Siberkondri, internete bağımlı ve takıntılı insanların yakalandığı bir hastalık. Sağlıklarıyla ilgili tasaları olanların bu mevzudaki bilgilere ulaşmak için internette tekrarlayıcı biçimde ve uzun müddet araştırma yapmaları ile tanımlanan siberkondri hastalığıyla ilgili Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi yeni bir araştırmaya imza attı. İstanbul’da 18-75 yaş ortasında 1196 şahısla gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına nazaran, 2000 yılı ve sonrasında doğan Z jenerasyonunun siberkondri düzeyi öteki jenerasyonlara nazaran daha yüksek. Araştırmada, 1946-1964 yılları ortasında doğanlar ortasında siberkondri hastalığı en düşük düzeyde çıktı.

Tehlikeli olabilir

Araştırma sonuçlarını pahalandıran Dr. Öğretim Üyesi Aylin Tutgun Ünal, hastalık belirtileriyle ilgili internetten araştırma yapan bireylerin hasta oldukları kanısıyla kaygılandıklarını, uzmanlara başvurmadan kendi kendilerin yanlış teşhis ve teşhis koyarak yanlış tedavi metotlarına başvurabileceklerine dikkat çekerek şunları söyledi:

“Özellikle salgın devrinde meskende geçirilen müddetin artmasıyla birlikte internet kullanımı da arttı. Yeni medya çağında sıhhat alanında oluşan yeni bir sorunu gündeme getirdi. Yaşları 18-75 yaş ortasında değişen tüm nesillerde orta düzeyde bu rahatsızlığın görülmesi de tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 36.8’i doktor tavsiyesi dışında kendi isteğiyle ilaç kullandıklarını söyledi. Yüzde 22’si tanısı koyulmamış bir hastalığının olduğunu düşünerek internette devamlı hastalık aradığını belirtiyor. Siberkondri seviyesinin yüksek düzeyde seyretmesi bir an evvel tedbir alınması gerekliliğini ortaya koyuyor.”

Daha çok güveniyorlar

Araştırmada, hastalık belirtileri/şikâyetleri olduğunda internete başvuran Z jenerasyonunun, aile doktoru ya da uzman tabipten çok internetteki bilgiye daha fazla güvendiğini ortaya koyduğunu lisana getiren Ünal, bunun başka jenerasyonlar için de tehlikeli olabileceği ikazında bulundu. Çalışmada, e-sağlık okur yazarlığının geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekilirken, internetten sıhhat bilgisi arayan ve bu bilgilerle kendi sıhhat problemlerini gidermeye çalışan şahısların kesinlikle sıhhat profesyonellerinden dayanak almaları önerildi.

Eğitim düzeyi tesirli

Sıhhat okur müelliflik düzeyi arttıkça siberkondri düzeyinin azaldığınının ortaya konduğu araştırmaya nazaran, Z jenerasyonu bedeniyle ilgili açıklayamadığı bir durum fark ettiğinde onu internetten bir çok kere araştırıyor. Aile tabibi ya da uzman hekim görüşünden çok internetten elde ettiği bilgileri ciddiye alıyor. Hastalık belirtilerini internette araştırırken o hastalığı olan bireylerin tıbbi durumlarının, hastalık belirtilerinin ve tecrübelerinin tartışıldığı forum sitelerini de ziyaret ediyor. Bu bireylerin, farklı internet sitelerini bir çok kere ziyaret ettiği ve rahatlayamadığı, internette hastalık araştırdığı müddette öteki çalışmalarını aksattığı ortaya çıktı. Siberkondrik durumunun cinsiyete nazaran farklılaşmadığı görülürken, eğitim seviyesi yükseldikçe siberkondri’nin azaldığı görüldü. Toplumsal medya kullananlarda siberkondri oranının yüksekliği de araştırmada dikkat çekti. Araştırmada, aile sıhhati merkezine başvuran nesillerin internetten daha fazla hastalık araştırdığı ve yüksek düzeyde siberkondrik olduğu da belirtildi.

Fotoğraf: Ozan Güzelce