Memleketler arası yatırım bankası Goldman Sachs, Malezya Kamu Kalkınma Fonu (1MDB) milletlerarası finans yolsuzluğu skandalındaki rolüne ait soruşturmalarda mutabakat yoluna giderek 2,9 milyar dolar ödemeyi kabul etti.

ABD Adalet Bakanlığından yapılan açıklamada, Goldman Sachs’ın Malezya’daki yolsuzluğa karışmakla suçlandığı ve uzlaşma bedeli ödeyeceği bildirildi.

Açıklamada, Goldman Sachs’ın 1MDB yolsuzluğundaki rolüne ait soruşturmalarda uzlaşmaya varmak için ABD, İngiltere ve Singapur’un da ortalarında bulunduğu ülkelerdeki düzenleyici kuruluşlara 2,9 milyar ödeyeceği kaydedildi.

Bakanlığın açıklamasında, bankanın Malezya’daki yan kuruluşu ise Yabancı Yolsuzluk Uygulamaları Yasasını ihlal ettiğini kabul ettiği tabir edildi.
sc
Öte yandan, Hong Kong Menkul Değerler ve Vadeliler Kurulu da 1MDB yolsuzluğuna ait soruşturmada Goldman Sachs’a 350 milyon dolarlık ceza verdiğini duyurdu.

1MDB yolsuzluk soruşturması

Malezya’nın “en büyük yolsuzluk skandalı” olarak tarihe geçen 1MDB yolsuzluğu, ülkenin eski Başbakanı Necip Rezak’ın 2015’te fona ilişkin 681 milyon doları zimmetine geçirdiği argümanları üzerine milletlerarası basında gündeme gelmişti.

Necip, kelam konusu paranın periyodun Suudi Arabistan Hükümdarı Abdullah bin Abdülaziz talimatıyla yapılan bağış olduğunu savunmuştu.

Yolsuzluk argümanlarının milletlerarası basında yer almasından sonra ABD Adalet Bakanlığı, 2016’da başlattığı incelemede 681 milyon doların ferdî hesaplara aktarıldığını tespit etmişti.

ABD’li yetkililer, 2017’de 1MDB’nin yurt dışı operasyonlarına yönelik incelemesinin sonucunda fona ilişkin 4,5 milyar doların yurt dışına kaçırılarak maksat dışı kullanıldığını öne sürmüştü. Bu paraların bir kısmının, Goldman Sachs’ın 1MDB’ye tahvil satışları vasıtasıyla yurt dışına transfer edildiği belirtilmişti.

Tıpkı yıl İsviçre hükümetinin başlattığı incelemede ise 1MDB’den kaçırılan paranın 7 milyar doları bulduğu tez edilmişti.

Malezya hükümeti 2018’de Goldman Sachs’a dava açmıştı

Mahathir Muhammed’in liderliğindeki Umut İttifakı koalisyonunun Mayıs 2018’de genel seçimleri kazanmasının akabinde 1MDB soruşturmaları yine başlatılarak, eski başbakan Necip’e “kara para aklama” ve “gücü berbata kullanma” suçlamaları yöneltilmişti.

1MDB’nin Goldman Sachs’tan tahvil alımlarının da üzerine giden Malezya hükümeti, Aralık 2018’de Goldman Sachs’a dava açarak, 1MDB’ye tahvil satışlarında hile ve usulsüzlük suçlaması yöneltmişti.

Fon paralarının kaçırılmasına yardımcı olduğu öne sürülen 17 eski banka çalışanı hakkında dava açılırken, Malezya hükümeti, uğradığı ziyan karşılığında Goldman Sachs’tan 6,5 milyar dolar talep etmişti.

Yolsuzluğa karıştığı tespit edilen Goldman Sachs’ın temmuz ayında uzlaşma bedeli olarak Malezya’ya 3,9 milyar dolar ödemeyi kabul ettiği açıklanmış, banka ağustos taahhüt ettiği 3,9 milyar dolar ödemenin 2,5 milyar dolarını ağustos ayında transfer etmişti. Kelam konusu transferin akabinde Kuala Lumpur Yüksek Mahkemesi, Goldman Sachs’a yönelttiği “hile” ve “usulsüzlük” suçlamalarını geri çektiğini açıklamıştı.

Malezya, hala kayıp fonların peşinde

ABD ve İsviçre hükümetinin incelemelerinde, 1MDB’den 4,5 ila 7 milyar doların dışarı çıkarıldığı argüman edilirken, fona ilişkin tam olarak ne kadar paranın kaçırıldığı hala bilinmiyor.

Şimdiye kadar 1MDB’ye ilişkin ABD’den 322 milyon doları, Singapur’dan 36 milyon doları ülkeye geri kazandıran ve en son Goldman Sachs’tan 3,9 milyar dolar ödeme taahhüdü alan Malezya, 12 ülkede fona ilişkin paralarının olduğunu tez ederek, kayıp fonların peşinden gitmeyi sürdürüyor.

Kayıp fonları araştırmak üzere şimdiye kadar Singapur, İsveç, İngiltere, ABD, Avustralya, Hong Kong, Tayland, Lüksemburg ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) soruşturma açıldığı biliniyor.