TCMB’nin 2021 yılına ait Para ve Kur Siyaseti Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı. Rapora nazaran, gelecek yıl para siyaseti duruşu enflasyondaki riskler dikkate alınarak, enflasyonun düşürülmesi ve orta vadede fiyat istikrarı amacına ulaşılması odağında belirlenerek uygulanacak.

Mali duruşun sıkılığı, enflasyonu etkileyen tüm ögeler dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürülecek. TCMB, 2021 yılında enflasyon hedeflemesi rejimini tüm ögeleriyle kararlı bir halde uygulayacak.

Hükümetle birlikte belirlenen orta vadeli yüzde 5 enflasyon amacı korunurken, TCMB bu gayeye varmada üzerine düşen sorumluluğun şuurunda olarak, maksat ufku içerisinde kararlı ve azimli bir tavır gösterecek. Para siyaseti kararları fiyat istikrarı önceliği korunarak alınacak. TCMB’nin temel siyaset aracı, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olacak.

Gecelik faizlerde gün içi oynaklıkların sınırlanması maksadıyla kullanılan faiz koridoru ile TCMB’nin kesin kredi mercii fonksiyonunu gören Geç Likidite Penceresi (GLP), kelam konusu işlevleri dışında para siyaseti aracı olarak kullanılmayacak.

Nakdî transfer sisteminin sağlıklı işleyişini sağlamak ve makrofinansal istikrara ait riskleri sınırlamak maksadıyla, zarurî karşılıklar ile başka TL ve döviz likidite araçları aktif olarak kullanılacak.

Dalgalı döviz kuru rejimi devam edecek, kurlar özgür piyasa şartlarında arz ve talep istikrarına nazaran oluşacak. Nominal ya da gerçek bir kur amacı bulunmayan TCMB, kurların seviyesini ya da istikametini belirleme emelli döviz alım ya da satım süreci yapmayacak.

Para siyasetinin aktifliği ve finansal istikrar açısından TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesi amaçlanacak ve buna yönelik araçlar şeffaf bir biçimde, belli bir plan dahilinde, uygun şartlarda kullanılacak.

Fiyat istikrarına odaklı para siyasetinin makrofinansal risklerin sınırlanması için kritik değerde olduğunu kıymetlendiren TCMB, gelecek yıl şeffaflık, öngörülebilirlik ve hesap verebilirlik prensipleri doğrultusunda siyaset bağlantısını ve data paylaşımını güçlendirecek.

TL likiditesi idaresi çerçevesi

TCMB, 2021 yılında fiyat istikrarı maksadı doğrultusunda mali transfer sisteminin sağlıklı işleyişini sağlamak ve makrofinansal istikrara ait riskleri sınırlamak gayesiyle TL ve döviz likidite araçlarını aktif olarak kullanacak.

TCMB’nin temel siyaset aracı bir hafta vadeli repo ölçü ihaleleri iken, Türk lirası likidite idaresinde; “Günlük repo ihale ölçüsü belirlenirken ikincil piyasa gecelik faiz oranları ortalamasının siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı civarında oluşması”, “Uygulanan likidite idaresi stratejisi ile uyumlu biçimde para piyasalarının faal ve istikrarlı çalışması”, “Kullanılan araçların para siyasetinin aktifliğini desteklemesi” ve “Ödeme sistemlerinin kesintisiz çalışmasının temini” hedeflenecek.

Bu maksatlara ulaşmak ve para siyasetinin aktifliğini artırmak için likidite idaresi genel çerçevesi belirlenirken, piyasadaki likidite seviyesi ve likiditenin sistem içindeki dağılımı da dikkate alınacak.

Likiditenin haftanın günlerine istikrarlı dağılımının sağlanması gayesiyle gerekli görülen günlerde vadeleri 5-12 gün ortasında olmak kaydıyla farklı vadelerde birden fazla repo ihalesi açılmaya devam edilebilecek. Likiditede öngörülemeyen nedenlerle sıkışıklık ortaya çıkması halinde 13.00-16.00 ortasında haftalık vadede ölçü prosedürüyle gün içi repo ihalesi yapılabilecek.

TCMB, zarurî karşılık oranlarını fiyat istikrarı temel hedefi doğrultusunda sade bir çerçevede mali duruşunu ve nakdî transfer düzeneğini destekleyici bir araç olarak kullanacak.

Döviz likiditesi idaresi çerçevesi

Dalgalı döviz kuru rejimi devam edecek, kurlar hür piyasa şartlarında arz ve talep istikrarına nazaran oluşacak. Nominal ya da gerçek bir kur maksadı bulunmayan TCMB, kurların seviyesini ya da tarafını belirleme maksatlı döviz alım ya da satım süreci yapmayacak. Döviz piyasasının sağlıklı çalışması emeliyle döviz arz ve talep gelişmeleri yakından takip edilecek, TCMB kurlarda ekonomik temellerden kopuk çok dalgalanma görüldüğünde alış ya da satış istikametinde müdahalelerde bulunabilecek.

Para siyasetinin aktifliği ve finansal istikrar açısından döviz rezervlerinin güçlendirilmesi amaçlanırken, yabancı para reeskont kredi dönüşleri döviz rezervlerine katkı vermeye devam edecek.

Gelecek yıl reeskont kredisi kullanımının 21 milyar dolar ve yıl içi kredi geri dönüşlerinin rezerv katkısının da 21 milyar dolar olacağı öngörülürken, piyasadaki döviz arzının döviz talebine nazaran güçlü ve istikrarlı halde yükseldiği devirlerde, TCMB kuralları evvelden açıklanmış bir plan dahilinde, dalgalı kur rejimi ile uyumlu olmak kaydıyla, şeffaf formüllerle döviz alım ihaleleri düzenleyebilecek.

Bu doğrultuda, cari süreçler istikrarı ve finans hesabındaki gelişmeler ile aykırı dolarizasyon süreci yakından takip edilecek. Sermaye girişlerinin istikrarlı ve güçlü bir hale gelmesi, yerleşiklerin dolarizasyon eğiliminin aksine dönmesi, döviz alım ihalelerine başlamak için değerli bir gösterge olacak.

Güç ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz muhtaçlığının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa şartlarına nazaran direkt karşılanabilecek. Bu kapsamda piyasa koşulları elverdiği sürece döviz satım meblağı kademeli olarak azaltılabilecek.

Piyasa şartlarına bağlı olarak, BIST VİOP nezdindeki Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz süreçlerine devam edilebilecek. TCMB, bankaların TL ve döviz likidite idarelerine katkıda bulunmak emeliyle swap süreçlerine devam edecek. Haftalık vadede altın ve döviz karşılığı TL kotasyon swap süreçleri, BIST Swap Piyasası süreçleri ve klasik sistemli swap ihaleleri 2021 yılı boyunca bankaların gereksinimleri çerçevesinde kullanılacak. TCMB taraflı kotasyon swap ve BIST Swap Piyasası süreçlerinde TL faizi olarak bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı geçerli olacak.

Bankalara sağlanan swap imkanı kullanımının, yıl içerisinde piyasa kaidelerine nazaran kademeli olarak azalabileceği öngörülürken, bankaların altın likidite idarelerine katkıda bulunmak hedefiyle TCMB bünyesindeki spot piyasada döviz karşılığı altın alım ve satım süreçlerine ve BIST Değerli Madenler ve Taşlar Piyasası’ndaki süreçlere devam edilebilecek. Ayrıyeten, bankalarla Türk lirası ve döviz karşılığı altın kotasyon swap süreçlerini, altın karşılığı Türk lirası swap ihalelerini ve lokasyon swap süreçleri 2021 yılında kullanılabilecek.

TCMB ile döviz piyasalarında süreç yapmaya yetkili bankalar ortasında gerçekleştirilen döviz karşılığı efektif süreçlerine 2021 yılında devam edilecek. Öte yandan TCMB nezdindeki Döviz Depo Piyasasında bankalara toplam yaklaşık 50 milyar dolar limit ile bir hafta ve bir ay vadeli döviz likiditesi imkanı sağlanmaya devam edilecek. Bankalar da kendilerine tanınan limitler çerçevesinde TCMB’ye 3 aya varan çeşitli vadelerde teminat döviz deposu yahut altın deposu getirebilecek.