Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Mustafa Arslan, Bolu-Kıbrıscık kara yolu üzerinde tespit ettikleri bazalt sütunların seçkin oluşumlardan biri olduğunu, bu tip jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların yer kabuğunun geçmişi hakkında kanıtlar oluşturduğunu ve araştırma yapılması gerektiğini söyledi.

‘ÖZELLİKLERİ ÇOK FARKLI’

Bolu’ya yaklaşık 32 kilometre uzaklıkta tespit ettikleri sütunların isminden da anlaşıldığı üzere bazalt kaynaklı granit, andezit üzere volkanik kayaçlardan olduğunu tabir eden Arslan, “Ama buranın özellikleri çok farklı. Olağanda bazaltlar, yeryüzünde büyük kayaçlar halinde ya da büyük bloklar halinde görülebilmekte. Buradaki oluşuma dikkat ettiğimiz vakit sütunlar görüyoruz. Çok hoş oluşumlar meydana gelmiş. Bunların oluşması için muhakkak bir süreç, uygun sıcaklık ve basınç gerekiyor.” diye konuştu.

‘JEOSİT ALAN İLAN EDİLMELİ’

Arslan, sütunların oluşum süreci hakkında bilgi vererek, şunları söyledi:

“Yeryüzü çatlaklarından sızan volkanik materyal ve lav, arazinin durumuna nazaran uygun yerlerde volkanik göller oluşturmaktadır. Bu volkanik göller de vakitle yeryüzünden derinlere hakikat soğumayla bir arada büzülme ve daralmalarla çatlaklar meydana gelmektedir. Bu soğuma bazen asırları, yüzyılları bulabilmektedir. Çok yavaş gerçekleşmektedir. Bu soğuma süreci, blokların ve sütunların kalınlığına tesir etmektedir.”

Bazaltların tabiatta nadir bulunan jeolojik oluşumlar olduğuna dikkati çeken Arslan, jeosit olarak bedellendirilen bu seçkin oluşumların belli bir vakti gösterdiği için korunması gerektiğini vurguladı.

‘TOPRAK ALTINDA DEVAM EDEM KISIMLARI VAR’

Arslan, bölgede tespit ettikleri bazalt sütunların düzgün nitelikte ve hoş olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:

“Buradaki oluşumlarda yaklaşık 50-60 santimetre çapında, 15-20 metre yüksekliğinde bazalt sütunları görebilmekteyiz. Bu doğal şu anda yeryüzüne çıkmış olan kısmı. Bunun daha toprak altında devam eden kısımları var. Emsal örneklerine baktığımızda en yakınımızda Sinop’ta doğal sit alanı olarak ilan edilmiş yer var. Tespit ettiğimiz yer bir muhafaza alanı. ‘Jeosit alan’ ilan edilirse gelen ziyaretçiler hem buradaki yapıları görme imkanı yakalayacak hem de bilimsel çalışmalarla bilime katkı sağlanacaktır.”

‘BURALAR JEOPARK MANASINDA DEĞERLENDİRİLEBİLİR’

Enstitü olarak daha evvel yaptıkları “Bolu Seben Fosil Ormanının Doğal ve Kültürel Kıymetlerinin Saptanması ve Uygun İdare Planının Geliştirilmesi” çalışması kapsamında bölgede 81 doğal ve kültürel paha belirlediklerini anlatan Arslan, bunlardan kimilerinin bazalt sütunları, Kınıkçı Kanyonu, Çeltikdere Bizans Kilisesi, Seben Kaya Konutları olduğunu söyledi.

Arslan, bunlar hakkında plan yapılıp harekete geçilmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Hepsi birlikte düşünüldüğünde Bolu bölgesinde bir ekoturizm ya da jeoturizm faaliyeti ortaya çıkabilecek. Bu pahaların valilik, belediyeler, üniversite ve sivil toplum kuruluşları tarafından bir ortada kıymetlendirilmesi gerekir. Buralar bir jeopark manasında kıymetlendirilebilir.

Bu yapılmazsa ne olur? Bu bazalt sütunları yalnızca bazalt materyali olarak düşündüğümüz vakit kara yolunda stabilize materyal olabilmekte ya da peyzajik manada Arnavut taşı olarak kıymetlendirilmektedir. Ancak tüketildiğinde bunun geri dönüşü olmamakta. Biz yapılacak planlamalarla sürdürülebilir turizmle birlikte bunların daha çok iktisada katkısını sağlayabiliriz.”