Genel Konseyde, Türkiye ile Birleşik Krallık ortasında ticari alakaların sürmesi için imzalanan özgür ticaret mutabakatını da içeren kanun teklifi ile Filistin, Arnavutluk ve EFTA devletleriyle imzalanan özgür ticaret mutabakatlarını kapsayan memleketler arası mutabakatların uygun bulunduğuna dair 4 kanun teklifi ele alındı.

Genel Heyetteki müzakerelerinin akabinde kabul edilen kanunlar şöyle:

– Türkiye ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Ortasında Hür Ticaret Mutabakatı, Türkiye ve Birleşik Krallık Hükümetleri Ortasında Menşe Kurallarına Dair Ortak Bildiri, Türkiye ve Birleşik Krallık Hükümetleri Ortasında Mutabakat Zaptı ve Kuzey İrlanda ile Ticarete Ait Olarak Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Ortasında Teati Edilen Mektupların Onaylanmasının Uygun Bulunması ve Mutabakatın Protokoller ve Eklerine Ait Değişikliklerin Cumhurbaşkanınca Direkt Onaylanmasına Dair Yetki Verilmesi Hakkında Kanun,

– Türkiye ile Arnavutluk Cumhuriyeti Ortasında Hür Ticaret Muahedesi ile Kurulan Ortak Komitenin Türkiye Cumhuriyeti ile Arnavutluk Cumhuriyeti Ortasında Hür Ticaret Muahedesine Ek ‘Menşeli Ürünler’ Kavramının Tarifi ve İdari İş Birliği Metotlarına Ait Protokol II’yi Değiştiren 1/2020 Sayılı Kararının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna ve Muahedenin Protokoller ve Eklerine Ait Değişikliklerin Cumhurbaşkanınca Direkt Onaylanmasına Dair Yetki Verilmesine Ait Kanun

– Türkiye ile Filistin Ulusal İdaresi İsmine Filistin Kurtuluş Örgütü Ortasında Süreksiz Hür Ticaret Mutabakatı ile Kurulan Ortak Komite’nin; Temel Tarım Eserleri ve İşlenmiş Tarım Eserleri ile Balıkçılık Eserlerinde Taviz Değişimine Dair Protokol I’e İlişkin Tablo I’in Tadili Hakkında 1/2020 Sayılı Kararı ile Süreksiz Özgür Ticaret Muahedesi’nin “Menşeli Ürünler” Kavramının Tarifi ve İdari İş Birliği Usullerine Ait Protokol II’nin Tadili Hakkında 2/2020 Sayılı Kararının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna ve Muahedenin Protokoller ve Eklerine Ait Değişikliklerin Cumhurbaşkanınca Direkt Onaylanmasına Dair Yetki Verilmesi Hakkında Kanun,

-Türkiye ile EFTA Devletleri Ortasında Özgür Ticaret Muahedesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna ve Mutabakatın Eklerine Ait Değişikliklerin Cumhurbaşkanınca Direkt Onaylanmasına Dair Yetki Verilmesine Ait Kanun.

– GÖRÜŞMELERDEN

Kanun tekliflerinin görüşmeleri sırasında kelam alan ÂLÂ Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin, Birleşik Krallık’la imzalanan Özgür Ticaret Muahedesi’ni desteklediklerini lisana getirdi.

Sezgin, “Aramızdaki ticaretin hacmi genelde 18 milyar dolar civarındadır ve genelde Türkiye lehine seyretmektedir. Brexit sonrası oluşan yeni tertipte Özgür Ticaret Muahedesi’nin yapılması güzel olmuştur.” sözünü kullandı.

İktidarın birtakım sözcülerinin bu muahedeyi yeni ve fevkalâde bir adım, büyük bir muvaffakiyet olarak takdim ettiklerini fakat durumun o denli olmadığını savunan Sezgin, “Bu mutabakat, Avrupa Birliği’yle mevcut gümrük birliğimiz çerçevesinde, Avrupa Birliği ile Birleşik Krallık ortasında yapılan Brexit Hür Ticaret Mutabakatı’na bir teknik ahenk mutabakatıdır, eskinin devamıdır. Ayrıyeten Brexit öncesine nazaran kimi formalitelerin biraz da zorlaştığını belirtmeliyiz.” diye konuştu.

Sezgin, Avrupa Birliği’yle Gümrük Birliği’nin de tekrar dış siyasetteki öncelikler listesinde ön sıralara çıkarılması gerektiğini kaydetti.

HDP Küme Başkanvekili Meral Danış Beştaş, AİHM’in eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş hakkında verdiği kararın değerli olduğunu söyledi. Beştaş, AİHM tarihinde, Türkiye’nin ferdi başvuruyu kabul ettiği günden bugüne kadar birinci kez mukavelenin 18. hususuyla ilgili ihlal kararı verdiğini, öteki ülkeler hakkında verdiği ihlal kararının hiçbirinde bu kadar ağır tespitlerin olmadığını argüman etti. Beştaş, AİHM kararına uymama sorununun yalnızca Demirtaş’ı değil, Türkiye’nin tamamını ilgilendirdiğini söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Ahmet Ünal Çeviköz, görüşülen memleketler arası hür ticaret mutabakatlarının ehemmiyetine işaret ederek “Türkiye’nin ticaretinin böylesi hür ticaret mutabakatlarının onaylanmasına ve bir an önce yürürlüğe girmesine gereksinimi var.” dedi. Çeviköz, bu mutabakatlara olumlu baktıklarını lisana getirdi.

Avrupa ile bağlantılar açısından değer taşıyan mutabakatlara dikkati çeken Çeviköz, Türkiye ile Birleşik Krallık ortasında ticari ilgilerin sürmesi için üç yıldır bu muahedenin hazırlanmasına yönelik çalışıldığını söyledi.

Görüşülen kanun tekliflerinde teknik bir itirazlarının bulunduğunu da kaydeden Çeviköz, hür ticaret mutabakatlarında ek protokollerin değişiklik yetkisinin direkt Cumhurbaşkanına verilmesinin Anayasa’ya ters olduğunu savundu.

– “İKİLİ BAĞLARIMIZ AÇISINDAN GERÇEK VAKİTTE GERÇEK BİR ADIM ATILMIŞTIR”

MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir, Filistin ile Türkiye ortasında yapılan muahedenin kapsamı küçük olsa da maneviyat prestijiyle pahalı olduğunu vurguladı. Yıllardan bu yana Filistin’in, İsrail’in hukuksuz ve insanlık dışı aksiyonlarına maruz kaldığını anımsatan Özdemir, “Filistin, verdiği uğraşında yalnız değildir, bundan sonra da olmayacaktır. Bu protokolle de takviyemizi bir defa daha tabir edeyim.” diye konuştu.

Türkiye’nin İngiltere ile bağlarının tarihi derinliğe sahip olduğunu, Türkiye’nin yurt dışındaki toplam yatırım fiyatının yaklaşık yüzde 10’unun tekrar bu ülkede bulunduğunu lisana getiren Özdemir, İngiltere’nin, AB’den ayrılmasına ait vardığı kararın akabinde birinci özgür ticaret muahedesini Türkiye ile imzaladığını kaydetti.

Özdemir, “Şimdiye kadar AB ile süregelen Gümrük Birliği Muahedesi çerçevesinde ticaret yaptığımız İngiltere ile bundan sonraki periyoda yönelik varılan özgür ticaret mutabakatı uyarınca ülkemizin 2,4 milyar dolarlık kayıp yaşamasının önüne geçilmiştir. Ayrıyeten muahede kapsamında ihracatımızın yüzde 95’ini oluşturan sanayi eserlerinde gümrük vergilerinin kaldırıldığı anlaşılmaktadır. Hazır giyim, beyaz eşya, otomotiv, besin ve tarım eserlerinin ticareti konusunda ülkemizin menfaatlerinin korunduğu görülmektedir. Hasebiyle İngiltere ile imzalanan özgür ticaret muahedesiyle ülkemizin çıkarlarının her istikametten gözetildiği açıktır. İkili bağlantılarımız açısından gerçek vakitte yanlışsız bir adım atılmıştır.” değerlendirmesini yaptı.

CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “IŞİD’in beslenmesinde, büyütülmesine AK Parti’nin büyük rolü olduğunu” tez etti.

AK Parti Küme Başkanvekili Mehmet Muş, Ağbaba’ya sataşma gerekçesiyle karşılık vererek PYD’ye bakışlarının aşikâr olduğunu söyledi.

Muş, “Siz kendi duruşunuza bakın. Siz ‘arkadaş’ diye bakıyorsunuz. ‘IŞİD’i büyüttünüz’ iftirasını bize atan PKK var bir de Ağbaba’dan duydum. Yazıklar olsun. IŞİD’in Suriye’den sökülmesini, yok olmasını sağlayan en büyük operasyonu yapan Türkiye’dir. ” diye konuştu.

TBMM Başkanvekili Haydar Akar, görüşmelerin tamamlanmasının akabinde birleşimi 9 Şubat Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere kapattı.