Bitlis Tatvan’da 11 askerin şehit düştüğü helikopter kazasıyla ilgili, Kaza Kırım Takımı raporu tamamladı. Helikopterin, ani değişen hava şartları ile bulut içine girdiği ve pilotların geri dönüş kararı aldığı lakin kazanın yaşandığı tespit edildi. Helikopterin düşme nedeni “oryantasyon kaybı” olarak açıklanırken, bulutun içinde kalması sonucu helikopterin bir anda görüş koşullarını kaybettiği ve rastgele bir doruğa çarpmadan düştüğü belirlendi. Ulusal Savunma Bakanlığı’nda dün düzenlenen basın toplantısında 4 Mart’ta düşen askeri helikopter kazasıyla ilgili detaylı bilgilendirme yapıldı. Kara Havacılık Komutanlığı’ndan Kaza Kırım Grubu de toplantıda hazır bulundu ve soruları yanıtladı.

Uçuş rotası değişti

Bilgilendirmede şu detaylar paylaşıldı: Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kaza-Kırım Grubu 5 Mart 2021 tarihinde bölgeye intikal etmiş ve olay yerindeki çalışmalarını tamamlamıştır. Kaza kırım takımı tarafından; ilgili Komutanlık ve ünitelerle yapılan çeşitli görüşmelerden, olay yerinde yapılan incelemelerden, yeniden olay yerinde bulunan ses bilgi kayıt aygıtının dinlenmesi-çözümlenmesinden elde edilen bilgiler ışığında, kelam konusu kazanın oluşu ile ilgili bir kanaate varılmıştır.

8. Kolordu Kumandanı Korgeneral Osman Erbaş tarafından, Kolordu Komutanlığı birliklerinde denetleme ve incelemelerde bulunmak üzere 4 Mart’ta, Elazığ-Erciş-Tatvan-Muş-Bingöl-Elazığ güzergâhında bir idari denetleme programı planlanmıştır. 4 Mart sabahı yapılan uçuş brifinginde hava koşullarının uçuşa uygun olduğu tespit edilmiştir. Uçuş misyonuna müsaade etme, sevk ve yönetim etme, uçuş vazifesini başlatma, erteleme, tadil etme ve iptal etme yetkisi olan 1’inci pilotun kararı ile uçuşa planlandığı biçimde 07.52’de Elazığ-Erciş-Tatvan rotasında başlanmıştır. İntikal esnasında Muş bölgesinde olumsuz hava koşulları ile karşılaşılmasına müteakip uçuş rotası değiştirilerek Bingöl istikametinde uçuşa devam edilmiş ve 09.23’te Bingöl’e iniş yapılmıştır. Tatvan bölgesindeki hava koşulları takip edilerek, hava kurallarının iyileşmesi beklenmiş, hava kurallarının uçuşa müsait olduğunun tespit edilmesi üzerine saat 13.55’te Tatvan’a intikal etmek üzere Bingöl’den kalkış yapılmıştır. İntikalin Tatvan yakınlarına kadar olan kısmı sıkıntısız icra edilmiş, olumsuz bir hava durumu ile karşılaşılmamıştır.

Olayın meydana gelmesinde helikopterden kaynaklanan bir neden olmadığı, helikopterin bakım faaliyetlerinin mevcut mevzuata uygun olarak vaktinde ve uygun biçimde yapıldığı, helikoptere yönelik hava kuralları dışında rastgele bir dış tesirin olmadığı, uçuşun son basamağında hava şartlarının ani değişimi sonucunda ortaya çıkan olumsuz hava kuralları nedeniyle helikopterin bulut içinde kalması ve bir anda yer görüş kurallarını kaybetmesi nedeniyle meydana geldiği bedellendirilmektedir. Bugüne kadar Kara Kuvvetleri envanterindeki Cougar helikopterleri ile dört adet can kayıplı kaza meydana gelmiştir. Kelam konusu kazaların hiçbirisinin nedeni helikopter kaynaklı değildir. Güvenlik kaynakları, sorular üzerine helikopterin düşme nedenini “oryantasyon kaybı” olarak açıkladı. Bulutun içinde kalması sonucu helikopterin bir anda görüş kaidelerini kaybettiğini ve rastgele bir doruğa ya da kara kesimine çarpmadığını söyledi.

Ani hava değişimi

“Hava durum raporları nerden sağlanıyor? Ani hava değişimi varsayım edilemez miydi” sorusu üzerine güvenlik kaynakları, “Bölgenin coğrafik durumu sebebiyle, ani hava değişiklileri bölgesel olarak yaşanabilir. Güneydoğu ve Doğu bölgesinde yüksek topraklarda, hava çok süratli değişebiliyor. Bu öngörülecek bir durum değil” cevabını verdi. Helikopterde bulut içi görüşte pilotlara yardımcı olacak bir aygıt bulunup bulunmamadığı sorulması üzerine de, kaynaklar, “Cihaz olsa da bir şey yapamayabiliyorsunuz kimi durumlarda. Burada ani değişen hava şartları tesirli oldu” dedi.

‘Pilotun alacağı karar esastır’

Hava kuralları uygun olmasa dahi kumandanların buyruğu ile helikopterlerin havalandırıp havalandırılmayacağına yönelik soruya ise güvenlik kaynakları “Böyle bir şey katiyen kelam konusu değil. Uçuş topluluğunda pilotun kararı temeldir. Buna rastgele bir komutanın tesir etmesi mümkün değil. Pilotun kendi kararına bırakılır. Kumandan olarak rütbeli işçi buyruk verebilir lakin uçuş için bir buyruk verilmesi kelam konusu değildir” cevabını verdi.

Kullanılmaya devam edecek

Güvenlik kaynakları, kazadan yaralı kurtulan iki subayın sıhhat durumunun iyi olduğunu, lakin şimdi görüş vermediklerini söyledi. Cougar tipi helikopterde mevcut kurallarda en iyi sistemler olduğunu belirten kaynaklar, geliştirme çalışmalarının da sürdüğü bilgisini verdi. Kaynaklar, çoklukla idari misyonlarda kullanılan Cougar tipi helikopterlerin kullanılmaya devam edeceğini belirtti.

ABD’den başsağlığı

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Bitlis Tatvan’daki helikopter kazasında şehit olan askerler için başsağlığı bildirisi yayımladı. Kirby, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Pentagon’un helikopter kazasında askerlerin hayatını yitirmesinden ötürü üzgün olduğunu belirtti. Kirby, Ulusal Savunma Bakanlığı’nın Twitter hesabını da etiketlediği paylaşımında, “NATO müttefikimiz Türkiye’ye ömrünü kaybeden askerler için en derin taziyelerimizi iletiyoruz ve yaralananlara da acil şifalar diliyoruz” tabirini kullandı. – AA