Emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılması, haksız rekabetin ortadan kaldırılması ve kayıt dışılığın önlenmesi hedefiyle yeni düzenleme hayata geçirildi. Resmi Gazete’de yayımlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik değişikliği ile yetki dokümanı alamayan emlakçılık faaliyeti yapamayacak. Daha evvel işletme ismine sadece bir yetki evrakı düzenlenirken artık birebir işyerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için başka farklı yetki evrakı verilecek. Yetki evrakının bölümü kelam konusu olmayacak. Emlak alım satımına aracılıkta yüzde 4 olan hizmet bedeli üst sonu ile kiralamaya aracılıkta bir aylık kira bedeli olarak uygulanan hizmet bedeli üst sonu faal biçimde denetlenecek; bu sonların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacak.

Mesleksel eğitim koşul

En az 100 saatlik mesleksel eğitim almayanlar ve mesleksel tecrübeye sahip olmayanlar emlak işletmesi açamayacak. Yetki dokümanına sahip olmayan işletmeler ilan sitelerine üye olamayacak. Lakin tüketiciler, kendi meskenleri için yani ‘sahibinden’ ilanı verebilecek. Ticaret Bakanlığı’nca 2018’de hazırlanan yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihi iki sefer ertelenmiş, 31 Ağustos 2020 olarak son duyuru yapılmıştı. Birtakım şartları uygulanan yönetmelik, emlakçılar için yeni revize düzenlemeler getirdi.

Kayıtlı emlakçılık

Yönetmeliğe eklenen yeni bir husus ile alışveriş merkezlerindeki dükkanların kiralanması düzenlemenin kapsam dışında bırakıldı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, düzenlemeye ait yaptığı açıklamada, emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasının, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasının ve kayıt dışılığın önlenmesinin amaçlandığını vurguladı. Pekcan, “Yaptığımız düzenleme ile şeffaf, hesap verebilen ve kayıt altında bir emlakçılık kesimi oluşturulmasını amaçlıyoruz” dedi.

Aldatıcı ilana son 

Yönetmelikteki temel değişikliklerden biri ise ilanlar ve ilan siteleri konusunda yapıldı. Buna nazaran, yetki dokümanına sahip olmayan işletmeler ilan sitelerine üye olamayacak ve ilanlarda yetki dokümanı numarası yer alacak. Ayrıyeten yetki evrakındaki işletme ismi yahut unvanının kullanılması zarurî olacak. İlanlarda taşınmaza ait tüketicileri aldatıcı hiçbir bilgiye yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere idari para cezası uygulanacak. İlan siteleri ise, yetki dokümanına sahip olmayan işletme ve kontratlı işletmeleri üye yapmayacaklar. Birebir taşınmaza yönelik birden fazla ilan verilmesi durumunda, yetkisiz verilen ilanları yayından kaldıracaklar. Tüketicilerin ticari faaliyet kapsamında olmayan taşınmaz ilanlarına ise rastgele bir kısıtlama getirilmedi. Yani ‘sahibinden’ ilanlar devam edebilecek.

‘Süreç dijitalleşti’

Ticarete ait tüm süreçlerde bürokrasinin azaltılmasına yönelik bakanlıkça büyük uğraş sarf ettiklerini belirten Pekcan, düzenleme ile yetki evrakı verilmesi ve yenilenmesinde de bürokratik süreçlerin azaltıldığını bildirdi. Pekcan, “Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret vilayet müdürlükleri tarafından iki farklı iş yeri denetimi yapılmakta iken, bundan bu türlü bu denetim sırf belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden evvel yapılacak” dedi.

Yetki evrakına ait süreçlerin tamamının bakanlığın internet adresi üzerinden ulaşılabilen Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden gerçekleştirileceği bilgisini veren Pekcan, “İl müdürlüklerimiz, elektronik sistemlerle sağlamış olduğumuz entegrasyonlar sayesinde müracaatları süratli sonuçlandıracak; vatandaşlarımız sistem üzerinden emlak işletmesinin yetki evrakına sahip olup olmadığını sorgulayabilecek. Bu sayede kolay, süratli, inançlı ve şeffaf emlakçılık bölümünün temelleri atılmış olacak” dedi.

Faal kontrol

2018 yılında alım satıma aracılıkta hizmet bedeli üst hududunun yüzde 4, kiralamaya aracılıkta ise bu hududun bir aylık kira bedeli olarak belirlendiğini hatırlatan Pekcan, geçtiğimiz iki yıllık süreçte, vatandaşlara ek hizmetler veriyormuş üzere göstererek bu sonların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlak işletmelerinin görüldüğünü ve bu duruma katiyen müsaade edilmeyeceğini vurguladı. Pekcan, “Hizmet bedeli üst hududu faal halde denetlenecek ve kuralı ihlal edenlere idari yaptırım uygulanacak” dedi.