Başkan Yılmaz / Ankara – Müsilaj sorunu nedeniyle balık tutkunlarının merakla beklediği “Marmara’da tutulan balık yenir mi yenmez mi?” sorusunun cevabı TBMM’de arandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Marmara Denizi Aksiyon Planı Bilim ve Teknik Kurulu’nu kabulünde sorduğu bu soruya bilim insanları net cevap veremedi.

‘Midye sakıncalı’

Heyet üyesi Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, incelemelerde insanlara ziyan verebilecek kritik bir tabloya rastlanmadığını, müsilajdan kaynaklı ağır metaller ve toksikler olup olmadığı konusunun ise hâlâ araştırılmakta olduğunu; bu nedenle de insanlara “bu balıkları yiyebilirsiniz yahut yemeyin” diyemeyeceğini kaydetti. Okyar, “Ancak taban balıklarını yemek çok hakikat değil, midyelerin de tüketilmesi sakıncalı” dedi.

Erdoğan sordu

TBMM Müsilaj Araştırma Komisyonu’na konuşan Prof. Dr. Okyar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendilerini kabulünde, “Balık yiyebilecek miyiz? Balıkların durumu nedir?” diye sorduğunu söyledi. Okyar, balık hastalıkları ana bilim kısmının
70 çeşit balık üzerinde yaptığı incelemelerde kritik bir tabloya rastlanmadığını, fakat besin güvenliği kısmının balık dönemi başlarken “yoğunlukla tüketilen balıklarda ağır metallere bakacağını” belirtti.

Taban balığı uyarısı

Okyar, “Müsilajda ağır metallerin de ağır olduğunu düşünüyoruz. Balıklardaki toksinlere bakılacak. Çalışma sonucunda net sonuç ortaya çıkacak” dedi. Okyar, milletvekillerinden gelen sorular üzerine şunları kaydetti: “Çalışma yapmadan yiyin ya da yemeyin demiyorum lakin taban balıklarını şu an için yemek çok hakikat değil. Taban balıklarında daha dikkatli olmalıyız.” Marmara’dan çıkarılan midyelerin tüketiminde dikkatli olunmasını isteyen Okyar, “Midyeler, çözünmüş organik husus yahut öbür hususları süzerek bünyesinde biriktireceğinden tüketilmesi sakıncalıdır” dedi.

‘Toksik tesir beşere geçebilir’

Gebze Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Bülent Kesginler, müsilajın denizdeki tüm partiküllerden topluluk oluşturduğunu belirtirken, “Bazı zehirli alg cinslerinden kaynaklanan bir müsilaj olursa toksik olabilir. O vakit balıklarda toksik tesir yapabilir, insanlara geçebilir. Fakat herhalde bu devir gördüğümüz müsilajlarda bu türlü bir tehlike kelam konusu değil” diye konuştu.

‘Ne kadar yediğiniz önemli’

TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, ilim insanlarının, “balık yenir mi?” sorusuna dikkatli karşılık vermesi gerektiğini belirterek, “Denize girme konusunda sorun yokmuş üzere gözüküyor ancak yeni patojenlerin oluşma durumu kelam konusu. ‘Balık yenmeyecek’ demek de çok savlı bir açıklama olur. Ancak ne kadar yenecek? Cevaplanması gereken temel soru o” görüşünü lisana getirdi.

‘Çok dikkatli olmalıyız’

Bandırma 17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı şunları kaydetti: “Marmara’da 2007’den beri müsilaj oluyor. Bu yüzden uzun yıllardır, bilhassa kasım ayından beri yediğimiz balıklar daima müsilajın içinden geliyor. Bilimsel araştırmalar müsilajın içindeki mikroorganizma yükünün etrafındaki deniz suyundan çok yüksek olduğunu gösteriyor. ‘Resmî kurumların yapacağı açıklamalara prestij edelim’ diyoruz. Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğümüz haftalık olarak tahlil yapıyorlar ve bu tahlillerin sonuçlarını ilan etmeleri gerekiyor. Bu devirde bilhassa uyanık ve dikkatli olmamız gerekiyor.”