MEHTAP GÖKDEMİR Ankara – CHP Genel Lider Yardımcısı Ahmet Akın, Paris İklim Anlaşması’na ait rapor hazırladı. MYK Raporu’nda, “Paris İklim Muahedesi onaylamak buzdağının görünen kesiminin yüzde biridir. Önümüzdeki bir kaç yıl çok kritik. Yenilenebilir gücün arzı ve fosil yakıtları ikame etmesi Türkiye için birinci öncelik olmalıdır. Kısa vadede yapılacak bir öbür adım güç verimliliğini tüm dallarda artırmak” uyarısı yapıldı.

Türkiye’nin yeşil kalkınma ve iklim değişikliği konusunda icraatlarının “yetersiz” olduğu tez edilen raporda, şu değerlendirmeler yer aldı:

PLAN YETERSİZ: Türkiye’nin Yeşil Mutabakat Aksiyon Planı çok yetersizdir. Hükümet mevzuyu yalnızca AB ile ticaret olarak görüyor olmalı ki Yeşil Mutabakat Hareket Planı’nın hazırlanması ve uygulanması konusundaki uyum rolü de Ticaret Bakanlığı’na verilmiştir. Bu aksiyon planında gerçek manada Türkiye’nin nasıl karbon net sıfır olacağına dair yol haritası yoktur, mevzu telaffuzdan ibarettir.

BİR KAÇ YIL KRİTİK: Önümüzdeki bir kaç yıl çok kritik, 2030’a kadar emisyonları yüzde 55 azaltmak istiyorsak bugünden harekete geçmemiz, iş dünyasının ve güç kesimi için öngörülebilir bir sistem kurulması gerekiyor. Dünyada bir karbon salınımı ticareti kuruluyor, Avrupa’ya ihracat yapan endüstrici karbon vergisi ile karşı karşıya kalacak 1-2 yıl içinde. Şu anda bile Türk Malı eserlerin karbon ayak izi isteniyor. Karbon fiyatlamasının yapılacağı pazarlar oluşacak. Münasebetiyle süratle harekete geçilmesi gerekiyor.

FOSİL YAKIT: Paris Mutabakatı gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler için farklı emisyon azaltım maksadı kolaylığı sağlasa da 2050’ye kadar tüm ülkelerin ekonomilerindeki yapısal dönüşümü tamamlaması gerekmektedir. Başka bir sözle Türkiye kısa vadede, fosil yakıtlara bağımlı güç tesislerini kurmayı yahut ölçek artırmayı sonlandırmalıdır.

Fosil yakıtlar

Yenilenebilir gücün arzı ve fosil yakıtları ikame etmesi Türkiye için birinci öncelik olmalıdır. Daha sonra, fosil yakıtlardan kömür, linyit, asfaltit üzere karbon yoğunluğu yüksek olan birincil güç kaynakları yerine birinci basamakta doğal gaz üzere karbon yoğunluğu daha düşük olan yakıtlara geçiş yapılması mümkündür. Bu geçiş daha kısa devirde hayata geçirilecek bir adım olup fosil yakıtlardan çıkış beklenmektedir.

Binalarda yalıtım

Kısa vadede yapılacak bir öteki adım ise güç verimliliğini tüm dallarda artırmaktır. Örneğin, elektrik üretiminde santraller/tesisler bazında yapılacak iken iletim ve dağıtım çizgilerinin uygunlaştırılması, yenilenmesi ve güçlendirilmesi elzemdir. Binalarda yalıtım, yanlışsız iklimlendirme üzere bilinen sistemlerin yaygınlaştırılması hatta zarurî hale getirilmesi gerekmektedir.

Strateji belirlenmeli

Paris Anlaşması’nın gereği olarak Türkiye’nin güç dönüşümünü gerçekleştirmesi ve iktisadının yapısal durumunu da göz önünde bulundurarak bunu nasıl yapacağını daha doğrusu stratejisini ivedilikle belirlemelidir.