Emine Erdoğan, “24 Ocak Dünya Afrika ve Afro-Kökenli Kültür Günü” münasebetiyle Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evince yayımlanan, “Otuz Sekiz Lisanda Afrika Atasözleri Seçkisi 1” kitabının Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesinde düzenlenen tanıtım programına katıldı. Emine Erdoğan, programda yaptığı konuşmada, yıllar içinde Afrikalı dostlarla muhabbetlerinin büyüdüğüne şahitlik etmenin son derece heyecan verici olduğunu belirten Erdoğan, bu dostluktan doğan sinerjinin, hoş projelere dönüşmesinin çok manalı olduğunu söyledi.

Emine Erdoğan, hükümetin 2005’te Afrika açılımını başlattığını hatırlatarak o günden bu yana Türkiye-Afrika bağların güçlenerek arttığını, TİKA, Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı, Kızılay, Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı üzere kurumların kıtaya dostluk eli uzattığını lisana getirdi.

Bu açılımın tarihi kökenlere dayandığını aktaran Emine Erdoğan, “Afrika bize kapısı çalınacak bir akraba kadar yakındır. Afrika’yı bir bütün olarak seviyoruz ve ne memnun ki tıpkı sevgiyi baktığımız her çehrede görüyoruz.” sözünü kullandı.

‘HER SEYAHAT BENİM İÇİN BİR KEŞİFTİ’

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın neredeyse tüm Afrika seyahatlerine eşlik ettiğini hatırlatan Emine Erdoğan, bu ziyaretleri sadece bir refakat vazifesi olarak görmediğini, her seyahatin kendisi için büyük bir heyecan vesilesi ve başlı başına bir keşif olduğunu anlattı.

Tüm insanlığın aslında büyük bir aile olduğunu en çok bu seyahatlerde içselleştirdiğini belirten Emine Erdoğan şöyle konuştu:

“Hüzne boğulmuş kalplerin ve gözyaşının hiçbir tercümana muhtaçlık bırakmayan kozmikliğini gördüm. Çocuk, her yerde çocuktu. Bir annenin gözündeki kaygı, dünyanın her yerinde birebirdi. Bizim kültür ve medeniyet kodlarımızda insanın beşere emanet olduğu şuuru son derece yaygındır. Ben de hayatımda bu prensibi her vakit pratik etmeye çalıştım. Her bir seyahatin benim için başka bir anısı var. Şu günlerde onları kayda geçirmeye çalışıyorum. Hatta konutlara kapandığımız salgın günlerinde bu seyahatleri bir hatırata dönüştürme denemesi dahi yaptım. Tahminen önümüzdeki aylarda yayımlanır, sizlerle de paylaşma imkanı bulabilirim.”

Emine Erdoğan, Afrika’ya gönül gözleriyle baktıklarını lisana getirerek şöyle devam etti:

“Çok şükür ki her gün gitgide kuvvetlenen bu duygusal bağ hoş projelere dönüşüyor. Ankara Hamamönü’nde 2016 yılında kurduğumuz Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Konutu bu projelerin birincisiydi. Afrika Konutu’nun temeli Afrikalı bayanlarla dayanışma isteğimize dayanıyor. Alın teri, göz ışığı sömürülen Afrikalı bayanlar için adil bir pazar anlayışıyla kuruldu. 18 Afrika ülkesinden Dışişleri Bakanlığımızın uyumu ile getirilen eserlerin satışı burada yapılıyor. Elde edilen gelir olduğu üzere sahiplerine gönderiliyor. İnşallah en kısa vakitte bu projemizi tüm kıta için yaygınlaştırmayı ümit ediyoruz.”

Emine Erdoğan, geçen yıl Afrika ülkeleri büyükelçilerinin eşleri tarafından seçilen Afrika yemekleri tanımlarından oluşan bir kitabın yayımlandığını anımsatarak, “Bizleri bir sofranın etrafında kenetleyen tanımları literatüre kazandırmış olduk. Bugün ise hayata geçmesinden büyük bir heyecan duyduğum yeni bir kitabı tanıtıyoruz. Afrika Atasözleri Kitabı kıtanın tüm deneyiminin lisana nakşolunmuş özetidir.” dedi.

Kitabın ön sözündeki “Afrika’da bir yaşlı öldüğünde bir kütüphane yanar.” atasözünü kendisinin de çok sevdiği belirten Emine Erdoğan şunları kaydetti:

“Bu kitabın, atasözlerinin muhafızı ve taşıyıcısı yaşlıların mirasına sahip çıktığına inanıyorum. Bildiğiniz üzere, Afrika kıtası iki bini aşkın lisanın meskeni. Kitabımızın bu birinci cildinde, 18 Afrika ülkesinin atasözleri, o ülkelerin sefireleri tarafından derlendi. Atasözleri, kelamlı halk kültürünün en kıymetli kaynaklarından biridir. Doğdukları coğrafyaya ilişkin olsalar da aslında tüm dünyanın bilgelik kaynaklarıdır. Bir Afrika atasözü ‘Yaşlıların kelamı şifadır.’ diyor bize. Atasözleri deneyimlerden doğar. Onların gelişip büyüdüğü beşik insanlık tecrübesidir. Bir toplumun atasözleri, o toplumun görüp geçirdikleri ile ilgili birçok şey anlatır bize. Aktarılan bu deneyim birçok yanlışa şifa olur.”

Emine Erdoğan, atasözlerinin doğumlarının, neredeyse yok denecek kadar azaldığına işaret ederek, “Teknolojinin yan tesirlerinden kentleşmeye kadar birçok etken, kelamlı halk kültürünü erozyona uğratıyor. Olağan hal bu türlü olunca bu kültürün korunması ve geleceğe taşınabilmesi büyük bir ehemmiyet taşıyor. Zira özellikle günümüzün teknolojik bağlantı anlayışı, aslında en büyük iletişimsizliği meydana getiriyor. Kelamlar çoğalıyor, bir diğerine ulaşma suratı artıyor ancak kalbe varamadan yok olup gidiyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Bir öteki Afrika atasözünün de “Hayatta diğerlerinden tavsiye iste.” olduğunu aktaran Emine Erdoğan, “Yani, deneyimin bilgi havuzundan yararlan. İşte bu nedenle, atasözlerinin korunup yaşatılmasının gençlerin hayat yoluna da ışık tutacağına inanıyorum.” dedi.

Kitabın çok titiz ve ihtimamlı bir çalışmanın eseri olduğunu belirten Emine Erdoğan, emeği geçen herkese, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesine (AHBV), Yunus Emre Enstitüsüne (YEE) teşekkürlerini sundu, katkı veren tüm sefirelere ve büyükelçiliklere de müteşekkir olduklarını lisana getirdi.

Emine Erdoğan, Afrika’ya dair geliştirdikleri projelerin çerçevesinin gün geçtikçe genişlediğine dikkati çekerek kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Buradaki gençlerimiz bu hoş alakaların meyvesidir. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığımızın konukları olarak Türkiye’de burslu eğitim alıyorlar. Bu öğrencilerin sayısı son 10 yılda 20 kat arttı. 2020 yılında 54 ülkeden 50 bin müracaat oldu. Bugün yaptıkları şov için de her birine teşekkür ediyorum. Bu dostluğumuzun, kardeşliğimizin ve candan muhabbetimizin bir tabiridir. İnşallah tüm dünya olarak salgını bir an evvel atlatıp bildiğimiz olağana geri döndüğümüzde, projelerimize daha da sürat katarak devam edeceğiz. Afrika’nın 21. yüzyılın en parlak yıldızı olacağına dair inancım tam. Biz de bu seyahatte, başta bayanlar ve çocuklar olmak üzere tüm Afrikalı kardeşlerimizle birlikteyiz.”

Programda AHBV Rektörü Prof. Dr. Yusuf Tekin, YEE Lideri Prof. Dr. Erdem Ateş, AHBV Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Akdeniz Havzası ve Afrika Medeniyetleri Merkez Müdürü Prof. Dr. Suna Timur Ağıldere ile Fas Krallığı Sefiresi Nawal Bouchkekif Lazreq de birer konuşma yaptı.

Aktiflikte Türkiye’de tahsil gören Afrikalı öğrenciler tarafından kitapta yer alan atasözlerinden seçkiler ile “flash mob” gösterisi sunuldu.

Emine Erdoğan’a “Otuz Sekiz Lisanda Afrika Atasözleri Seçkisi 1” kitabının takdim edildiği program sonunda hatıra fotoğrafı çektirildi.

OTUZ SEKİZ LİSANDA AFRİKA ATASÖZLERİ SEÇKİSİ 1

Kitap; Afrika kıtasının Kuzey, Batı, Orta, Doğu ve Güney Afrika olmak üzere beş farklı bölgesinin 54 ülkesi ortasından 18 ülkenin 38 ulusal lisanında 1500’ün üzerinde atasözünü barındırıyor.

“Afrika Kültür Evi” milletlerarası projesinin bir eseri olarak Cumhurbaşkanlığı himayesinde Ankara’da bulunan Afrika Büyükelçi Eşleri Derneği (ASHOM), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yunus Emre Enstitüsü, AHBV Akdeniz Havzası ve Afrika Medeniyetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi (AKAF), AHBV Edebiyat Fakültesi Mütercim- Tercümanlık Kısmı ile Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Lisansüstü Programının Afrikalı doktorantlarının iş birliğiyle hazırlanan kitabın sanat tasarımı ise AHBV Hoş Sanatlar Fakültesi Fotoğraf ve Görüntü Kısmının katkısıyla hazırlandı.