Hanife Baş – Kripto para piyasaları hareketli bir periyottan geçiyor. Global ekonomik gelişmeler, Kovid-19’un Omicron varyantı, Çinli gayrimenkul devi Evergrande’nin batma riski üzere nedenlerin tetiklediği düşüş yerini toparlanmaya bırakırken, yatırımcılar da huzursuz oldu.

Kripto para piyasalarında temel belirleyici olan Bitcoin’in düşüşü, altcoinleri de etkiliyor. Bitcoin, 10 Kasım’da 69 bin dolarla rekor kırarak tarihinin en yüksek düzeyine ulaşırken, birkaç gün içinde yüzde 20’lik sert düşüşle 41 bin doları gördü.

Cumartesi günü yaşanan düşüşte 400 bin yatırımcının taşıdığı 2.5 milyar dolarlık kripto para konumu tasfiye oldu. Kripto paraların toplam piyasa pahası yüzde 30 düşüşle 1.82 trilyon dolara geriledi. Evergrande’nin batma riskinin artması, şirket yetkililerinin hükümet tarafından çağrılması satış durumlarını tetikledi.

Daha düşer mi?

Huobi Küresel Araştırma Müdürü Beste Naz Süllü, piyasanın geçen haftaki sert ve iki haneli düşüşünün akabinde toparlanmaya çalıştığını belirterek, “Düşüşün akabinde Amerika Birleşik Devletleri Menkul Değerler ve Borsa Kurulu (SEC) Lideri Gary Gensler’in kripto paralardaki oynaklığa işaret ederek, regülasyon söylemlerinde bulunması kripto para fiyatlamalarında yükselişe geçilmesine neden oldu. Taban arayışında olan piyasanın dehşet endeksindeki düşüş ve makro piyasaların geneli bir ölçü daha düşüş olabileceği, Ethereum’un 3.900 dolar düzeyini aşağı kırması ile bu düşüşe önderlik edebileceği ve yüzde 10’luk aşağı istikametli bir marjının olduğuna işaret ediyor. Lakin yatırım yapmak isteyen yatırımcılar taban düzeyi aramak yerine, geniş aralıklarla ortalama maliyet oluşturarak Bitcoin’in 40.000 dolar bandında olduğu düzeylerden kendilerine kripto para sepeti yapabilirler. Uzun vadeli yatırımlarda kripto paraların çıkarı göz önünde bulundurulduğunda bu düzeylerden maliyet oluşturmak ve 35.000 doların aşağısına ziyan durdur yerleştirmek, ileriki vadede yükselişlerin kıymetlendirilmesine, muhtemel düşüşlerde de zararın sonlandırılmasına neden olabilir. Alım için sabırsız olmadan, maliyet yapma stratejisi ile devam edilebilir” değerlendirmesini yaptı.

Batan kişi çok

Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cem Barlas Arslan, derin düşüşün devam etmeyeceğini düşündüğünü kaydederek, şöyle konuştu:

“Yurtdışında 19-20 Aralık civarlarında Noel tatili var, o tarihe kadar bu düzeylerde seyreder. Ben bu hareketleri piyasada büyük balina denilen büyük yatırımcılara bağlıyorum. Piyasanın büyük kısmını elde tutuyorlar. Yüksekten satıp düşükten topluyorlar. O ortada olan küçük yatırımcılara oluyor. Bilmeden süreç yaptığı için bu piyasalarda Türkiye’den çok kişi batıyor. Para kazanan da var lakin sıkıntı bir piyasa, kimse borç alarak, kredi çekerek yatırım yapmasın.”

Dikkatli olunması gereken bir süreç

Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Mehmet Bülent Deniz, kripto para alım satımı ile para kazanmak isteyenlerin çok dikkatli olmaları gereken bir süreç yaşandığına dikkat çekerek, şunları söyledi:

“Küresel iktisadın parametrelerindeki ani değişimler, başka yandan kripto para piyasasının hukuk içinde konuşlandırılamaması nedeniyle kripto paraya yatırım yapmayı düşünen tüketicilerin bu kararlarını gözden geçirmelerini öneriyoruz. Kripto para borsası, global iktisadın parametrelerine hatta bu kesimdeki büyük oyuncuların bir tweet iletisine dahi çok hassas. Bu parametre değişikliklerini yakından izleme imkanı olmayan bireylerin yatırım yapmaları hayal kırıklığı ile sonuçlanabilir. Daha kıymetlisi çabucak hemen bütün ülkeler bakımından hukuk tertibi içinde yer almayan ve hukukî müdafaa altında olmayan bu bölümde bulunan bir kısım şirketlerin saadet zinciri formunda yapılanma içine girdikleri, zincirin bir yerde koptuğu görülmektedir.”