Milyonlarca memuru ilgilendiren soruya karşılık geldi. Hürriyet’ten Noyan Doğan, merak edilenleri yanıtladı.

Soru: 94 yılında vazifeye başlamış ve hâlâ çalışan bir öğretmenim. Emekçiler kendi istekleri ile işten ayrılırlarsa 15 yıl 3600 günü doldurmaları halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanıyorlar. Birebir hak biz öğretmenler için de geçerli mi? Mustafa Ö.

Karşılık: Birinci defa sigortalı olduğu tarih, 8 Eylül 1999 tarihinden evvel olanlar, 15 yılı ve 3600 prim gün sayısını doldurmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanıyorlar. Bu durum personel statüsünde çalışanlar için geçerli. Şayet devlet memuruysanız bu hak sizler için geçerli değil. Kendi isteği ile memurluktan ayrılan tazminat alamaz.

EMEKLİLİK İÇİN YAŞ KOŞULU ARANMIYOR

Soru: 19.3.1980 doğumluyum ve sigorta teşebbüs 2002 Kasım ayı. 5000 gün sigortam var. Bu sene mart ayında yüzde 49 engelli raporu aldım. Engelli emekliliğinden yararlanabilir miyim? Gülperi D.

Karşılık: Engelli emekliliğinde yaş kuralı aranmıyor. İşe giriş tarihinize ve engelli derecenize nazaran erken emekli olabilirsiniz. Sizin üzere yüzde 40-59 ortası manisi olanlar, yani 3. derece engelli olanlar, birinci işe giriş tarihi 2002 yılı olanlar, 19 yıl çalışıp, 4240 gün prim ödemeleri halinde emekli olabiliyor. Kesintisiz çalıştıysanız prim gün sayınız dolmuş demektir, 2021 yılında emekli olabilirsiniz.

İSTİFA EDERSENİZ TAZMİNAT ALAMAZSINIZ

Soru: Annemin birinci işe giriş tarihi 06.07.2020’dir. Şu anda 7093 günü dolmuş durumda. 15.05.1967 doğumlu olduğu için emekli olabilmesi için yaşını beklemektedir. 7000 gün kuralını doldurduğu için istediği vakit kıdem tazminatını alıp işten ayrılabilir mi? Fatma B.

Karşılık: 15 yıl çalışan ve 3 bin 600 prim gün sayısını yerine getirenler kıdem tazminatını alabiliyor lakin birinci sefer sigortalı olduğu tarihin 8 Eylül 1999 tarihinden evvel olması gerekiyor. Annenizin birinci işe giriş tarihi 2020 olduğu için kendi isteği ile işten ayrılırsa tazminat alamaz.

PRİM İADESİNİ 60 YAŞINDA ALABİLİRSİNİZ

Soru: 1978 doğumluyum. Birinci işe giriş tarihim SSK’lı olarak 22.9.1999, toplamda 4542 günüm var, bu primin son 15 ayı kontratlı devlet memuru olarak ödendi. SGK’dan toplu ödeme alabilir miyim? Cemil K.

Karşılık: Eylül 1999 sonrası birinci sigortalı olanlar 7000 gün prim ödemeleri halinde 60 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar. Yaşınız 42, emekliliğinize 18 yıl daha var. 2458 prim gününüz eksik. Bu durumda 7 yıla yakın daha çalışıp prim gün sayısını tamamlayabilir, emeklilik için yaşı bekleyebilirsiniz. SGK’dan toplu ödeme ya da primlerinizi iade alabilirsiniz. Toplu ödemeyi de 60 yaşında alabilirsiniz.

5 YIL DAHA ÇALIŞMANIZ GEREKİYOR

Soru: 9 Ekim 1965 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ekim 1996 olup 3653 gün prim ödemem var. Ne vakit emekli olabilirim? Emine Ş.

Karşılık: Sizin durumunuzda yaş nedeniyle emekli olabiliyorsunuz. 1981 yılından evvel işe başladığınız için 15 yıl çalışıp, 3600 gün prim ödemeniz halinde 50 yaşında emekli olabiliyorsunuz. 55 yaşındasınız ve 3653 gün prim ödemişsiniz. Yaşınız da, prim gün sayınız da emeklilik için tutuyor. Anladığım kadarıyla müddet kuralını yerine getiremiyorsunuz. Bu durumda 5 yıl daha çalışmanız gerekiyor.

DEVLETTEN ENGELLİ YARDIMI ALAMAZSINIZ

Soru: Babam emekli sandığından 15 yıl evvel emekli oldu, üç ayda bir 6 bin lira maaş alıyor. Annemin de yüzde 72 engelli raporu var, annem 3 ayda bir engelli maaşı alabilir mi? Mehmet İ.

Karşılık: Devletin verdiği engelli aylığından yararlanabilmek için 18 yaşında büyük, 65 yaşından küçük olmak, toplumsal güvenlik kurumuna bağlı olmamak ve hiçbir gelire sahip olmamak gerekiyor. Bu durumda anneniz devletin ödediği engelli yardımından yararlanamaz.