Burcu Demirbaş- Dubai – Abu Dhabi’deki Louvre Müzesi, çöle sanat getiren çok özellikli, farklı bir müze. En özet formuyla Fransa’nın harikalığını yakalamış, küçültülmüş bir Louvre tecrübesi. 11 galeriden oluşan, vakit zaman değişen stantlar ile zenginleşen, mimari yapısı ile dikkat çeken ihtişamlı bir sanat merkezi. Louvre Abu Dhabi, yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri’nin değil tıpkı vakitte Arap dünyasının da birinci üniversal müzesi.

Mimar Jean Nouvel’in tasarladığı merkezi gümüşi kubbe müzenin üzerinde havada süzülüyormuş hissi yaratıyor. Birinci girdiğiniz anda kubbe ile büyülenmeye başlıyorsunuz. Güneş doğup batarken geometrik olarak birbirine geçmiş yapı, ışınları güya bir ışık yağmuru üzere müzenin etrafındaki suların üstüne yansıtınca daha içeri girmeden kendinizi bu masalsı dünyaya kaptırıyorsunuz. Akşamları müzenin yakınlarından geçerken o kubbe daima ışıl ışıl parlamaya devam ediyor.

Tarihi bir seyahat

Dubai’den yalnızca 40 dakikalık bir otomobil seyahati sonrasında varacağınız Louvre Abu Dhabi ‘ilk yerleşim yerleri’ galerisi ile kapısını açıyor. Dünyadaki yerleşme rotalarını yere serpiştirilmiş oklar ve isimlerle takip edip, farklı yapıtlara baktığınızda, farklı bölgeler ve farklı kabileler olsa bile aslında tüm ‘ilk köyler’in  kimi ortak noktalarda birleşmiş olduğunu görüyorsunuz. İnsanlığın bayan formlarında üremeyi, tarım ve hayvancılık ile de gücün doğumunu anlattığını dünyanın farklı yerlerinden gelmiş ancak tıpkı simgelerle oluşturulmuş yapıtlarda görüyorsunuz. Fransa’da ve Kıbrıs’ta bulunmuş bıçak ve kesici aletlerde de tıpkı teknik özellikler, tıpkı simetrik haller göze çarpıyor.

Louvre Abu Dhabi’yi keşfederken ‘ilk köyler’, ’ilk büyük güçler’, ‘medeniyetler ve imparatorluklar’, ‘evrensel dinler’, ‘Asya ticaret rotaları’, ‘Akdeniz’den Atlantik’e’, ‘devlet yapısı’, ‘erken çağdaş globalleşme’, ‘yaşamın yeni şekli’, ‘modern dünya’, ‘zorlayıcı modernizm’ duraklarına uğruyorsunuz. Hasebiyle zihninizde tarihî bir seyahat başlıyor.

Tabutlar ve yazıtlar

İkinci galeri olan ‘ilk büyük güçler’de Mezopotamya ve Mısır’daki krallıkların gelişmesi ile insanlık tarihindeki birinci büyük kentlerin kurulduğunu anlatan eserler bulunuyor. Bu galerideki en ilgi cazip yapıtların başında Mısır Firavun’u II. Ramses’in ve Tutankamun’un mumyalandıkları tabutlar ile yazıtlar geliyor. Burada yazının ortaya çıktığı periyoda piramit kesimlerinde şahitlik ediyorsunuz. Yunan vazolarındaki savaşçı figürleri, İran’da bulunan baltamsı bıçak figürleri de gücün nasıl resmedildiğini gösteriyor.

Galeriler ortasında gezerken Doğu ile Batı ortasındaki farkı heykellerin, büstlerin keskin yahut yumuşak sınırlarda işlenmiş yüz formlarından anlıyorsunuz. Ve elbette mücevherler ile giysi kuşamdan. Örneğin bir fotoğrafta klâsik kıyafetler giymiş bir çift; bayan ud çalarken, erkek onu dinlerken yer alıyorken başkasında satranç oynayan bir karı kocayı izliyorsunuz.

‘Evrensel dinler’ galerisinde Buda büstlerinden, İsa’ya, dans eden Şiva’dan kilise ve cami motiflerine kadar geniş bir seçki görmek mümkün. Burada en çok yüzyıllar öncesinden kalan “Tevrat”, “İncil” ve “Kuran” örnekleri dikkat çekiyor. Farklı malzemelere yazılmış “Kuran”ların sergilendiği karanlık oda ziyatretçileri mistik bir havaya sokuyor.

Kubbenin ışık yağmuru

‘Asya ticaret rotaları’ galerisinde sergilenen 1480 tarihli devasa Uşak halısı Türkiye’den gelen biri olarak yüzünüzde gururlu bir gülümseme oluşturuyor. Tıpkı İslam ve sanat geometrisine ilişkin kısımda İznik yöresinde 1500 – 1600 yılları ortasında üretilmiş seramik ile kapı kesimlerini ve seramik tabak örneklerini gördüğünüzde olduğu üzere. Yeniden Türkiye’den savaşçı kaskı, Osmanlı İmparatorluğu’na ilişkin seremoni hançerleri, Osman Hamdi Bey’in “Okuyan Genç Emir” tablosu bizi onurlandıran kesimler.

Hem ruha hem vücuda

Unutmadan Louvre Abu Dhabi’nin restoranı da epeyce hoş ve keyifli. Müze için özel oluşturulan mönüden seçtiğiniz yemekler yahut içecekler eşliğinde Saadiyat Adası’nın deniz görüntüsünde sanatla huzur bulabilirsiniz.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde yüksek aşılanma oranı ve beraberinde azalan hadise sayıları ile hayat yavaş yavaş olağana dönerken, Louvre Abu Dhabi bu coğrafyaya gelince kesinlikle gidilip görülmesi gereken bedellerden.

Işık yağmurları yağsın üzerinize

Müzede Jacques-Louis David’in Napoleon Bonaparte’ın at üzerindeki etkileyici portresini, Claude Monet, Edouard Manet, Paul Gauguin, Paul Klee, Pablo Picasso yapıtlarını de görmek mümkün. Bazen sergilenen, bazen sergiden çıkarılan Ai Weiwei’nin “Fountain of Light- Işık Şelalesi” yapıtı galerileri sonlandırı müzenin açık kısmına çıkarken kubbenin ışık yağmurlarına bir davet özelliği taşıyor. Daima yenilik peşinde koşan Louvre Abu Dhabi vakit zaman çocuklara ve yetişkinlere yönelik sanat eğitimleri, seminerler hazırlıyor. Kültür Bakanlığı’nın dayanağı ile o büyülü kubbenin altında spinning dersleri bile veriyorlar.