FATMA G. KABASAKALLI İstanbul – Doğu Avrupa, Balkanlar ve Orta Asya’dan 200’e yakın bayan girişimcinin yer aldığı Bayan Girişimcilik Fuarı’na Türkiye’den katılan teşebbüsler ortasında kentli ve kırsaldaki bayanların omuz omuza çalıştığı kooperatiflerin sayısının fazlalığı dikkat çekti.

Yüzlerce bayan girişimcinin bir ortaya gelerek, farklı hususlarda eğitimler aldığı, birbirleriyle bağlantıya geçtiği Bayan Teşebbüsçüler Fuarı ağır bir iştirakle devam ediyor. BM Bayan Birimi’nin Milliyet’in medya işbirliği ile gerçekleştirdiği sanal fuarın ikinci gününde mentor ve özel bölüm temsilcileri teşebbüslere çeşitli eğitimler verdi. Fuardaki network fırsatlarının bayanlar tarafından ağır ilgi gördüğü ve eser ve hizmetlerini sergiledikleri stantlarda farklı ülkelerden bayan girişimcilerin işbirliği fırsatları arayışları dikkat çekti. Panel ve oturumlarda konuşmacıların odaklandığı nokta, her alanda, her düzeyde bayanın birlikte çalışmasının ve bayan temelli yaklaşımların kıymeti oldu. 

Doğu Avrupa, Balkanlar ve Orta Asya’da 12 ülkeden 200’e yakın teşebbüsçü bayan fuara katıldı. Fuardaki teşebbüsçü bayanların yarısına yakını 30-40 yaşları ortasında ve dörtte üçü teşebbüs sahibi iken, dörtte birinin bir teşebbüs kurma isteğiyle fuara iştirak sağladığı belirtildi. Kentte yahut kırsaldaki pek çok bayanın girişimcilik noktasında birbirlerine dayanak olarak büyüdükleri kooperatif metodunu seçmeleri dikkat çekti. Fuarda Türkiye’den el işinden, arıcılığa kadar farklı alanlarda 12 kooperatif teşebbüsü yer aldı.

Afşarlılar sıfır atık prensibiyle üretiyor

Ankara’nın Bala ilçesine bağlı Afşar köyünde, 2019 yılı başında kurulan Afşar Balam Bayan Teşebbüsü Üretim ve İşletme Kooperatifi’nin en değerli özelliğinden biri en az karbon ayak izi ve sıfır atık prensibiyle yöresel eserler üretmesi.

Kooperatif lideri tıpkı vakitte kimya mühendisi olan Dr. Figen Ar, Anadolu bayanlarının potansiyelini ortaya çıkarırken, sürdürülebilir bir halde üretim yapmayı misyon edinmiş. Kooperatif, tesislerinde elektriği güneş gücünden sağlıyor ve atıklarından solucan gübresi yapıp yeniden tarımda kullanıyor. 10 bayan ortaktan oluşan kooperatif tabiata dost bir bayan emeği ideolojisiyle çalışıyor. Dr. Figen Ar, “Anadolu bayanı çok maharetli çok güçlü. Kâfi ki bir yol göstereni olsun, yapamayacağı şey yok” sözlerini kullandı.

Şile bezinde dünya markası olacaklar

Şile Bezi Kırsal Bayan Kooperatifi Lider Yardımcısı Nazire Ortatepe Dertkesen, bayan istihdamına yönelik bir proje hayali ile 2019 yılında kooperatifin kurulmasına öncülük ediyor. Kooperatif, Şile bezinin kültürel pahasını korumak, üretimini artırmak, yeni dizaynlarla buluşturmak ve bayanların yer değiştirmeden kooperatif çatısı altında ekonomik manada desteklenmelerini sağlamayı amaçlıyor.

Şile Belediyesi’nin de dayanağını alarak yoluna devam eden Kooperatif, 75 bayanla çalışmalara başlamış durumda. Kooperatifte, 2021 sonuna kadar 350 bayanın kooperatiften faydalanması amaçlanıyor.

Salihli’nin çalışkan ve üretken bayanları

Manisa’nın Salihli ilçesinde sanata, turizme ve üretime ehemmiyet veren bir küme bayanın Salihli Belediyesi’nin takviyesiyle hayata geçirilen Bayan Teşebbüsü Üretim ve İşletme Kooperatifi, 2019 yılında kuruldu. 20 üyeye sahip Kooperatif’in 100 civarında bayan üreticisi bulunuyor. En büyük ezayı satış ve pazarlama konusunda yaşadıklarını belirten Kooperatif Lideri Yasemin Ademoğlu, tıpkı vakitte çini, minyatür, keçe üzere el sanatları konusunda da faaliyet yaptıkları için tasarım konusunda bekledikleri takviyesi bulamadıklarını vurguluyor.