi dikkat çekti. Ne söylersiniz?

Birinci kere muhakkak birtakım üst şuraların tesis edilmesi gündeme geldi. İktisat Uyum Şurası, Finansal İstikrar Komitesi’nin iktisattaki tüm gelişmelerin yakından izlenmesi için değerli yapılar olduğu belirtildi. Bu yapıların, iktisat ve finans siyasetlerinde şeffaflığı, öngörülebilirliği ve uyumu artırarak, birebir halde inancı de pekiştireceğini söylemek mümkün.

Ayrıyeten Cumhurbaşkanlığına bağlı Sıhhat Sanayileri Başkanlığı ile Yazılım ve Donanım Sanayileri Başkanlığı kuruluyor. Burada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘savunma sanayii’ benzetmesi var. Yani tıpkı orada olduğu üzere yerli ve ulusal siyaset ile güçlendirilmiş ve kısa vakitte büyük işler yapan yapılanmalar oluşacak.

Dijitalleşme kritik kıymette

Açıklanan programda dijitalleşme de ön plandaydı…

Değerli mevzulardan biri de sermaye piyasalarının zenginliğinin artırılmasına yönelik atılacak adımlar ve sigortacılıkta kapsayıcı çalışmaların yapılacak olması oldu. Dijitalleşme ise bütün yol haritasında ana temalardan, araçlardan, ögelerden, platformlardan biri olarak dikkat çekiyor. Hem bu alanda gençlerin girişimcilerin teşviki; hem de teknik ve tüzel altyapısıyla dijital para için yapılması planlanan düzenlemeler; dünyadaki rekabet ortamında kendimize yer açmamız için çok kritik değerde.

Gerçek ve emniyetli bildiriler verildi

Yatırımcı açısından programı kıymetlendirir misiniz?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Türkiye’nin Kovid-19 aykırı konjonktüründe nasıl olumlu ayrıştığına işaret ettiler. Bu program, yerli ve yabancı yatırımcılara hakikat ve emniyetli iletiler vermiştir. Dengeli, gayeleri aşikâr, birbirini tamamlayan; şeffaflık ve hesap verebilirlik ekseninde bilhassa yabancı yatırımcı ikliminin değer verdiği şartlara bağlılık tabir edilmiştir. Türkiye’nin yüksek potansiyeli; yatırım yapmak isteyenler için cazip bir seçenek durumunda. Türkiye’nin öyküsünün modülü olmak isteyenler, bu ortamı değerlendirecektir.